Phụ nữ cùng áp lực sinh học: Sự thật không thể bỏ qua

Tháng trước, tôi tham dự một buổi tọa đàm về phụ nữ trong vai trò lãnh đạo. Các diễn giả nói chuyện rất hay về những thách thức phụ nữ phải đối mặt để làm tốt vị trí lãnh đạo, cũng như thành công trong sự nghiệp. Thế nhưng, tôi lại ấn tượng với câu hỏi đến từ một khán giả, khi cô ấy nhắc đến những thách thức về mặt sinh học của phụ nữ.

Ảnh minh họa

Câu hỏi ấy khiến người nghe hơi bất ngờ nhưng nó đáng để suy ngẫm. Bởi khi nói về những trở ngại đối với phụ nữ, chúng ta nhắc nhiều về định kiến xã hội, về trách nhiệm gia đình, về việc làm thế nào để phụ nữ có thể “giỏi việc nước, đảm việc nhà”, chứ ít nghe ai nói (hay thừa nhận) rằng phụ nữ còn bị cản trở bởi cấu tạo sinh học của chính mình.

Hãy thử phân tích cụ thể. Độ tuổi trung bình khi tốt nghiệp đại học của chúng ta là 22, ví dụ một phụ nữ có năng lực và đủ may mắn để có được việc làm tốt ngay khi ra trường thì tầm 2 đến 3 năm có thể ổn định công việc. Lúc đó, cô ấy 25 tuổi, chính là độ tuổi đẹp nhất để… nghĩ đến chuyện kết hôn và sinh con. Đó là chưa kể nếu cô ấy muốn học lên cao, để lấy bằng thạc sĩ chẳng hạn, lộ trình này được cộng thêm ít nhất 2 năm, tức là lúc đó cô ấy 27 tuổi.

Đọc đến đây chắc chị em sẽ phản ứng “25-27 tuổi mà lấy chồng làm gì, còn trẻ chán!”. Nhưng ở đây chúng ta đang bàn về khía cạnh sinh học: tuổi càng cao, khả năng mang thai của phụ nữ càng giảm. Sau 35 tuổi, khả năng mang thai của phụ nữ giảm rõ rệt, kèm theo nhiều nguy cơ, biến chứng trong quá trình mang thai và sinh con. Thực tế này không thể bỏ qua nếu bản thân người phụ nữ muốn cân bằng cả sự nghiệp và gia đình.

Về lý thuyết, phụ nữ có khoảng 13 năm cuộc đời (từ 22 đến 35 tuổi) để thực hiện 6 chuyện quan trọng của đời mình: tận hưởng tuổi trẻ, ổn định công việc, tìm bạn đời, kết hôn, tận hưởng cuộc sống lứa đôi của 2 người và sinh con cho kịp với nhịp sinh học của đời mình.

Quan trọng là, quá trình ấy cần được tiến hành một cách trơn tru, suôn sẻ. Nếu bị “vấp” ở khâu nào đó, chẳng hạn tận hưởng tuổi trẻ bằng cách sống độc thân, kiếm tiền, đi du lịch, trải nhiều công việc để thử sức… hơi lâu một chút, những khâu khác sẽ bị chậm nhịp ngay. Hoặc giả cô ấy sẽ phải bứt ra khỏi nhịp vận hành sinh học của mình bằng việc không sinh con trước tuổi 35.

Có thể sẽ có người nói phụ nữ hoàn toàn có thể ổn định gia đình trước rồi quay lại con đường sự nghiệp. Nhưng thực tế là thế giới không đứng yên chờ họ sinh con. Nghỉ thai sản 6 tháng hay tập trung lo cho con những năm đầu đời đều là những thách thức không nhỏ. Ngoài ra, không hiếm công ty bắt nữ nhân viên phải ngầm cam kết không sinh con trong 1-2 năm đầu mới được tuyển dụng, dù là trái luật.

Nhiều phụ nữ chọn khám phá thế giới xung quanh trước khi ổn định chuyện gia đình - Ảnh do tác giả cung cấp

Có một thực tế nghiệt ngã: xã hội mong muốn phụ nữ phải chứng minh năng lực tại nơi làm việc đồng thời vẫn phải chu toàn chuyện con cái, như thể 2 vai trò đó không bao giờ xung đột.

Thừa nhận thách thức sinh học không phải để tạo thêm gánh nặng mà để nhìn nhận trung thực những gì cơ thể và cuộc đời đặt ra. Khi ấy, mỗi phụ nữ mới có thể tự tin lựa chọn con đường riêng. Trong hành trình này, sự thấu hiểu, chia sẻ của người chồng là yếu tố không thể thiếu. Một người bạn đời biết đồng hành, chia sẻ trách nhiệm và tôn trọng sự lựa chọn của vợ sẽ giúp phụ nữ cảm thấy nhẹ nhõm hơn trước áp lực, cân bằng hơn giữa công việc và gia đình, tự tin sống đúng với nhịp điệu của chính mình.

Lam Thu