Chỉ đường cho hươu: Bạn trai thấy ai bị bắt giam cũng xuýt xoa, tội nghiệp

Bạn trai con thuộc dạng chỉ có trái tim nóng đi kèm cái đầu nóng. Bạn chỉ nhìn hiện tượng và thương xót vô tội vạ. Không ít lần hai đứa cãi nhau kịch liệt. Như mấy ngày nay, bạn cứ theo dõi một cặp đôi nổi tiếng chia lìa nhau khi cô vợ bị bắt tạm giam vì kinh doanh hàng nháy, thực phẩm có chứa chất cấm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng con người. Bạn cứ thương hoa tiếc ngọc, tội nghiệp cho cô gái trẻ phải sớm vào tù và mong mau đến ngày cặp đôi đó được về bên nhau.

Quan điểm khoan dung cái xấu cái ác một cách dễ dãi, cảm tính như thế càng khiến con cảm thấy chán bạn. Nam giới gì mà yếu đuối, cạn cợt, cảm tính, thiếu chiều sâu. Và con chợt nghĩ, như thế, bạn cũng dễ vi phạm pháp luật.

Kiều Anh (TPHCM)

Ảnh minh họa: Internet

Trắc ẩn lành mạnh là đồng cảm với nỗi đau của người khác, nhưng đồng thời nhìn nhận rõ ràng hành vi sai trái và hậu quả pháp luật hay đạo đức của nó. Còn trắc ẩn mù quáng là tập trung tuyệt đối vào nỗi đau của cá nhân và bỏ qua hoàn toàn tính chất nghiêm trọng của hành vi. Điều này dẫn đến việc khoan dung cái ác/cái xấu một cách dễ dãi như con nhận xét. Bạn trai con sở hữu trái tim nóng đi kèm cái đầu nóng, dẫn đến lòng trắc ẩn mù quáng, thiếu sự phân định rạch ròi giữa cảm xúc và lẽ công bằng, pháp luật.

Cảm giác chán nản của con là hợp lý, bởi một người trưởng thành cần có khả năng tư duy phê phán và cân bằng hai cán cân: lý tính và đạo đức.

Việc bạn trai con chỉ nhìn vào hiện tượng (cô gái bị bắt) mà không nhìn vào bản chất (sàn xuất hàng cấm ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng) cho thấy anh ấy đang bị kẹt ở mức độ nhận thức cảm tính, dùng cảm xúc cá nhân làm thước đo thay vì nhận thức lý tính, dùng luật pháp và lẽ công bằng làm thước đo. Điều này khiến con cảm thấy anh ấy thiếu chiều sâu.

Với câu hỏi “Như thế, bạn cũng dễ vi phạm pháp luật?”, câu trả lời là có nhưng gián tiếp và tùy thuộc vào môi trường. Khả năng bạn trai con tự mình đi kinh doanh sai trái vẫn thấp vì động cơ của anh ấy là thương xót, không phải lợi nhuận. Tuy nhiên, nếu anh ấy làm việc trong môi trường cần sự công tâm tuyệt đối (ví dụ: công an, luật sư, kiểm soát chất lượng, quản lý...), sự cảm tính này sẽ khiến anh ấy ra những quyết định sai lầm, thiên vị người có hoàn cảnh đáng thương mà bất chấp luật pháp.

Vấn đề ở đây, 2 bạn cần sự trò chuyện sâu sắc, không phải cãi vã kịch liệt. Con đừng phủ nhận lòng tốt của anh ấy để anh ấy không cảm thấy bị công kích. Giúp anh bạn phân biệt con người và hành vi. Chúng ta có thể thương xót hoàn cảnh và nỗi đau của cô gái, nhưng chúng ta không thể biện minh hay ủng hộ hành vi bán hàng độc hại của cô ấy. Lòng trắc ẩn đích thực là mong cô ấy nhận ra lỗi lầm, chịu trách nhiệm và trở thành người tốt sau khi cải tạo, chứ không phải mong cô ấy thoát tội.

Con giúp bạn kích hoạt lý trí, thay vì nói về luật, hãy nói về hậu quả. Hỏi anh ấy: “Nếu người thân của mình (cha mẹ, em gái) mua phải thực phẩm cấm đó và phải nhập viện, thậm chí mất mạng, thì anh sẽ thương xót ai? Lòng tốt chân chính phải hướng tới số đông và lẽ công bằng.

Con cũng có thể đặt ra ranh giới và đưa ra cảnh báo nhẹ nhàng: “Nếu quan điểm của anh về cái ác quá dễ dãi, em thấy chúng ta có sự khác biệt lớn về giá trị sống. Em cần một người bạn đời có khả năng phân tích sự việc bằng lý trí để cùng xây dựng một gia đình có nguyên tắc”.

Lòng tốt là phẩm chất đẹp, nhưng cần có lý trí như kim chỉ nam. Con không cần thay đổi bản chất nhân hậu của anh ấy mà cần giúp anh ấy nâng cấp lòng trắc ẩn lên thành trí tuệ cảm xúc, có khả năng phân biệt đúng sai, thiện ác theo chuẩn mực xã hội và pháp luật.

Bác sĩ Hoa Tiêu