Những cửa hàng tiện lợi giúp chữa lành tâm hồn kẻ cô đơn

Tại Seoul, giao tiếp giữa người với người dường như ngày càng bị chia cắt khi số lượng hộ gia đình đơn thân tăng vọt - Ảnh: Alex Barlow/Getty Images

Chữa lành những tâm hồn cô đơn

Trên tầng ba của một trung tâm cộng đồng ở quận Dongdaemun, phía đông Seoul, một chiếc ghế massage phát ra tiếng rì rầm khe khẽ ở lối vào một căn phòng thoáng mát – nơi trú ẩn mát mẻ lý tưởng khỏi cái nóng oi ả của mùa hè.

Bên trong, không gian tràn ngập những hoạt động yên tĩnh: tiếng bíp nhẹ nhàng từ trò chơi trên bàn phím cảm ứng, tiếng trò chuyện khe khẽ từ khu vực nấu nướng, tiếng lật trang giấy.

Eom Mi-hui (53 tuổi) thả mình vào bồn ngâm chân hồng ngoại với vẻ mặt mãn nguyện. Cô Eom nói : “Cảm giác thật tuyệt vời. Cơ thể tôi không được khỏe, nên tôi nghĩ bồn ngâm chân sẽ giúp ích”. Sau đó, cô tiếp tục đi sang chiếc ghế massage bên cạnh.

Địa điểm này là một trong những “cửa hàng tiện lợi cho tâm hồn” của Seoul, nơi những cư dân đang phải vật lộn với nỗi cô đơn có thể ngồi thoải mái, thưởng thức một bữa ăn đơn giản, xem phim hoặc đơn giản là dành thời gian cho nhau.

Mọi người không cần phải nói chuyện. Ý tưởng chủ đạo của nơi đây là ngay cả những tương tác thụ động cũng có thể giúp chống lại đại dịch cô đơn. Các chuyên gia tư vấn tại chỗ luôn sẵn sàng hỗ trợ mọi người nếu cần.

Tại Seoul, nơi sinh sống của gần 10 triệu người, các hộ gia đình độc thân đã tăng vọt từ 16% lên gần 40% tổng số hộ gia đình chỉ trong hơn 2 thập kỷ. Một cuộc khảo sát năm 2022 của Viện Seoul cho thấy 62% hộ gia đình độc thân đang trải qua cảm giác cô đơn, trong khi ước tính của thành phố cho thấy 130.000 người trẻ tuổi đang phải chịu đựng sự cô lập xã hội.

Trên toàn quốc, hơn 3.600 "cái chết cô đơn" - những người chết trong cô độc và không được phát hiện trong thời gian dài - được ghi nhận vào năm 2023.

Cuối năm 2024, Thị trưởng Oh Se-hoon đã khởi động sáng kiến "Seoul không cô đơn", một chương trình kéo dài 5 năm với khoản đầu tư 451,3 tỷ won để giải quyết vấn đề này, tuyên bố rằng "mức độ hạnh phúc thấp, tỷ lệ tự tử cao và trầm cảm đều liên quan đến sự cô đơn".

Cửa hàng tiện lợi cho tâm hồn tại quận Dongdaemun có một khu vực để chuẩn bị mì ăn liền - Ảnh: Raphael Rashid

Giải quyết nỗi cô đơn

Cô Eom, hiện sống một mình và đang phải chống chọi với những khó khăn về sức khỏe tâm thần, biết đến trung tâm thông qua một bản tin của quận. Cô bộc bạch: “Khi bạn cảm thấy chán nản, việc ở nhà chỉ khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn”.

Cô nói thêm: “Tôi thực sự không có nơi nào để đi, và ngay cả việc xỏ giày vào để bước ra ngoài cũng khó khăn. Nhưng khi với một nơi như thế này, việc ra ngoài dường như dễ dàng hơn”.

Chi nhánh Dongdaemun là một trong 4 cơ sở thí điểm được mở vào tháng 3/2025.

Tên gọi “cửa hàng tiện lợi” giúp giảm bớt sự kỳ thị đồng thời nêu bật một nét văn hóa phổ biến Hàn Quốc. Pyeonuijeom là những cửa hàng quen thuộc trong khu phố, nơi mọi người thường ghé qua trong ngày để mua đồ ăn nhẹ hoặc đồ uống.

Sự quen thuộc này khiến không gian ở Dongdaemun trở nên dễ tiếp cận. Cô Eom nói: “Nơi đây giống như sự kết hợp giữa một quán cà phê và một cửa hàng tiện lợi”.

Bên cạnh các cửa hàng tiện lợi, thành phố đã triển khai các chương trình khác, bao gồm đường dây nóng hỗ trợ cô đơn 24 giờ vào tháng 4/2025. Đến đầu tháng Bảy, dịch vụ đã nhận được hơn 10.000 cuộc gọi, vượt mục tiêu hàng năm là 3.000 cuộc gọi. Gần 6.000 người gọi đến chỉ vì họ cảm thấy cô đơn và cần trò chuyện, trong đó 63% là trung niên, 31% là thanh niên và chỉ 5% là người cao tuổi.

Những người đến thăm các cơ sở có thể xem phim hoặc chỉ đơn giản là dành thời gian trong sự yên tĩnh - Ảnh: Raphael Rashid

Một nơi để thuộc về

Tại khu Dongdaemun, du khách sẽ hoàn thành một bài đánh giá ngắn gồm 5 câu hỏi về sự cô đơn trước khi sử dụng các tiện nghi. Họ có thể chuẩn bị mì ăn liền, với tần suất ăn tùy thuộc vào mức độ cô lập được đánh giá.

Lee Won-tae (51 tuổi) cho biết trung tâm đã nhanh chóng trở thành một phần trong thói quen hàng ngày của ông. Vừa chuyển đến khu vực này và vẫn đang xây dựng các mối quan hệ, ông đến đây hầu như mỗi ngày như một phần của thói quen đi bộ do vấn đề ở chân.

Ông kể: "Tôi chưa có nhiều bạn thân. Tôi đi bộ rất nhiều, nhưng nếu tôi đi quá xa, việc quay về trở nên khó khăn. Tôi đến đây, nghỉ ngơi một chút, rồi lại tiếp tục đi".

Giống như Eom, ông không tìm kiếm sự giao lưu. Ông bày tỏ: “Chỉ cần được nghỉ ngơi ở một nơi như thế này thôi cũng đủ khiến tôi thấy thoải mái hơn”.

Là một “chuyên gia tư vấn hoạt động chữa lành” tình nguyện tại cửa hàng, Lee In-sook không chỉ đưa ra những giải pháp tức thời mà còn mang lại điều gì đó giá trị hơn: sự hiểu biết rằng những người khác cũng từng trải qua khó khăn.

10 năm trước, cuộc hôn nhân của bà In-sook kết thúc sau hơn hai thập kỷ. Với hai đứa con bên cạnh và không có hỗ trợ tài chính, bà rơi vào tuyệt vọng.

Bà nhớ lại: “Tôi trở nên bất lực và không muốn làm gì cả. Nhưng tôi còn con cái phải nuôi, nên tôi phải tự vực dậy”.

Quá trình hồi phục của bà kéo dài và đầy khó khăn, nhưng giờ đây, bà dùng chính kinh nghiệm đó để hướng dẫn những người khác.

Bà chia sẻ: “Những người trẻ lo lắng về công việc và tương lai. Những người trung niên phải đối mặt với khó khăn kinh tế và nghỉ hưu bắt buộc. Những người cao tuổi phải vật lộn với nghèo đói và các vấn đề sức khỏe”.

Tư vấn viên tình nguyện Lee In-sook sử dụng kinh nghiệm vượt qua sự cô lập của chính mình để hướng dẫn những người khác tại trung tâm ở Dongdaemun - Ảnh: Raphael Rashid

Hiện làm việc tại trung tâm mỗi tuần một lần, phương pháp của bà In-sook được xây dựng dựa trên sự kiên nhẫn. Người phụ nữ giải thích: “Một số người mới đến đây không nói chuyện với người lạ. Điều đó là bình thường. Nhưng dần dần, khi họ quen với không gian này, họ bắt đầu cảm thấy thoải mái khi chia sẻ”.

Với bà, trung tâm này đại diện cho điều mà các dịch vụ chính thức thường thiếu: sự kết nối chân thành giữa người với người. Bà In-sook nói: "Đó là thứ mà tiền không thể mua được".

Linh La (theo The Guardian)