Đàn ông cũng... trầm cảm sau sinh

Chồng tôi gửi đường link những bài báo đưa tin vụ người đàn ông cầm dao đâm loạn xạ nhân viên y tế ở Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An kèm lời nhắn: “Anh này bị trầm cảm, rối loạn lo âu rồi. Tội nghiệp quá, chồng đi tù, chỉ còn vợ làm sao lo được cho 2 bé sinh đôi. May mà lúc đó anh đã kịp chia sẻ với em, không thì vợ chồng mình cũng khó tránh khỏi bi kịch”.

Sự việc người đàn ông ở Nghệ An có con sinh đôi, sau nhiều ngày thức trắng chăm con, cộng với việc 1 bé sức khỏe yếu khiến anh lo lắng, căng thẳng dẫn đến hoang tưởng và hành động bột phát. Có 7 nhân viên y tế bị thương sau vụ việc, gây bức xúc trong dư luận. Hành vi bạo lực này đáng lên án và sẽ bị pháp luật trừng trị. Tuy nhiên, sự việc là bài học cảnh giác cho những ai đã, đang và sắp làm cha mẹ: Trầm cảm sau sinh không chỉ xảy ra ở phụ nữ mà xảy ra với cả đàn ông.

Nhiều người không tin đàn ông cũng bị trầm cảm sau sinh, tôi cũng như vậy, cho đến khi bản thân rơi vào hoàn cảnh đó. Năm đó, khi dịch COVID-19 bùng phát dữ dội ở TP HCM, tôi sinh đôi 2 bé gái, non tháng nên viêm phổi nặng; trong khi bản thân thì nhiễm bệnh, phải đi cách ly. Do đang trong thời gian giãn cách, không thuê được người cũng như nhờ 2 bên gia đình nội - ngoại, một mình chồng tôi trông cả 2 bé. Sau khi hết thời gian cách ly, tôi về nhà nhưng sức khỏe yếu, việc chăm sóc 2 con cũng một mình chồng tôi lo (trong khi vẫn phải làm việc online).

Khi con gần đầy tháng, tôi thấy chồng ngày càng lạnh lùng, cáu gắt và thậm chí suýt đánh con khi bé khóc. Một buổi tối, chồng tôi bảo: “Anh nghĩ mình không ổn rồi, anh muốn tự tử”.

Vợ chồng trò chuyện với nhau, anh tâm sự thấy chán ghét cả 3 mẹ con và muốn bỏ đi. Nghe tiếng con khóc, anh như phát điên… Ngay sau đó, tôi gọi điện về quê, nhờ chị gái tìm cách xin giấy thông hành để lên TPHCM hỗ trợ; chồng tôi có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi sau một thời gian dài thiếu ngủ.

Dù mạnh mẽ, nhưng khi rơi vào trầm cảm, đàn ông dễ bột phát hành vi bạo lực - Ảnh minh họa

Trầm cảm sau khi sinh con ở đàn ông không giống với phụ nữ - vốn được biểu hiện bằng sự yếu đuối hay nước mắt. Là trụ cột gia đình, với áp lực phải mạnh mẽ, họ gồng lên, ngày này qua ngày nọ… Nếu ví trầm cảm sau sinh ở phụ nữ như một đám mây đen nặng trĩu thì với đàn ông, đó là một cơn bão thầm lặng; nếu quá ngưỡng sẽ bột phát bằng sự cáu gắt, giận dữ, thậm chí là bạo lực.

Nghiên cứu cho thấy con người sau 1 tuần thiếu ngủ, ngoài suy giảm sức khỏe thể chất thì về mặt tinh thần sẽ dẫn đến trầm cảm, rối loạn lo âu, thậm chí rối loạn tâm thần.

Ai nuôi con nhỏ chắc từng trải những chuỗi ngày thiếu ngủ. Nếu gia đình nào sinh đôi, con có vấn đề về sức khỏe, khóc dạ đề… thì càng thấm thía hơn. Ai may mắn có gia đình 2 bên hỗ trợ hay thuê người giúp việc thì còn có chút thời gian nghỉ ngơi, còn không là “trường kỳ kháng chiến”.

Tình thương con sẽ biến những người cha, làm mẹ trở thành siêu nhân, vì con mà vượt qua tất cả. Nhưng sức người có hạn, sự suy sụp về thể chất và tinh thần sẽ đến bất cứ lúc nào nếu chuỗi ngày thiếu ngủ kéo dài.

Nhiều người quan niệm “người ta làm được thì tôi cũng làm được”, “tôi làm được thì anh (chị) cũng làm được”. Nhưng con người không ai giống ai về sức khỏe, tâm sinh lý cũng như ngưỡng chịu đựng. Áp lực phải “giống người ta” vô tình khiến chúng ta thiếu quan tâm đúng mức đến sức khỏe, cảm xúc của bản thân và bạn đời, lâu ngày dẫn đến trầm cảm sau sinh và xa hơn là bi kịch như vụ việc ở Nghệ An.

Từ việc ít ai biết đến, trầm cảm sau sinh ở phụ nữ đã được cộng đồng thấu hiểu. Thiết nghĩ trầm cảm sau sinh ở đàn ông cũng cần được quan tâm nhiều hơn: Với các cặp vợ chồng là sự chuẩn bị chu đáo về tâm sinh lý trước khi sinh con; với gia đình là sự quan tâm, chia sẻ; với cộng đồng là cái nhìn cởi mở, cảm thông.

Trầm cảm sau sinh không chừa một ai, kể cả đàn ông - những trụ cột gia đình. Và một khi nó đến trong âm thầm, "trụ cột" đổ gục, hậu quả rất khó lường.

Hà Giang

(phường Xuân Hòa, TPHCM)