Buông bỏ để thanh thản là thương con, thương mình

Ảnh minh họa: Freepik

“Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”, cảnh già có an nhàn, sung túc, hạnh phúc hay không cũng từ nỗ lực của chính mình từ thời “tiêu pha muối”, thậm chí thuở tóc hãy còn xanh.

Bí quyết phác họa một tuổi già an nhiên, viên mãn của chuyên gia tâm lý Hồ Thị Tuyết Mai - Trung tâm Tư vấn tình yêu - hôn nhân - gia đình Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam - sẽ đem đến cho độc giả nhiều điều bổ ích.

Chủ động tài chính

Phóng viên: Theo bà, một tuổi già ung dung, nhàn hạ có giá bao nhiêu? Tiền có là tấm vé đưa người cao tuổi vào thiên đường tuổi bóng xế?

Chuyên gia tâm lý Hồ Thị Tuyết Mai: Theo kinh nghiệm tư vấn tình yêu hôn nhân gia đình của tôi, có 3 điều giúp người cao tuổi (NCT) sống ổn. Sức khỏe thể chất xuống dốc khi cao tuổi, đành phải chấp nhận nhưng điều còn lại cực kỳ quan trọng là sức khỏe tinh thần. Thứ hai, thật may mắn cho những ai còn người bạn đời song hành. Thứ ba, chuẩn bị tài chính vững vàng trước tuổi hưu, đó là khoản bất khả xâm phạm khi không còn sức lao động. Tiền rất quan trọng nhưng không phải là tất cả. Không thể mua hạnh phúc tuổi già chỉ bằng tiền.

* Để tài khoản tuổi già hiện số dư là một bài toán khó, nhất là những người có con, nhiều con hoặc đơn thân nuôi con suốt thời thanh xuân…

- Bài toán này mỗi người phải tự giải theo cách riêng. Nếu không chủ động tài chính, tuổi già dễ rơi vào may rủi dù có một hay nhiều con. Cuộc sống của con cái vốn phức tạp, có đứa hiếu thảo, nhớ công ơn; có đứa thờ ơ, lãng quên; có đứa không cân bằng được chuyện hiếu kính cha mẹ với những áp lực khác. Đâu phải người con nào cũng lãnh phần lo cho cha mẹ như thể… mình là con một. Viễn cảnh ấy đôi khi NCT không phán đoán được cho đến lúc đối mặt tình huống bẽ bàng.

Một cặp vợ chồng già bán nhà lớn, mua lại nhà nhỏ, ở chung với vợ chồng người con đầu và chia chác một số tiền cho các con còn lại. Cuộc sống tạm ổn cho đến khi bà bệnh tật, đã không làm nổi công việc trong nhà, lại còn tốn kém tiền điều trị. Người con dâu dần đổi thái độ, mặt nặng mày nhẹ, đi về không chào hỏi và xúc xiểm bà. Bức bối, không sống được, ông bà tìm đến những người con khác thì các con né tránh, nói xa nói gần: “Hồi trước tụi con có được gì đâu mà giờ tụi con phải lo”.

Không ít gia đình có con cái moi tiền cha mẹ, đến khi không moi được nữa thì trở mặt. Nhất là với những đứa con sa vào tệ nạn xã hội. Các con còn lại thấy nếu có chu cấp cho cha mẹ cũng bị bòn rút, chưa chắc cha mẹ được hưởng, nên khỏi cho.

Bồi bổ tinh thần bằng cách buông bỏ

* Thưa bà, có ích kỷ không khi con cái vẫn đang thiếu hụt mà cha mẹ lại bo bo tích lũy cho riêng mình?

- Cha mẹ cho con cái bằng tình thương nhưng phải có giới hạn. Giới hạn đó vừa giúp NCT chừa khoản phòng thân vừa là hành lang cần thiết để con cháu vươn ra tự lập, có động lực phấn đấu trong nghề nghiệp, không chăm chăm vào túi tiền người khác dù đó là cha mẹ mình. Trường hợp quá cấp bách như con cháu gặp tai nạn, bệnh tật, nghịch cảnh, cha mẹ có thể hỗ trợ tức thời nhưng sau đó phải mau lấp đầy trở lại khoản bất khả xâm phạm này.

NCT chủ động tài chính cho bản thân cũng là rước lấy một phần bổn phận đáng lẽ con cháu phải lo cho cha mẹ, ông bà. Việc phòng thân dưỡng già không là ích kỷ mà thể hiện trách nhiệm với cuộc đời mình, cất bớt gánh nặng cho con cháu. Suy cho cùng, số dư tài khoản của các cụ là phước báu của con cháu.

* Xin bà gửi gắm những thông điệp quan trọng nhất để người già có thể đón nhận tuổi vàng!

- NCT nên chú tâm phòng bệnh, kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ, phát hiện sớm bệnh (nếu có) để điều trị kịp thời, hiệu quả; uống thuốc bệnh nền đầy đủ, đều đặn theo chỉ định của bác sĩ. Thường xuyên vận động tùy điều kiện sức khỏe; lao động chân tay nhẹ nhàng; đọc sách báo, lao động trí óc để luyện não. Tuy nhiên, đừng áp lực tuổi già hữu ích hay cố khẳng định mình mà làm việc quá sức, căng thẳng, tổn hại sức khỏe.

Nên ăn uống khoa học, điều độ. Coi trọng bữa ăn sáng. Nhiều NCT đợi đến khuya con cháu đi học, đi làm, đi tập thể thao về mới cùng quây quần bên mâm cơm gia đình, dẫn đến khó tiêu, khó ngủ… NCT cần tránh các thói quen xấu: uống nhiều bia rượu, thức khuya, nằm ỳ, xem thiết bị công nghệ suốt ngày…

Buông bỏ những lụy phiền của bạn bè, con cháu hay những nỗi buồn, tổn thương, ray rứt đeo mang từ quá khứ… Buông bỏ giúp ta thanh thản, xua đi những ý nghĩ tiêu cực, chán chường dễ xuất hiện ở tuổi xế. Khi đó, ta dễ yêu thương và chấp nhận sự khác biệt hơn. Không kỳ vọng, không hy vọng, không thất vọng và hết sức chủ động là điều NCT nên hướng tới.

Không hề là nghịch lý khi cho rằng tuổi già cần chuẩn bị… sức trẻ - ở tư duy, lối sống và cảm hứng sống. Đó là nguồn năng lượng để NCT sống lạc quan, tận hưởng hạnh phúc hiện tại và an nhiên khi nghĩ đến ngày mai.

* Cảm ơn bà đã chia sẻ.

Tô Diệu Hiền (thực hiện)