Bệnh viêm gan bí ẩn tàn phá đứa trẻ khỏe mạnh với tốc độ kinh hoàng

Trên toàn cầu, đã có 12 trường hợp tử vong. Mỹ và Indonesia mỗi nước báo cáo 5 trẻ tử vong, các trường hợp còn lại ở Palestine và Ireland.

Giống như Baelyn, hầu hết trẻ em bị viêm gan đều dưới 5 tuổi. Ban đầu, da và mắt các bé chuyển sang màu vàng (triệu chứng vàng da). Một số trẻ có nước tiểu sẫm màu và phân xám đục.

Theo chị Kelsea Schwab, chỉ mới một tuần trước đó, Baelyn vẫn còn chạy quanh trang trại của gia đình ở Aberdeen, Nam Dakota, chơi với chị gái và xem chương trình truyền hình dành cho trẻ em "Blippi". Nhưng khi mắt và da bị vàng, bé được đưa đến một phòng trong khoa chăm sóc đặc biệt tại Bệnh viện Nhi M Health Fairview Masonic ở Minneapolis. Ở đây, bé được kiểm tra máu 4 hoặc 5 lần một ngày, và khi theo dõi xem gan của bé có thể hồi phục hay không, các bác sĩ hoàn toàn bất ngờ.

"Chúng tôi nhìn thấy tình hình cô bé từ từ xấu đi. Cơ bắp bắt đầu run rẩy, bé rất khó ngồi dậy và không thể ngẩng đầu lên...", chị Schwab nói. 

Bé Baelyn Schwab

Gan có một số vai trò quan trọng. Nó kiểm soát các yếu tố đông máu, góp phần vào phản ứng miễn dịch của cơ thể. Nó cũng lọc ra amoniac được tạo ra khi vi khuẩn trong ruột phân hủy protein. Khi gan hoạt động bình thường, amoniac sẽ bị biến đổi thành urê và thải ra khỏi cơ thể dưới dạng nước tiểu.

Tiến sĩ Srinath Chinnakotla, giám đốc phẫu thuật của chương trình ghép gan tại Bệnh viện Nhi M Health Fairview Masonic, cho biết, khi nhập viện, mức amoniac của Baelyn đã tăng cao tới 109. “Đó là lúc tôi hơi lo lắng”, Chinnakotla nói, "Ở mức cao đó, thận ngừng hoạt động, bệnh nhân hôn mê".

Vì tác hại của bệnh, những người chờ ghép gan có thể bị ốm đến mức không thể chịu đựng được thủ thuật. Không muốn Baelyn lâm vào tình trạng này, bác sĩ Chinnakotla đã đưa Baelyn vào danh sách chờ ghép.

Trẻ em tự động được ưu tiên cao nhất, trạng thái được gọi là 1A, dành riêng cho những người chỉ còn vài giờ hoặc 1-2 ngày để sống.

"Trung bình một năm, tôi có thể phẫu thuật cho 10 đứa trẻ. Hầu hết chúng đều cần gan mới vì chúng sinh ra đã mắc các bệnh tự miễn dịch hoặc dị tật bẩm sinh. Và năm nay, chúng tôi đã cấy ghép cho hai trẻ bị suy gan. Đây là điều rất bất thường đối với chúng tôi", ông Chinnakotla nói.

Một bí ẩn của y học

Từ khi ca bệnh viêm gan bí ẩn đầu tiên được báo cáo trên toàn cầu, các chuyên gia đều không biết chắc điều gì gây ra căn bệnh. Tiến sĩ Jay Butler, phó giám đốc phụ trách các bệnh truyền nhiễm của CDC, cho biết các chuyên gian buộc phải "giăng một lưới rộng" để xem xét tất cả các trường hợp phơi nhiễm và các mối liên quan có thể xảy ra.

Hơn một nửa số trẻ em trong cuộc điều tra của CDC - bao gồm cả Baelyn - đã có kết quả xét nghiệm dương tính với adenovirus 41, một loại virus thường gây ra các triệu chứng đau bụng và giống như cảm lạnh. Trước đây, nó chưa từng có liên quan đến suy gan ở trẻ em khỏe mạnh.

Các bác sĩ không chắc chắn về việc virus này liên quan như thế nào với căn bệnh. Không rõ liệu nó có thể gây hại trực tiếp cho gan hay gây ra một phản ứng miễn dịch bất thường, khiến cơ thể tấn công các mô của chính mình hay không. Một khả năng khác là adenovirus kết hợp cùng một yếu tố khác có thể là di truyền, môi trường hoặc thậm chí lây nhiễm... và dẫn đến những kết quả cực đoan này.

Các nhà nghiên cứu cũng đang tìm kiếm xem có bất kỳ mối liên hệ nào giữa căn bệnh với virus gây ra COVID-19. Một số trẻ em trong cuộc điều tra, bao gồm Baelyn, có tiền sử nhiễm COVID-19, nhưng những đứa trẻ khác thì không. Các nhà điều tra nói rằng còn quá sớm để biết liệu đó có phải là một yếu tố hay không.

Như trường hợp Baelyn, bé có kết quả xét nghiệm dương tính với adenovirus trong máu nhưng không có trong mô gan. Các bác sĩ cũng nhận thấy kết quả này ở những đứa trẻ khác. 

Ban đầu các bác sĩ đã dùng thuốc điều trị cho Baelyn nhưng tất cả hầu như không hiệu quả. Gan của cô bé đã bị hỏng quá nhanh. Cuối cùng, Baelyn đã được đưa vào danh sách đầu tiên cần cấy ghép gấp và thời gian còn lại dành cho bé chỉ là 3 ngày. May mắn thay, em đã nhận đươc gan từ một thiếu niên 16 tuổi ở Texas. Êkíp phẫu thuật của bác sĩ Chinnakotla đã bay đến Texas.

Baelyn đang ở bệnh viện (Minnesota, Mỹ) trong khi hồi phục sau ca ghép gan

Theo tiến sĩ Chinnakotla, khi ông phẫu thuật cho Baelyn, gan của cô bé đã bị tổn thương nặng. Một bên sưng lên, có những vùng mô chết sẫm màu. Dưới kính hiển vi, các bác sĩ thấy phần lớn mô đã bị phá hủy. Gan của Baelyn cứng như cao su.

Ca mổ cho bé Bealyn kéo dài gần 10 tiếng, từ 8g sáng đến 4g30 chiều ngày 5/5.

“Con bé đã có tiến triển tốt sau cuộc phẫu thuật, da nó không còn vàng nữa. Đó là một sự thay đổi đáng kinh ngạc", chị Schwab nói.

Nhưng Baelyn không được xuất viện mà sẽ phải ở lại bệnh viện để các bác sĩ theo dõi thường xuyên nhằm tìm hiểu xem cơ thể và lá gan mới có "hòa hợp với nhau hay đào thải".

Con đường dài để phục hồi

Sau ghép gan, Baelyn đã tỉnh. Hiện cô bé đang được cai thuốc để kiểm soát cơn đau và tập vật lý trị liệu để phục hồi sức lực. Các bác sĩ cho biết bé đang hồi phục rất nhanh.

Schwab hy vọng khi kể câu chuyện của mình, cô có thể giúp các gia đình khác tránh được số phận tương tự. 

Schwab muốn mọi người theo dõi và khi thấy bất kỳ triệu chứng nào - như vàng da hoặc mắt, nước tiểu sẫm màu, phân xám đục, mệt mỏi, sốt, buồn nôn, nôn mửa hoặc chán ăn - nên đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

Thảo Nguyễn (theo CNN)