Ngày Thế giới phòng chống tự tử 10/9: Thấu hiểu nỗi đau thất tình, ngăn chặn bi kịch tự tử ở người trẻ

Bước vào phòng tư vấn tình yêu hôn nhân gia đình của Báo Phụ nữ TPHCM, chị Hoàng T.N. (phường An Lạc, TPHCM) chưa nói câu nào đã bật khóc. Bên cạnh là Hoàng C.L., em gái chị với nước da xanh xao, ánh mắt đờ đẫn nhìn vào khoảng không. C.L. không buồn vỗ về hay chuyền hộp khăn giấy trên bàn cho chị mình lau nước mắt.

Sau gần 1 giờ được lực lượng chức năng thuyết phục, cô gái 22 tuổi ở TPHCM đã từ bỏ ý định nhảy lầu tự tử - Ảnh: CA

Là sinh viên năm cuối tại một trường đại học ở TPHCM, biến cố ập đến khi người yêu của C.L. rẽ lối, đột ngột cặp kè với một tiểu thư giàu có, cha mẹ là doanh nhân nổi tiếng.

Viễn cảnh ra trường đi làm vài tháng rồi cưới nhau, dọn về chung phòng trọ đã tan thành mây khói. C.L. suy sụp tinh thần, sang chấn tâm lý và rơi vào hố đen trầm cảm. Dù chị T.N. đưa đi khám chuyên khoa nhưng C.L. bất hợp tác. Trong một lần tuyệt vọng chạm đáy, C.L. đã cắt tay, tìm đến cái chết nhưng may mắn được phát hiện cứu chữa kịp thời.

Cũng không vượt qua nổi cú sốc chia tay với bạn gái sau hàng loạt xung đột không lối thoát, Trần V.S. (phường Khánh Hội, TPHCM) đã âm thầm uống vốc thuốc tại phòng trọ. Khi những viên thuốc bắt đầu đốt cháy tâm can thì V.S. mới giật mình, hoảng sợ và báo cho bạn gái. Cô bạn đoán biết đây là thực tế chứ không phải lời dọa như bao lần nên đã cấp tốc gọi điện cho gia đình V.S.

Gia đình ở tỉnh khác cách hơn trăm cây số, không thể có mặt ngay nên gọi báo chủ nhà trọ. Được chủ nhà trọ trình báo, các chú công an nhanh chóng đến cõng V.S. đi cấp cứu.

Không phải trường hợp tự tử nào cũng may mắn được cứu sống. Trên các kênh truyền thông, báo chí, mạng xã hội, ta vẫn nghe thấy những "chuyến về sớm" quá đỗi thương tâm mà nguyên nhân thực sự có khi mãi mãi là một ẩn số. Bi kịch hủy hoại bản thân lại trở thành lối thoát duy nhất khi người trong cuộc không tìm được ý nghĩa cuộc sống cũng như mắc phải một số bệnh lý về sức khỏe tâm thần.

Chia sẻ về nguy cơ tự tử ở thanh thiếu niên - một số dấu hiệu nhận biết, bác sĩ chuyên khoa 2 Lâm Hiếu Minh (Đơn vị Tâm lý lâm sàng - Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM) cho rằng để dẫn đến hành vi nguy cơ - tự sát - thì không phải chỉ bệnh trầm cảm nhưng bệnh trầm cảm chiếm tỉ lệ cao nhất. Phụ huynh, bạn bè, đồng nghiệp… cần phát hiện sớm và hành động ngay khi con em mình có một số biểu hiện có thể dẫn đến những hành vi nguy cơ như sau: buồn, khí sắc trầm kéo dài liên tục trên 2 tuần; thay đổi cảm xúc, khí sắc, tính tình: bực bội, cáu gắt, nóng nảy; rối loạn giấc ngủ; thay đổi trong việc ăn uống, ít chịu ăn cùng mọi người…

Bác sĩ Lâm Hiếu Minh chia sẻ trong talkshow "Khi con trẻ muốn lựa chọn cái chết" do Báo Phụ nữ TPHCM tổ chức - Ảnh: DH

Bác sĩ Hiếu Minh cho biết thêm: “Thanh thiếu niên có ý định tự tử thường xuyên theo dõi những chuyện liên quan đến chết chóc hoặc hủy hoại cơ thể, xem clip trên mạng hay có những suy nghĩ tự tử, thậm chí chuẩn bị với kế hoạch “bài bản”. Thanh thiếu niên có thể không đủ tình yêu bản thân, có những suy nghĩ tiêu cực về thế giới xung quanh, về tương lai, tự ti mình thua kém, mình bị bỏ rơi, không quản lý được cảm xúc khi các mối quan hệ đổ vỡ, bất như ý. Dù có thể các em ít chịu chia sẻ nhưng người thân cần hiểu, nắm bắt suy nghĩ của các em để đồng hành, phòng tránh những sự cố đáng tiếc xảy ra”.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm trên thế giới có gần 800 ngàn người chết do tự tử (nhiều hơn số người chết vì chiến tranh hoặc bạo lực). Cứ 40 giây lại có 1 người qua đời vì tự tử. Tự tử là nguyên nhân gây tử vong thứ 2 ở độ tuổi 15-29, chỉ sau tai nạn giao thông.

Cách vượt qua ý định tự sát. Nguồn: TTXVN

Năm 2003, Hiệp hội Phòng chống tự tử Quốc tế phối hợp với WHO đã chọn ngày 10/9 hàng năm là ngày Thế giới phòng, chống tự tử (WSPD). Chủ đề của Ngày Thế giới phòng, chống tự tử năm 2025 là “Thay đổi câu chuyện về tự tử” với các thông điệp cần lan tỏa: Tạo dựng hy vọng thông qua hành động; có thể cứu sống một mạng người từ mỗi hành động tích cực; quan tâm, lắng nghe và chia sẻ để ngăn ngừa tự tử; tìm kiếm sự hỗ trợ là sức mạnh, không phải yếu đuối.

Diệu Hiền