PNO - Giải Nobel Hóa học 2022 được trao cho Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal và K. Barry Sharpless "vì đã đặt nền mống cho sự phát triển của hóa học click và phản ứng hóa sinh trong cơ thể sống".
 |
| Ba nhà khoa học Carolyn R. Bertozzi (Mỹ), Morten Meldal (Đan Mạch) và K. Barry Sharpless (Mỹ) cùng chia sẻ giải Nobel Hóa học 2022 |
Các nhà hóa học từ lâu đã bị thúc đẩy bởi mong muốn chế tạo các phân tử ngày càng phức tạp. Trong nghiên cứu dược phẩm, điều này thường liên quan đến việc tái tạo nhân tạo các phân tử tự nhiên có đặc tính y học. Điều này đã dẫn đến nhiều cấu trúc phân tử đáng ngưỡng mộ, nhưng việc sản xuất chúng thường tốn thời gian và rất tốn kém.
Johan Åqvist, Chủ tịch Ủy ban Nobel Hóa học, cho biết: “Giải thưởng Hóa học năm nay đề cập đến những vấn đề không quá phức tạp. Chúng là những câu trả lời dễ dàng và đơn giản”, và giải thích thêm rằng các phân tử chức năng có thể được tạo ra ngay cả với một lộ trình đơn giản.
Giải Nobel Hóa học 2022 hoàn toàn thuộc về ý tưởng biến các quá trình khó trở nên dễ dàng hơn. Barry Sharpless và Morten Meldal đã đặt nền móng cho một nhánh của hóa học - hóa học click, trong đó kết hợp các cấu trúc phân tử nhỏ với nhau một cách nhanh chóng và hiệu quả bằng phản ứng hóa học để trở thành cấu trúc lớn hơn.
Riêng Carolyn Bertozzi đã thúc đẩy hóa học click theo chiều hướng mới và bắt đầu áp dụng nó trong cơ thể sống.
Cụ thể, Barry Sharpless, người từng giành giải Nobel Hóa học vào năm 2001 chính là “cha đẻ” của hóa học click. Vào khoảng năm 2000, ông đã đưa ra khái niệm về hóa học click, là một dạng hóa học đơn giản và đáng tin cậy, nơi các phản ứng xảy ra nhanh chóng và tránh được các sản phẩm phụ không mong muốn.
Sau đó, Morten Meldal và Barry Sharpless trong hai nỗ lực độc lập với nhau đã trình bày thứ mà ngày nay là viên ngọc quý của hóa học click: phản ứng đóng vòng azide-alkyne được xúc tác bằng đồng.
Đây là một phản ứng hóa học cơ bản và hiệu quả, hiện đang được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành khác nhau như phát triển dược phẩm, lập bản đồ DNA và tạo ra các vật liệu phù hợp hơn với mục đích sử dụng.
Carolyn Bertozzi đã đưa hóa học click lên một tầm cao mới. Để lập bản đồ các phân tử sinh học quan trọng nhưng khó nắm bắt trên bề mặt tế bào - glycan, cô đã phát triển thành công các phản ứng click hoạt động bên trong cơ thể sống. Chúng diễn ra mà không làm gián đoạn quá trình hóa học bình thường của tế bào.
Những phản ứng này hiện được sử dụng trên toàn cầu để khám phá tế bào và theo dõi các quá trình sinh học. Bằng cách sử dụng các phản ứng sinh học, các nhà nghiên cứu đã cải thiện khả năng nhắm mục tiêu của dược phẩm ung thư, hiện đang được dùng trong các thử nghiệm lâm sàng.
Hóa học click và phản ứng hóa sinh học trong cơ thể sống đã đưa hóa học vào kỷ nguyên mới, mang lại lợi ích lớn cho loài người.
Linh La (theo Nobel Prize)
| Chia sẻ bài viết: |
Ngày 25/4, các quan chức Palestine ở Dải Gaza cho biết số lượng thi thể được phát hiện trong một ngôi mộ tập thể trong khuôn viên bệnh viện tăng lên 392.
Các nhà chức trách cho biết tình trạng thiếu lực lượng lao động mãn tính, khiến nhân viên điều dưỡng phải chịu áp lực không thể chịu nổi.
Ngày 25/4, các nhà chức trách cho biết Cộng hòa Séc đã ghi nhận hơn 10.000 trường hợp mắc bệnh ho gà, kể từ đầu năm đến nay.
Robot Emo có thể dự đoán nụ cười khoảng 840 mili giây trước khi người đối diện cười, sau đó cười cùng lúc.
Các nhà khoa học cảnh báo hơn một nửa dân số thế giới có thể mắc các bệnh do muỗi gây ra như sốt rét và sốt xuất huyết.
Ngày 25/4, nhà chức trách Thái Lan cho biết nắng nóng đã giết chết ít nhất 30 người từ đầu năm 2024 đến nay.
Malaysia đang lên kế hoạch triển khai thêm nhiều toa tàu dành riêng cho phụ nữ nhằm nỗ lực hạn chế nạn quấy rối tình dục.
Hôm 25/4, theo một báo cáo công bố của WHO tại Châu Âu, việc sử dụng rộng rãi rượu và thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên là “đáng báo động”.
Ngày 24/4, WHO cho biết những nỗ lực tiêm chủng toàn cầu đã cứu được ít nhất 154 triệu mạng sống trong 50 năm qua.
Kyrgyzstan đã phải hứng chịu khoảng 50 trận lũ bùn xảy ra trên khắp đất nước, kể từ ngày 20/4 do mưa lớn.
“Chú bé hải âu” đến từ Anh đã chinh phục được ban giám khảo ở Bỉ nhờ khả năng bắt chước âm thanh của loài chim biển.
Theo Bộ Y tế Philippines, đã có 6 trường hợp tử vong liên quan đến nhiệt. Nắng nóng cũng khiến 7.000 trường công lập của nước này chuyển qua học trực tuyến.
Hôm 23/4, Cơ quan phòng vệ dân sự của Gaza cho biết, gần 340 thi thể của người Palestine được tìm thấy tại Khu liên hợp y tế Nasser.
Theo thống kê của Liên hiệp quốc (LHQ), trên khắp thế giới, mỗi phút có 1 triệu chai nhựa được mua, mỗi năm có 5.000 tỉ túi nhựa được sử dụng.
Ngày 23/4, bầu trời phía nam Hy Lạp đã chuyển sang màu cam khi những đám mây bụi thổi qua Biển Địa Trung Hải từ Bắc Phi nhấn chìm Acropolis.
Đối với nhiều nhà tuyển dụng, 2 chữ “gen Z” đang trở thành nỗi ám ảnh khi thế hệ này có những đòi hỏi cao về phúc lợi.
Tuần qua, bang Odisha phía đông Ấn Độ đã ghi nhận 1 trường hợp tử vong liên quan đến say nắng và 71 trường hợp mắc bệnh do nhiệt độ cao.
Nồng độ cồn trong hơi thở khi lái xe là 0,91 miligam/l, nhưng người đàn ông ở Bỉ không bị phạt tội say xỉn, vì anh bị hội chứng hội chứng ABS.
