Iran tăng tốc sắm vũ khí, thử nghiệm tên lửa nhằm trả đũa Mỹ

Trả đũa Mỹ, Iran tiếp tục thử tên lửa

Ngày 18/1, chính quyền Iran lên án việc Mỹ mở rộng cấm vận chương trình tên lửa nước này và tuyên bố sẽ tiếp tục thử tên lửa. Tuyên bố này được đưa ra ngay sau khi Mỹ công bố lệnh trừng phạt mới đối với Iran liên quan đến chương trình tên lửa đạn đạo hôm 17/1, chỉ 1 ngày sau khi dỡ bỏ lệnh trừng phạt nhằm vào chương trình hạt nhân của nước này. Điều này cho thấy, Iran bắt buộc phải nhớ bài học trước đó từ Ukraine sau khi giải trừ hạt nhân.

Theo AFP, Bộ Ngoại giao Iran chỉ trích việc Bộ Tài chính Mỹ cấm vận thêm một số cá nhân và công ty Iran là “hành vi bất hợp pháp” và 'đạo đức giả'.

Phản đối lệnh cấm vận mới của Mỹ, Iran thề tiếp tục thử tên lửa. Ảnh: FARS/Reuters

Người phát ngôn Hossein Jaber Ansari tuyên bố, chương trình tên lửa nước này không hề dính dáng đến chương trình hạt nhân.

“Tên lửa Iran không hề được thiết kế để mang đầu đạn hạt nhân” - ông Ansari nhấn mạnh và khẳng định Tehran sẽ “tiếp tục đẩy nhanh tốc độ chương trình tên lửa đạn đạo hợp pháp và tăng cường năng lực quốc phòng”.

Ông Ansari cũng chỉ trích Mỹ bán hàng chục tỷ USD vũ khí cho các đồng minh ở Trung Đông mỗi năm và số vũ khí này được sử dụng “trong các tội ác chống lại người Palestine, Libăng và Yemen”.

Trong khi đó Bộ trưởng Quốc phòng Iran Hossein Dehghan cho biết, nước này sẽ tiếp tục thử tên lửa. “Chúng tôi sẽ tiếp tục công khai các thành tựu tên lửa mới” - ông Dehghan thông báo.

Iran thử tên lửa đạn đạo hồi tháng 10/2015. Khi đó Liên Hiệp Quốc chỉ trích đây là hành vi vi phạm nghị quyết LHQ.

Ngay sau đó đã có tin Mỹ sẽ mở rộng cấm vận Iran. Giới quan sát nhận định Washington chờ đến ngày hôm qua mới công bố cấm vận vì không muốn ảnh hưởng đến việc Tehran trả tự do cho các công dân Mỹ.

Động thái trên diễn ra sau khi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) công bố báo cáo khẳng định Tehran đã tuân thủ đúng các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân đạt được hồi tháng 7/2015.

Trước việc Mỹ tiếp tục đưa ra các lệnh trừng phạt với Iran ngay sau khi dỡ bỏ lệnh trừng phạt hạt nhân với nước này cho thấy sự tráo trở, bộ mặt thật của Mỹ, hoặc Mỹ không hề tin Teheran, hoặc tạo sức ép buộc Iran giải trừ toàn bộ hạt nhân như Ukraine trước đây.

Iran gấp rút nâng cấp tiềm năng quốc phòng

Ngay sau khi được Mỹ và EU bỏ lệnh cấm vận trừng phạt hạt nhân, Iran đã tiếp cận được 30 tỉ USD đầu tiên trong số 100 tỉ USD bị phong tỏa suốt 10 năm cấm vận, nhà phân tích quân sự Nga Alexander Sitnikov đã đặt câu hỏi về số tiền thực chi mà quân đội nước này sẽ bỏ ra để nâng cấp năng lực quốc phòng.

Trên tình hình thực tế, theo các chuyên gia quân sự phương tây, năng lực của Iran đã bị suy yếu nghiêm trọng trong hơn thập kỷ.

Xe tăng T-90 của Nga là một trong những kế hoạch nâng cấp khả năng quân sự của Iran

Bình luận về phát biểu mới đây của Thống đốc ngân hàng trung ương Iran – ông Valiollah Seif, nhà phân tích độc lập Sitnikov của báo Svobodnaya Pressa tin rằng phần lớn số tiền 30 tỉ USD sẽ được chi để nâng cấp tiềm lực quân sự Iran.

“Nhận định này được đưa ra dựa trên các tuyên bố của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Khamenei về tính cấp thiết của việc hiện đại hóa năng lực quốc phòng Iran khi lệnh cấm vận được dỡ bỏ”, nhà phân tích Nga giải thích.

Theo thỏa thuận của Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) nằm trong kí kết về chương trình hạt nhân Iran đạt được tháng 7 năm ngoái ở Vienna, Tehran không được phép xây dựng, thử nghiệm hệ thống tên lửa cũng như không được mua các vũ khí tối tân từ nước ngoài.

Tuy nhiên, ông Sitnikov khẳng định: “JCPOA không cấm Iran có quyền được tự vệ chính đáng”.

 “Iran chi 550 triệu USD năm 2015 cho quốc phòng. Nếu so sánh với Ả Rập Xê-út, con số này là 7 tỉ USD. UAE nhập 4 tỉ USD vũ khí và Oman cũng 1 tỉ USD, gấp đôi tổng số tiền của Iran”, ông Moses ước tính.

Trong khi đó, Sitnikov khẳng định: “Chính khách và giới quân sự nước này đang dự chi số tiền khủng 40 tỉ USD cho quân sự”.

Tư lệnh Lục quân Iran, tướng Ahmad Reza Pourdastan hồi cuối tháng 12/2015 cho biết, nước này muốn mua các xe tăng chiến đấu chủ lực T-90 của Nga nhằm tăng cường cho lực lượng bộ binh.

Các chuyên gia phương Tây nhận định năng lực quân sự của Iran đã bị suy giảm nghiêm trọng khi lệnh cấm vận nhằm vào quốc gia này từ năm 2003.

Theo đánh giá của các chuyên gia, năng lực quân sự của Iran rất yếu, bởi vậy việc nước này bắt tay vào nâng cấp tiềm năng quân sự là một điều tất yếu để có thể lấy lại vị thế trên trường quân sự quốc tế.

Hoàng Trang (tổng hợp)