Hình thành kỹ năng sống cho con theo giới tính

Kết quả điều tra về biện pháp giáo dục hình thành kỹ năng cho con theo giới tính ở Biên Hòa, Đồng Nai, cho thấy, hơn 78% phụ huynh được khảo sát cho rằng: Trong quá trình nuôi dạy con, họ rất ít quan tâm đến giới tính của trẻ. 22% số còn lại cho biết: đôi khi có để ý đến giới tính.

Con gái có khác gì con trai?

Anh Hải (kinh doanh vật liệu xây dựng - Q.2, TP.HCM) bày tỏ quan điểm: “Vợ chồng tôi có tìm hiểu các đặc điểm tâm sinh lý theo giới tính, nên trong quá trình hình thành kỹ năng sống cho con, chúng tôi lưu ý đến yếu tố giới tính, nhưng chỉ chú ý nhiều đến việc giáo dục con giữ vệ sinh thân thể. Con gái thì phải giữ và bảo vệ cơ thể nhiều hơn con trai. Còn trong giáo dục phẩm chất nhân cách, chúng tôi áp dụng như nhau. Để thành người có ích cho xã hội, giáo dục con gái có khác gì con trai”.

Nhiều người cho rằng, mọi đứa trẻ đều có những cách hành xử giống nhau như: ăn, ngủ, học tập, vui đùa, khóc, nghịch ngợm… Nhưng nếu cha mẹ chú ý quan sát và tiếp xúc thường xuyên với bé trai hay bé gái sẽ thấy ngay những đặc điểm tâm sinh lý rất nữ tính hoặc nam tính của từng đứa trẻ. Bé gái thường có xu hướng thích âm nhạc, nhảy múa theo những bài hát mà các bé yêu thích; hay nhõng nhẽo, nũng nịu với ba mẹ, rất thích được cư xử nhẹ nhàng. Bé gái trong cách ứng xử thường chậm hơn, yếu đuối hơn so với con trai.

Khi thực hành công việc, con trai thường nhanh nhạy, mạnh mẽ hơn so với con gái. Đối mặt với những tình huống mới cần phải xử lý, bé gái dè dặt, cân nhắc hơn so với bé trai. Tính quyết đoán, dũng cảm tạo nên bản chất nam tính trong các cậu bé. Tính dịu dàng, nhẹ nhàng, tỉ mỉ, ý tứ trong cách ứng xử tạo nên nét nữ tính ở các bé gái. Đa số bé trai, khi muốn điều gì thì phản ứng kiên quyết, mạnh mẽ, đạt bằng được mục đích của nó. Bé trai thường có những cách hành xử rất cứng rắn và quyết đoán.

Quan tâm đến đặc điểm giới tính của con

Phụ huynh không nên băn khoăn, lo lắng quá nhiều về việc bé có dấu hiệu “không vâng lời”. Đừng nên cấm đoán những hành động của bé trai, vì như thế bạn sẽ biến con mình thành một người yếu đuối, nhu nhược, thiếu bản lĩnh. Bản chất “nam tính” là sự tò mò, khám phá. Con trai thường trèo leo, nghịch phá. Thực chất, chúng muốn “thám hiểm” những gì mà mình thấy hấp dẫn. Những lời giải thích của người lớn nhiều khi chưa thỏa mãn trí tò mò, tưởng tượng của bé trai. Chúng phải tích cực tìm kiếm để thỏa mãn nhu cầu hiểu biết của mình.

Thậm chí, bé trai còn có thể đập phá đồ chơi để tìm hiểu bản chất, mối liên hệ trong các đồ vật hàng ngày mình chơi đùa. Vì thế, phụ huynh không nên trị tội con trai mình vì dù đồ chơi bị hỏng nhưng các bé đã khám phá được những điều mình thắc mắc, băn khoăn. Sự tìm kiếm đó là quá trình trẻ tư duy bằng trực quan hành động. Bé trai phát triển trí tuệ của mình thông qua hành động nghịch phá.

Trong khi đó, đa số bé gái rất giữ gìn đồ chơi. Các bé gái luôn cẩn thận, khéo léo, chu đáo khi được ba mẹ giao công việc cụ thể.

Một trong những sai lầm của chúng ta trong quá trình dạy dỗ, giáo dục trẻ em là không quan tâm nhiều đến giới tính của trẻ. Việc giáo dục một cách vô tình đó không đem lại hiệu quả. Để dạy con trai biết tôn trọng phái đẹp, không có những cách hành xử xúc phạm đến bạn gái hay phụ nữ, trước tiên chính ông bố cần phải làm gương trong việc cư xử với những người phụ nữ trong gia đình. Người cha còn phải dạy con trai những kỹ năng cơ bản để trở thành người đàn ông bản lĩnh, là trụ cột và chỗ dựa của gia đình, có tính cách mạnh mẽ, ga-lăng…

Dạy con gái khéo léo về nữ công gia chánh, hình thành kỹ năng của người quán xuyến gia đình, chăm sóc người thân là trách nhiệm của mẹ. Cha mẹ bằng những việc làm cụ thể hàng ngày dạy con cách cư xử lịch thiệp, cách tiếp khách tại nhà, cách bày tỏ tình cảm (lòng yêu thương, sự biết ơn, lời xin lỗi…) với mọi người.

Cha mẹ cũng cần hướng dẫn rõ, cùng những kỹ năng ấy nhưng con gái thể hiện ra sao, con trai thể hiện thế nào cho phù hợp với từng hoàn cảnh cụ thể. Việc giáo dục con theo giới tính nhưng không định kiến giới là phương pháp góp phần giúp trẻ hoàn thiện nhân cách.

LÊ PHẠM PHƯƠNG LAN
 (Giảng viên tâm lý học)