Hủ tíu xào quê mẹ

“Bữa nay thèm hủ tíu xào

Nhớ thương quê mẹ, biết chừng nào dìa thăm”…

Chợ vắng, thấy khách rà rà đi ngang quầy bún tươi, bánh hỏi, mì sợi, hủ tíu…, bà chủ quầy đang rảnh rỗi ngân nga mấy câu, không biết thơ của ai hay bà tự chế ra để giết thời gian.

Hủ tíu xào kiểu Nam Bộ - Ảnh do tác giả cung cấp

Nhìn rổ hủ tíu tươi sợi dài xếp trên mấy lớp lá chuối, tôi chợt nhớ quay quắt tuổi thơ. Cái hồi ở quê, hàng quán, bánh trái, món ngon vật lạ đâu ê hề như bây giờ, muốn ra chợ phải đón mấy lần đò dọc, hủ tíu xào là món ngon tuyệt đỉnh được đám con nít bầu chọn là không gì sánh bằng.

Ngày trước, ở chợ quê, hủ tíu không được bán theo ký như bây giờ. Tôi không hiểu tại sao lại như vậy, hay vì thời đó nhà nào cũng nghèo, mỗi lần mua chỉ vừa đủ xào một chảo nhỏ, vừa vặn cho cả nhà ăn xong vẫn còn thòm thèm, nên mấy bà bán hủ tíu hay chia thành từng lọn nhỏ, quấn lá chuối tươi.

Khác với món hủ tíu xào của người Hoa thường dùng hủ tíu dạng sợi mềm; không giống hủ tíu xào kiểu Thái cũng chuộng hủ tíu mềm, nước sốt sệt, chua cay, hủ tíu xào kiểu Nam Bộ đơn giản hơn. Chỉ cần nguyên liệu là hủ tíu dai, giá hẹ, ít đầu hành, thêm thịt heo ba rọi hay nạc dăm là đủ đầy cho chảo hủ tíu ngon lành thơm nức mũi. Nhà nào thích ăn rau có thể xắt thêm bắp cải, cải ngọt xào chung. Gặp mùa chợ nhiều tép bạc, mua ít tép non về xào thì phải gọi là ngon tuyệt vời.

Thời đó làm gì có dầu ăn mà toàn dùng mỡ heo để chiên xào. Không múc mỡ thắng trữ sẵn trong keo, mẹ tôi thường thẻo vài miếng mỡ từ mớ thịt ba rọi ném vào chảo. Chờ nghe tiếng xèo xèo, mỡ chảy ra là mẹ đổ thịt, tép vô xào trước cho săn, nêm muối, đường, bột ngọt cho vừa miệng. Chờ thịt chín, mẹ trút ra dĩa, chừa lại ít nước thịt, tép trong chảo rồi bắt đầu xào hủ tíu và các loại rau.

Để món ăn không bị mềm nhão, bí quyết là xào rau trước. Hủ tíu mua về chỉ cần rửa cho sạch rồi vớt ra, để ráo. Khi hỗn hợp giá, rau, hẹ gần chín, mẹ nhanh tay bỏ hủ tíu vào đảo đều, rồi rưới hỗn hợp nước - muối - đường - bột ngọt lên trên. Mẹ nói nếu nêm trực tiếp gia vị vào, món ăn sẽ chỗ mặn chỗ ngọt. Hòa gia vị vào nước vừa giúp hủ tíu chín, không bị sượng, cũng không bị khét dính đáy nồi.

Hủ tíu xào muốn ngon phải nhờ nước chấm đồng điệu. Đó là thứ nước mắm tỏi ớt có thêm những tép chanh tươi, pha ít đường cho ra vị chua chua, cay cay, ngọt ngọt. Ngày nào có món này, ba tôi hay ra vườn hái thêm lá cách, lá sung, đọt chùm ruột, lá xoài non… để ăn kèm. Trải chiếc lá cách to trên lòng bàn tay, gắp một gắp có cả hủ tíu, tép bạc, thịt, giá, hẹ… cuốn lại rồi chấm vào chén nước mắm chua ngọt sao cho ngập phân nửa, xong đưa lên miệng, chao ôi ngon thấu trời. Thường những bữa có hủ tíu xào, tôi sẽ lấy cớ ăn hủ tíu trừ cơm.

Nhớ chuyện xưa, tôi ghé lại mua nửa ký hủ tíu, mua thêm nguyên liệu làm món sở trường của mẹ ngày xưa. Xào xong, tôi múc ra dĩa, không quên chụp hình khoe lên Facebook. Liền sau đó, vài người bạn nhảy vô bình luận: “Ngày xưa mỗi lần đám giỗ có món này là tui ăn hết mấy tô”, “Ngoại tao xào hủ tíu vô địch thiên hạ, hơn đứt mấy nhà hàng”, “Trời ơi hủ tíu xào, tuổi thơ dữ dội của tui đó…”.

Thì ra hủ tíu xào đâu chỉ là kỷ niệm của riêng tôi. Với người dân Nam Bộ, bao năm qua, món ăn đó như một phần ký ức khó quên.

Thiếu Quân