Giới trẻ ngày càng cảm thấy tuyệt vọng, bất hạnh hơn, vì sao?

Sức khỏe tinh thần của người trẻ đang xấu đi nhanh chóng - Ảnh: Getty Images

Nghiên cứu mới đăng trên tạp chí PLOS ONE về sự bất ổn tinh thần - dựa trên dữ liệu từ 44 quốc gia bao gồm Mỹ và Anh - đã cho thấy một sự thay đổi đáng kể. Giờ đây, đỉnh cao của sự tuyệt vọng, cảm thấy bất hạnh nằm ở nhóm người trẻ, sau đó mới giảm dần theo tuổi tác.

Sự thay đổi này không hẳn do người trung niên và người lớn tuổi trở nên hạnh phúc hơn, mà do sức khỏe tinh thần của người trẻ đang xấu đi một cách nghiêm trọng.

Sự bất hạnh của người trẻ đã tăng gấp đôi

Sử dụng dữ liệu y tế công khai từ một cuộc khảo sát hàng năm tại Mỹ với hơn 400.000 người tham gia, nhóm tác giả từ Mỹ và Anh xác định tỷ lệ những người rơi vào trạng thái tuyệt vọng từ năm 1993 đến 2024.

Những người được định nghĩa là “tuyệt vọng” là những người trả lời rằng sức khỏe tinh thần của họ đều không tốt mỗi ngày trong suốt 30 ngày trước cuộc khảo sát.

Lâu nay, ở cả nam và nữ, mức độ tuyệt vọng thường cao nhất ở nhóm tuổi lớn nhất (45-70) sau đó là nhóm trung bình (25-44) và nhóm trẻ (18-24).

Tuy nhiên, tỷ lệ người trẻ tuổi cảm thấy tuyệt vọng đã tăng nhanh chóng. Đối với nam giới, con số này tăng hơn gấp đôi, từ 2,5% (năm 1993) lên 6,6% (năm 2024). Đối với nữ giới, tỷ lệ này gần như tăng gấp ba lần, từ 3,2% lên 9,3%.

Mức độ tuyệt vọng cũng tăng đáng kể ở nhóm trung niên, nhưng với tốc độ chậm hơn. Tỷ lệ này tăng từ 4,2% lên 8,5% đối với phụ nữ và từ 3,1% lên 6,9% đối với nam giới. Trong khi đó, tỷ lệ người lớn tuổi rơi vào trạng thái này chỉ tăng nhẹ trong cùng kỳ.

Vào giai đoạn 2023-2024, mức độ tuyệt vọng ở các nhóm tuổi đã hoàn toàn đảo ngược, ít nhất là đối với phụ nữ. Nhóm tuổi trẻ nhất có mức độ tuyệt vọng cao nhất, và nhóm lớn tuổi nhất lại có mức thấp nhất.

Đối với nam giới, mức độ tuyệt vọng ở nhóm trẻ và trung niên là tương đương nhau và thấp nhất ở nhóm lớn tuổi nhất.

Những xu hướng này đã tạo nên một mối quan hệ hoàn toàn khác giữa tuổi tác và sự bất ổn tinh thần theo thời gian.

Nghiên cứu cũng tìm thấy xu hướng tương tự ở Anh, dựa trên phân tích dữ liệu từ Khảo sát hộ gia đình Anh Quốc và Khảo sát dân số hàng năm. Ngoài ra, nghiên cứu còn chỉ ra rằng tỷ lệ bất hạnh giảm dần theo tuổi tác ở 42 quốc gia khác từ năm 2020 đến 2025, dựa trên phân tích dữ liệu từ Dự án Global Minds.

Điện thoại thông minh có thể làm giảm mức độ hạnh phúc của người dùng - Ảnh: Getty Images

Nguyên nhân đến từ đâu?

Nhiều nghiên cứu đang cố gắng tìm ra nguyên nhân của những thay đổi này, nhưng vẫn chưa có kết luận cuối cùng.

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên hệ giữa sự gia tăng bất hạnh ở người trẻ với việc sử dụng quá nhiều internet và điện thoại thông minh.

Một số nghiên cứu cho rằng việc sử dụng điện thoại thông minh chính là nguyên nhân làm trầm trọng thêm sức khỏe tinh thần của giới trẻ. Thậm chí, một nghiên cứu đã cho thấy sự cải thiện đáng kể về mức độ hạnh phúc được tự báo cáo của những người trưởng thành khi họ hạn chế tiếp cận với điện thoại thông minh.

Tuy nhiên, dù thời gian sử dụng màn hình là một yếu tố đóng góp, nhưng nó khó có thể là nguyên nhân duy nhất hoặc chính yếu cho sự gia tăng tuyệt vọng ở người trẻ.

Dù những người trẻ có việc làm thường có sức khỏe tinh thần tốt hơn so với người thất nghiệp hoặc không thể làm việc, nhưng khoảng cách này gần đây đang dần thu hẹp.

Do đó, nhóm tác giả khuyến nghị các nhà hoạch định chính sách cần coi vấn đề về sự gia tăng bất hạnh ở người trẻ là trọng tâm của chiến lược nâng cao chất lượng cuộc sống.

Linh La (theo The Conversation, Science Alert)