“Thế hệ cợt nhả” mở đường cho bạo lực học đường?

Ranh giới những lời bông đùa, cợt nhả và tổn thương người khác rất mong manh (ảnh minh họa: Shutterstock)

Tôi vừa đọc bài “Buồn cho thế hệ cợt nhả” và đồng cảm khi thấy có quá nhiều những giọt nước mắt từ lời bông đùa tưởng chừng vô hại.

Lúc đầu, tôi cũng nghĩ đây là cách GenZ châm biếm để “nhẹ nhàng hóa” mọi thứ trong cuộc sống, nhưng tôi thấy, ở các trường phổ thông, cái gọi là cợt nhả đã lây lan đến thế hệ Alpha (những đứa trẻ được sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến năm 2024). Các cháu học sinh bây giờ rất vui thích tự nhận mình thuộc thế hệ cợt nhả, và con tôi - một đứa trẻ lớp 6 - bỗng dưng trở thành nạn nhân của trào lưu cợt nhả qua trớn này.

Mới đây, một phụ huynh gọi cho tôi, mắng vốn vì con gái tôi đã xé tập con chị ấy. Tôi gặng hỏi mãi, con mới nghẹn ngào kể. Hóa ra, H. là bạn khá thân của con. H. biết con tôi đang “crush” Tuấn- học cùng lớp và lồng tên 2 đứa vào quyển nhật ký nên đã kể chuyện này cho vài người bạn, rồi chuyện lan ra cả lớp.

Con tôi và Tuấn trở thành tâm điểm của những lời trêu ghẹo. Ban đầu chỉ là: “Ông Tuấn khóa trái tim lại đi nha, coi chừng bị cướp nha!"; hay mỗi khi con tôi và Tuấn nói chuyện, nhóm bạn lại hò hét: “Hôn đi, hôn đi!”.

Ban đầu con tôi ngại ngùng nhưng bỏ qua, nghĩ rằng học trò thì hay trêu chọc nhau. Và thú thật, con cũng từng hòa mình vào những trò đùa tương tự với bạn khác.

Nhưng mọi thứ ngày càng đi quá giới hạn. Những lời trêu chọc ngày càng dày đặc, trở thành “kênh giải trí” của cả lớp. Con tôi đi ngang chỗ bạn Tuấn thì y như rằng sẽ bị đẩy, hoặc gạt chân để con bé ngã vào người cậu bạn ấy. Hay khi Tuấn vào lớp, cả đám lại đồng thanh ghẹo.

Gần đây, trend “rụng trứng” còn được các cháu áp dụng triệt để để cợt nhả con tôi: “Tuấn nay đẹp trai quá, con M. rụng hết trứng luôn!”. Thậm chí, trong lớp còn lan truyền những câu đùa tục tĩu như “M gặp Tuấn là...” (tôi U50 mà không dám viết rõ lời thô tục trên miệng những đứa trẻ mới 12 tuổi ấy).

Những trò cợt nhả này đã vượt ranh giới của sự vô tư, trở thành một hình thức bạo lực học đường tinh thần. 2 tháng qua, con tôi và cả Tuấn không dám nói chuyện với nhau. Việc học hành của con sa sút, thậm chí, con không dám cắt tóc, hay buộc tóc điệu đà như trước, vì sợ bất kỳ sự thay đổi nào cũng bị đem ra làm đề tài trêu chọc, rằng con bé đang cố tình “câu dẫn”, làm dáng cho Tuấn ngắm.

Phụ huynh cần dạy cho con hiểu được ranh giới giữa cợt nhả và xúc phạm (ảnh minh họa: Freepik)

Giọt nước tràn ly, khi H. lén lấy nhật ký của con tôi đọc cho một nhóm bạn nghe. Con đòi lại nhưng các bạn không trả, còn chuyền nhau trong lúc con tôi đang tuyệt vọng đuổi theo. Trong cơn uất ức, con tôi đã xé tập của H. để trả đũa.

Tôi rất đau lòng khi đón con phải nghe con kể những câu chuyện sau buổi học. Cái “thế hệ cợt nhả” mà người lớn chúng ta đôi khi tặc lưỡi cho qua - lại đang có sức công phá khủng khiếp, đẩy một đứa trẻ vào sự cô lập, sợ hãi và tổn thương. Ngoài con tôi, còn bao nhiêu đứa trẻ đang chịu bạo lực tinh thần như thế nữa?

Tôi viết những dòng này không phải để lên án thế hệ Gen Z hay lứa em của Gen Z là Gen Alpha. Tôi tin rằng phần lớn các bạn trẻ vẫn được nuôi dạy tốt và có nhận thức đúng đắn. Nhưng sự thật là vẫn còn đó sự lệch lạc trong cách thể hiện sự hài hước của một bộ phận giới trẻ. Sự cợt nhả vô tư, thiếu suy nghĩ có thể trở thành thứ vũ khí gây tổn thương tinh thần nặng nề cho người khác. Với là những đứa trẻ đang trong giai đoạn hình thành nhân cách, thì dù là "chủ thể" buông lời cợt nhả người khác, hay là bị bạn bè cợt nhả, đều không hay chút nào.

Đừng xem nhẹ những lời trêu chọc. Hãy dạy cho con em mình hiểu được ranh giới giữa hài hước và xúc phạm, giữa bông đùa và bạo lực tinh thần. Bởi vì, đằng sau những nụ cười gượng gạo, những im lặng bất thường của con trẻ, có thể là những giọt nước mắt âm thầm rơi và biết đâu còn những tổn thương sâu xa nguy hiểm hơn nữa...

Tiên Trương (Q3, TPHCM)