PNO - Khái niệm “bánh mì kẹp” là thuật ngữ do nhà xã hội học người Mỹ Dorothy Miller đặt ra, xuất hiện trong những năm gần đây nhưng thực tế vấn đề này đã có từ lâu, đặc biệt phổ biến ở các nước Á Đông.
 |
| Ảnh mang tính minh họa - Freepik |
Tại Trung Quốc, đất nước xem trọng truyền thống “Tam đại đồng đường”, “Tứ đại đồng đường”, ước tính có khoảng 35,5% các cặp vợ chồng trong độ tuổi 30-59 sống cùng cha mẹ và con cái. Một nghiên cứu khác dựa trên dữ liệu khảo sát quốc gia cho thấy trong số những người ở độ tuổi 45-64, có khoảng 1/3 sống cùng ít nhất 1 cha mẹ vợ/cha mẹ chồng và 1 đứa con.
Hàn Quốc là quốc gia có số lượng thành viên thế hệ “bánh mì kẹp” cao nhất so với các quốc gia châu Á. Hiện nay, Hàn Quốc vẫn duy trì hệ thống gia đình lớn gồm đủ các thế hệ ông bà và con cái. Cũng như thế hệ “bánh mì kẹp” ở các nước khác, mối quan tâm lớn ở Hàn Quốc là chi phí chăm sóc cha mẹ già. Đây cũng là quốc gia có tỉ lệ sinh thấp nhất thế giới những năm gần đây.
Tại Việt Nam, tuy chưa có số liệu thống kê chính xác vẫn có thể đánh giá dựa trên số liệu thống kê dân số phụ thuộc. Năm 2022, tỉ lệ dân số phụ thuộc (bao gồm dân số dưới 15 tuổi và từ 65 tuổi trở lên) là 46,1%. Cụ thể, tỉ lệ trẻ em phụ thuộc (dưới 15 tuổi) là 33,5% đang có xu hướng giảm và tỉ lệ người cao tuổi phụ thuộc (trên 65 tuổi) là 12,6% đang có xu hướng tăng dần theo từng năm.
Theo các chuyên gia tâm lý và các chuyên gia nghiên cứu đời sống xã hội, việc đảm đương trách nhiệm chăm sóc người khác trong khi bản thân chưa đủ vững vàng về khả năng tài chính và chưa được chuẩn bị tinh thần kỹ khiến nhiều người khủng hoảng tinh thần trầm trọng, càng gây tâm lý e ngại kết hôn và sinh con. Tỉ lệ sinh giảm, sự già hóa dân số gây bất lợi cho cơ cấu nhân khẩu học và sự phát triển kinh tế xã hội trong tương lai, gia tăng áp lực đối với hệ thống an sinh xã hội dành cho người cao tuổi.
Để giảm tải gánh nặng, cần kiến nghị thêm các biện pháp giảm hoặc miễn phí bảo hiểm y tế cho người già, giảm học phí cho con của các cặp vợ chồng “bánh mì kẹp”, tăng mức giảm trừ gia cảnh nhiều hơn.
 |
| Ảnh mang tính minh họa - Jcomp |
Cần thay đổi quan niệm đưa ba mẹ vào viện dưỡng lão là bất hiếu. Để làm được điều này cần đến vai trò của an sinh xã hội cho đại bộ phận đều có cơ hội tiếp cận các hình thức viện dưỡng lão được đầu tư tốt với mức chi phí hợp lý.
Bên cạnh đó, cần đào tạo về kỹ năng lập kế hoạch tài chính cho thế hệ đang là lực lượng lao động chính. Cụ thể, những người thuộc thế hệ “bánh mì kẹp” nên chủ động xây dựng kế hoạch tài chính cho tương lai xa để nhu cầu sống luôn được đảm bảo, nhìn nhận những mặt tích cực, những ưu điểm của gia đình nhiều thế hệ đồng thời có kế hoạch đúng cho tương lai.
Mộc Miên
| Chia sẻ bài viết: |
Một ngày mùa xuân năm 1975, anh đã đứng lặng nhìn chị tan trường về, băng qua đường để lên xe buýt, rồi ly cách đằng đẵng 15 năm trời.
Cả vợ và chồng đều lo khi nửa kia có gia đình mới, con gái sẽ rơi vào hoàn cảnh nguy hiểm.
Không biết rổ đậu ngon vì chắc hạt hay ngon vì không khí xóm giềng cùng bao thế hệ gia đình bên những câu chuyện ngắn dài xoay quanh mùa đậu.
Sau chuyến du lịch, trong khi vợ đăng ảnh 2 người nắm tay tình cảm thì anh đăng tấm lưng một mình với caption “cô đơn trước biển".
Mẹ tôi, yêu bóng đá với một tình yêu tuyệt đối, như yêu đứa con của mình, ủng hộ các cầu thủ hết mình.
Một tấm gương hôn nhân nứt chỉ có thể lành được nếu cả hai cùng có ý muốn hàn gắn.
Ba mắng tụi con “chỉ thích những điều nhảm nhí”, “không lo học, chỉ mải đu thần tượng”…
Ngoài 80 tuổi nhưng vợ chồng ông Nguyễn Văn Bảy vẫn khỏe mạnh, minh mẫn. Họ vẫn chăm sóc, quan tâm và trao cho nhau yêu thương từ những việc nhỏ nhất.
Ở xã Nghĩa Thắng (huyện Đắk R'Lấp, tỉnh Đắk Nông), ai cũng biết đến Nguyễn Văn Tiến (31 tuổi) với câu chuyện hiếu thảo anh dành cho mẹ.
Hồi ấy, nhà nuôi rất nhiều gia súc, lại làm ruộng nhiều nên cha tôi sắm hẳn 2 chiếc xe kéo. 1 chiếc xe trâu kéo, 1 chiếc xe bò kéo.
Chị Huyền thấy mông lung về cuộc sống, khó quản lý cảm xúc. Qua giới thiệu, chị Huyền theo các câu lạc bộ “chữa lành”, thiền định.
Ngày tôi đi lấy chồng, bác tôi cười, bảo: “Con gái mà lấy chồng xa/ Giống như con lợn khái tha lên rừng”. Tôi đã không hiểu sao bác nói vậy.
Ép người khác ăn thứ họ không muốn thì khác gì chịu cực hình. Mỗi người một khẩu vị theo sở thích, chị không thể bắt chồng con theo mình được.
Người lớn nên nói ít lại, kiên nhẫn chờ đợi, ôn hòa, tử tế nhưng kiên định, tôn trọng cách trẻ làm và khuyến khích trẻ đưa ra ý kiến.
Cái tôn ti trật tự từ gia đình mang ý nghĩa rộng ra xã hội. Mà, trên bảo dưới không nghe là điều thường thấy hiện nay.
Phải nịnh nọt, dụ dỗ mãi tôi mới lưu lại được những khoảnh khắc an nhàn, vui vẻ bên nhau của ba mẹ như thế này.
"Mẹ khóc hả?", giọng đứa trẻ tự kỷ, ngây ngô, nhưng sâu trong tâm hồn, có lẽ cậu cũng cảm nhận được sự vỡ vụn trong lòng người mẹ.
Sống tưởng chừng là chuyện riêng của một gia đình, nhưng lại là câu chuyện của một thế hệ, của quá khứ - hiện tại, tình yêu và chia ly…
