Tình bạn, tình yêu thời “quẹt phải”

Chỉ vài giây để chọn và loại

Không ít bạn trẻ bị kẹt trong vòng xoáy cảm xúc nhanh, chọn nhanh, bỏ nhanh mà các nền tảng vô tình tạo ra. Sự tiện lợi của một cú quẹt khiến việc tìm kiếm kết nối dễ dàng hơn, đồng thời khiến ranh giới giữa tò mò, thích thú và nghiện cảm giác được chú ý trở nên mờ nhạt. Ngọc Hoa (22 tuổi, phường Bình Dương, TPHCM) là một trong những người từng bị cuốn vào vòng xoáy ấy suốt hơn 1 năm khi dùng Tinder.

Mỗi tối trước khi ngủ, cô đều nhận được hàng trăm lượt thích trên Tinder và cô coi đó như thói quen giải trí.

Chỉ vài dòng giới thiệu trên hồ sơ hẹn hò cũng khiến nhiều bạn trẻ ái ngại trước một lượt match

Khi được hỏi đã có bao nhiêu cuộc hẹn nghiêm túc từ Tinder, Hoa chỉ cười ngượng: “Chắc đếm trên đầu ngón tay. Tôi toàn nói chuyện vài ngày rồi biến mất. Chỉ cần người ta trả lời chậm, đăng story khó hiểu hay dùng biểu tượng không hợp tần số cảm xúc… là tôi bỏ luôn”. Đôi lúc cảm giác đó còn khiến cô thấy có lỗi với chính mình. Cô muốn yêu nghiêm túc, mà mỗi khi gặp ai tốt, cô lại nghĩ có thể còn người tốt hơn. Vòng lặp lựa chọn khiến cô chẳng thể dừng lại ở ai đủ lâu.

Với một số bạn trẻ, không gian mạng lại tạo cảm giác quá tải, thậm chí choáng ngợp ngay từ những phút đầu trải nghiệm. T.T. (21 tuổi, phường Xuân Hòa, TPHCM) vừa tải Tinder được vài phút đã bắt đầu lựa những tấm hình ưng ý nhất để đưa vào hồ sơ, kèm vài dòng giới thiệu về sở thích, gu âm nhạc, chiều cao.

Chỉ 1 giờ sau khi hoàn tất, hơn 100 lượt tương hợp cùng hàng chục tin nhắn làm quen liên tục đổ về. Phần lớn mở đầu bằng vài câu chào xã giao; một số người nhắn tin qua lại khá lâu rồi xin kết nối thêm trên Facebook, Instagram hay Zalo. Xen lẫn đó, T.T. cũng gặp không ít tài khoản thẳng thừng đề nghị tìm “sugar baby”, tìm tình một đêm hoặc gợi ý gặp mặt ngay sau vài dòng nhắn. Có người mới nói chuyện đôi câu đã rủ đi cà phê tối, dạo phố đêm. Tất cả khiến cô hoang mang, mệt mỏi.

“Nhiều lúc tôi cũng muốn tìm một người nghiêm túc để trò chuyện và thật sự cho nhau cơ hội. Thế nhưng, có quá nhiều sự lựa chọn và người khác cũng thấy như vậy nên chẳng cuộc trò chuyện nào đủ dài để đi đến kết quả” - T.T. tâm sự.

Cảm xúc tiêu dùng trong tình cảm hiện đại

Với Thanh Ngọc (28 tuổi, TP Cần Thơ), các ứng dụng hẹn hò chưa bao giờ là sự lựa chọn đầu tiên. Ngọc tự nhận mình thuộc kiểu người sống chậm, thích mối quan hệ hình thành từ những cuộc gặp gỡ đúng nghĩa, nơi cả hai thực sự nhìn thấy nhau.

Ngọc từng thử cài một ứng dụng hẹn hò vì bạn bè rủ rê nhưng chỉ trụ được vài giờ. “Tôi cảm giác như đang lọc người chứ không phải gặp người. Tôi quẹt qua rất nhiều gương mặt, đọc những đoạn mô tả na ná nhau. Rồi lúc match, người ta chỉ hỏi những câu xã giao mà mình đọc xong liền biết chẳng đi tới đâu” - Ngọc tâm sự. Điều khiến cô cảm thấy sợ nhất trên các ứng dụng hẹn hò không phải những cuộc trò chuyện vô nghĩa mà là việc bản thân dần quen với cách kết nối nhanh, lạnh và dễ thay thế.

Tinder ngày càng là sự lựa chọn hẹn hò phổ biến của người trẻ

Thạc sĩ tâm lý Phạm Đình Khanh - giảng viên thỉnh giảng, tham vấn tâm lý - hướng nghiệp Trường đại học Văn Hiến - nhận định trong môi trường hẹn hò số, cảm xúc bị tiêu dùng theo cơ chế rất giống các ứng dụng giải trí như nhanh, tiện, thay thế liên tục. Người trẻ dễ rơi vào trạng thái xem đối phương như sự lựa chọn hơn là con người thật. Chỉ cần một điểm không ưng ý, họ lập tức vuốt sang người khác mà không cho nhau thời gian để hiểu sâu hơn.

Điều đó tạo ra cảm giác kết nối liên tục nhưng lại nuôi dưỡng sự cô đơn. Khi mọi tương tác đều diễn ra trong vài giây, não bộ quen với nhịp phần thưởng nhanh dẫn đến việc người dùng thiếu kiên nhẫn với cảm xúc thật ngoài đời. Nhiều bạn trẻ muốn một mối quan hệ nghiêm túc nhưng lại bị cuốn vào vòng lặp lựa chọn vô hạn, khiến họ khó dừng lại ở một người cụ thể. “Hành vi này phản ánh một khoảng trống kết nối trong xã hội hiện đại. Thế hệ Z và thế hệ Alpha đang sống trong thời đại “siêu kết nối”, nơi họ có hàng trăm người bạn online nhưng đôi khi không có ai để thật sự tin tưởng mà chuyện trò” - thạc sĩ Phạm Đình Khanh lý giải.

Cũng theo các chuyên gia, ứng dụng hẹn hò mang đến vô số lượt thích, thông báo và tương hợp khiến người trẻ dễ cảm thấy mình được chú ý, được công nhận nhưng đó chỉ là lớp cảm xúc rất mỏng. Để tìm một mối quan hệ bền vững, cần ưu tiên gặp gỡ ngoài đời, xác định rõ điều mình tìm kiếm và đừng để thuật toán quyết định giá trị bản thân.

Công nghệ có thể kết nối nhanh nhưng chỉ có sự hiện diện chân thành mới giữ được một mối quan hệ lâu dài.

Thảo Hiếu