Yêu là đam mê vô ích, thật vậy sao?

Trước hết, yêu là gì?

Câu hỏi cũ mèm này, đa số các bạn sẽ trả lời rất nhanh, rằng yêu là muốn ở bên cạnh, trò chuyện, ôm hôn, cuối cùng là ái ân với người ấy…

Nhưng sau đó thì sao? 

Phải chăng sau kết hôn sẽ luôn được ở bên người ấy, muốn hôn lúc nào thì hôn, muốn ái ân lúc nào thì ân ái… Thật không còn gì bằng! Nhưng tại sao lại có ngoại tình, rồi ly hôn, thậm chí lên mạng chửi nhau?

Các bạn lại bảo, yêu thì dễ, giữ được tình yêu mới khó! Vâng, vì yêu là một phần của đời sống và đời sống sẽ cực kỳ buồn chán nếu ta không sáng tạo nó. Ta sống đa số theo thói quen, chả khác gì loài bò, thì tình yêu thui chột là phải.

Giả sử các bạn là fan của ca sĩ Hồ Ngọc Hà. Cứ chương trình ca nhạc nào có cô ấy hát là các bạn đi xem bằng được. Tại sao thế? Vẫn cô ấy hát, có gì khác đâu mà sao ta vẫn cứ đi xem, dù vé rất đắt?

 Tôi trả lời luôn, rằng cô ấy luôn khác! Khác ở cách xử lý bài hát, cũng bài hát ấy, hôm nay cô hát khác, mai cô hát khác. Khác ở cách thể hiện khi trình diễn, hôm nay cô ấy diễn khác, mai cô ấy lại khác, và đặc biệt là, khi thể hiện bài hát, trong tim cô ấy luôn bốc lửa. Với những thần tượng các bạn lựa chọn cho mình, có thể họ khác nhau, nhưng chắc chắn lý do để các bạn thích họ cũng tương tự như vậy. Họ luôn bất ngờ đối với các bạn, nên các bạn không thể ngừng yêu họ.

Tôi có anh bạn thân, thỉnh thoảng anh mời tôi đến nhà ăn cơm. Những lần ấy tôi thường hỏi: “Ăn món gì?”, anh trả lời vẻ đầy tự hào: “Không biết đâu, hằng ngày vợ tôi cho tôi ăn gì, tôi không đoán trước được, nhưng yên tâm, chắc chắn là ngon”.

Ngay đến bữa ăn mà chồng còn không đoán trước được, chỉ biết là sẽ được ăn ngon, thì anh chồng ấy có thể thôi yêu vợ được không, có thể nghĩ đến người khác được không?

“Phim hay là bởi bất ngờ”, xem phim chán nhất là đoán trước được tình huống và cái kết. Người hay cũng vậy, là người luôn bất ngờ và không thể đoán được.

Các bạn yêu vì các bạn luôn háo hức được khám phá nhau. Khi bước vào hôn nhân, hết thứ để khám phá rồi thì các bạn chán nhau, chính là vì các bạn lười sáng tạo. Các bạn tự làm mình nhàm chán trong mắt nhau, nên tình yêu của các bạn sớm tiêu vong là phải.

Sáng nay, tôi chạy bộ như thường lệ, lúc về nhà, vợ tôi đã cho tôi một bất ngờ. Sự bất ngờ khiến tôi thấy ngạc nhiên thú vị và tôi không thể không yêu nàng. Các bạn đoán xem, sự bất ngờ đó là gì? Hãy tưởng tượng đi, các bạn sẽ biết cách gây bất ngờ cho bạn đời của mình, và các bạn sẽ luôn mới mẻ hấp dẫn trong mắt nhau.

Yêu là khao khát được yêu

Đó là câu trả lời của Jean Paul Satre lừng danh cho câu hỏi: “Yêu là gì?”

Ảnh minh họa

Thì hiển nhiên là vậy rồi, ta yêu ai đó luôn đồng nghĩa với việc ta mong chờ người đó yêu lại ta. Nhưng, để có vẻ triết học, ta lại đặt câu hỏi tiếp theo: “Khao khát là gì?”.
Ta sống trên đời với đủ thứ khao khát, chẳng hạn khao khát được ăn uống. Khi nào thì khao khát ăn uống? Khi trong dạ dày ta chả có cái gì, nó trống rỗng và ta đói, thế là ta thèm ăn, hay nói cách khác, ta khao khát được ăn.

Giờ ta bỏ tí thức ăn ngon vào dạ dày, chao ôi là sung sướng! Ta bỏ thêm tí thức ăn nữa, ta vẫn thấy ngon. Đó là quá trình tận hưởng cái sự ngon của thức ăn.

Khao khát yêu cũng y như vậy. Ta chỉ khao khát cái gì ta chưa có, ta thiếu thốn thôi. Khao khát được yêu bởi vì ta chưa được yêu, hoặc chưa được yêu đến mức thỏa mãn.
Các bạn đang thiếu tình yêu, đến khi các bạn gặp được đối tượng, chỉ ánh nhìn âu yếm đã khiến các bạn xao xuyến. Tương tự như quá trình ăn, với miếng ăn đầu tiên khi các bạn đang đói, nó thật là ngon kinh khủng.

Nhưng, ánh mắt âu yếm rồi không đủ, còn phải cầm tay cùng với những lời lẽ ngọt ngào, rồi ôm riết lấy nhau, rồi… ái ân… Đó gọi là quá trình tận hưởng sự quyến rũ ngọt ngào của tình yêu, tương tự như tận hưởng cái sự ngon của thức ăn vậy.

Giờ thì các bạn đã đầy tình yêu ra rồi, sự khao khát còn không? Y hệt như được ăn no thôi, các bạn đã no tình yêu và quá trình khao khát kết thúc.

Tất nhiên, trên thực tế là các bạn vẫn ăn ngay cả khi đã no, ngay cả khi không còn thèm nữa. Ăn lấy được, cứ có cơ hội ăn là ăn. Hệ quả là các bạn sinh bệnh tật như thừa cân, mỡ máu, béo phì… thậm chí ung thư.

Thì tình yêu cũng vậy, khi quá trình khao khát kết thúc, người ta vẫn cố bằng cách kết hôn, thế là hỡi ôi, chuyện gì đến sẽ đến…

Bởi vậy, Jean Paul Satre lại phán “Yêu là đam mê vô ích”

Vì sao?

Bởi quá trình khao khát chính là quá trình ta đoạt được đối tượng yêu. Nhưng khi đối tượng thuộc về ta rồi, thì khao khát cũng hết, vì như trên tôi đã viết, ta chỉ khao khát cái ta chưa có thôi.

Tình yêu chấm dứt thì ta chia tay, và sau đó ta sẽ lại thiếu thốn tình yêu, và ta lại bắt đầu quá trình khao khát tình yêu, nhưng hướng tới đối tượng khác… Phiền toái kinh!

Chính vì điều này, ta thường ly hôn rồi kết hôn, thay đổi bồ bịch như thay áo, là bình thường, đừng quy kết đạo đức gì, bất kể đàn ông hay đàn bà đều vậy. Vậy rốt cuộc có tình yêu vĩnh cửu, có yêu duy nhất một đối tượng cho đến chết? 

Tôi trả lời rằng có.

Nhưng yêu là khao khát được yêu, vậy làm thế nào để ta cứ khao khát nhau đến lúc chết?

Đó chính là sự sáng tạo. 

Con người khác với động vật hay các vật vô tri khác ở chỗ, con người luôn sáng tạo ra chính mình. Điều đó khiến các bạn luôn mới mẻ trong mắt nhau, luôn trở thành đối tượng khao khát của nhau.

Rất tiếc, thói quen và sự lười biếng đã khiến các bạn đánh mất khả năng đó. 

Biên kịch Đỗ Trí Hùng