PNO - Khi mặt trời lùi dần sau hàng cây, nội thường bảo với chúng tôi: “Chập chiều chập choạng rồi, cất hết đồ đạc, rửa ráy, soạn sửa mà dọn cơm”.
Chập chiều chập choạng chính là khoảng thời gian cuối ngày, khắp cánh đồng trước nhà bắt đầu dâng lên màu tím thẫm. Từng tàng cây lớn, những bụi cây nhỏ hòa lẫn vào nhau. Đâu đó, chốc chốc vang lên những tiếng lích chích của bầy chim gọi bạn, chúng rủ nhau bay về tổ, khép cửa một ngày dài.
Bấy giờ, khói từ gian bếp cũng bắt đầu bay lên, mùi thơm của gạo mới, của ruốc, thịt, cá kho thoảng ra nức mũi khiến những chiếc bụng háu đói của chị em tôi càng thêm réo rắt. Có đứa lập cà lập cập chạy vào đòi nội cho phần ăn trước.
Những món nội nấu thường rất hao cơm. Từ những món mẹ mang về, nội luôn tỉ mỉ nhặt nhạnh rồi chế biến theo công thức đơn giản nhưng lành vị nhất. Đâu chỉ cơm sôi mới nhỏ lửa, món kho, món mặn, món chiên gì cũng đậm đà hơn khi nội để lửa liu riu.
Nội không thích bọn trẻ suốt ngày chỉ biết học, hễ đứa nào khi chiều xuống còn tranh thủ vùi đầu vào sách, nội sẽ quát: “Chập chiều chập choạng, thấy gì mà đọc? Ưa hư mắt à, cất hết sách vở, soạn sửa dọn cơm!”.
Thường thì vào mùa nắng, dù có đói đến mấy nội cũng bắt tụi nhỏ phải đợi cha mẹ đi làm đồng về, cả nhà đông đủ mới ăn. Còn mùa đông, mưa rét, nội cho chúng tôi ăn trước. Mỗi đứa mỗi tô, nội gắp cho miếng cá kho, rau xào để lên mặt rồi của ai tự xúc lấy. Đó luôn là những bữa cơm thú vị, ngon nhất trần đời. Ở đó, có mùi thức ăn thơm phức, cơm nóng hổi, trong đáy mắt nhờ ánh lửa mà soi rõ bóng nội phản chiếu bập bùng. Mỗi đứa đánh chén một bụng no say.
Những buổi chiều lúc đang vào mùa, nông sản sẽ được xe kéo về, hoặc cha mẹ gánh về thả phịch trước hàng hiên. Ngôi nhà lúc đó cũng đã thẫm mờ, mọi người bắt đầu nhẩn nha ngồi xuống, dựa lưng vào những cây cột chống xà. Họ cùng nhau rót nước uống, rũ bỏ những bộ quần áo lao động đẫm ướt mồ hôi, mùi sình bùn ngai ngái theo gió loang về phía khu vườn rộng trước mặt.
Những người phụ nữ gia đình chẳng cần thắp đèn lên, cũng chẳng vội vàng cơm nước. Họ sẽ nói về số lượng và chất lượng của số nông sản vừa mới thu hoạch. Mẹ tính còn bao nhiêu ngày nữa sẽ giải quyết hết những mảnh ruộng còn lại. Bố thì bảo, xong mùa sẽ tu bổ lại cái sân phơi...
Theo năm tháng, những buổi chiều thơ bé dần qua đi, tôi lớn lên có dịp ngồi trên những chuyến tàu để đi xa. Sau ô cửa kính, là những buổi chiều khác nhau, khi mà nơi này tàu chạy qua cánh đồng, nơi khác, tàu băng qua vuông sen, núi đồi hay những mặt nước cạn… Sau cánh cửa, bầu trời dần nhạt nắng. Trên những ngọn cây, ánh sáng dịch chuyển, những cung đường tôi qua cũng không ngừng dịch chuyển, chúng cộng hưởng vào nhau. Tôi trộm nghĩ, trên cuộc đời này, chúng ta là những lữ khách, chẳng có thể chạm vào điều gì, nắm giữ một điều gì mãi mãi.
Tôi luôn tự hỏi, những chái bếp, những ngôi nhà sâu trong phía làng, ẩn mình dưới những tàng cây và bóng mặt trời mỗi ngày đều dịch chuyển ấy, liệu chúng còn giữ được làn khói bếp, liệu có đón được những bước chân trở về của người thân. Liệu ở đó còn có sự yêu thương, đoàn tụ, gắn kết của hai chữ “gia đình”.
Mặt trời, cây cỏ, gió mây thì luôn quen thuộc, nếu từng ấn tượng khuôn hình nào đó một lần thì dù đi qua cung đường nào khác, ta cũng cảm nhận được sự hao hao. Và thiên nhiên trên xứ sở nhiệt đới này không hề vô tình hay hoàn toàn ngẫu hứng. Mỗi mảng miếng, sắc màu mà trời đất, không gian tạo tác theo mùa đều mang tính tượng trưng, lặp lại. Chúng khiến ta rung động, bồi hồi. Không dưng mà ánh ban mai buổi sớm luôn trong veo, tinh sạch, lấp lánh, còn hoàng hôn lại chậm rãi, mờ ảo như việc phủ dần xuống một tấm rèm…
Nhìn hoàng hôn, ai cũng nhớ mẹ, nhớ quê. Nhìn hoàng hôn, ai cũng muốn trở về. Trở về với những chập chiều chập choạng vương mùi củi lửa nơi góc bếp thân quen.
Minh Thi
| Chia sẻ bài viết: |
Nhà nào cũng háo hức xin nuôi bộ đội. Nhà nào không được nhận nuôi bộ đội, bà con giận dỗi, lên uỷ ban khiếu nại.
"Ngày xưa cha ông mình đổ xương máu, giờ thời bình, con chỉ cần… “đổ mồ hôi” để học hành, sau này xây dựng quê hương..."
Ngày 30/4/1975, giữa biển người hân hoan, anh lính đặc công Lê Mạnh Hùng không kìm được nước mắt...
Thi thoảng, tôi bày biện lục bình, dâm bụt, hoa dại hái bên đường rồi cùng con chơi trò bán bánh mì giả bộ.
Mỗi tháng Tư về, trái tim tôi vẫn rung lên những nhịp đập tha thiết và luôn biết ơn sâu sắc ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam 30/4/1975.
Tôi nóng nảy, tôi sai lầm, tôi buồn bã, tôi vui sướng. Và buồn vui ấy chỉ thỉnh thoảng mới có thể chia sẻ cùng cha.
Đại thắng mùa xuân lịch sử 30/4/1975, hòa bình lập lại, tôi trở về với gia đình trong niềm vui sum họp sau mười mấy năm đi kháng chiến.
Chỉ đến khi những đứa trẻ lần lượt chọn cách rời bỏ thế giới này, những bậc làm cha mẹ mới giật mình tự hỏi: vì đâu?
Hỏi má thích quà gì? Má cười bảo chỉ cần dẫn má ra Dinh Độc Lập đúng ngày 30/4 để hòa chung không khí đại lễ tưng bừng...
Trong hành trình mang hương vị quê nhà đi muôn phương, anh Nguyễn Đức Nhật Thuận - luôn tự nhắc mình phải mang nụ cười về cho cha mẹ.
Anh bối rối chưa tìm được chìa khóa mở cửa trái tim thì hay tin có người sắp coi mắt cô....
Với tôi, chữ hiếu không chỉ là việc phụng dưỡng cha mẹ mà còn là giữ gìn danh dự cho gia đình, để cha mẹ tự hào.
Hòa bình đẹp lắm nhưng bà tôi, dì tôi, những người phụ nữ thân yêu quanh tôi vẫn sống trong những mất mát không bao giờ có thể lấp đầy.
Không chỉ đồng hành với vợ trong công việc, anh Tuấn Anh còn luôn san sẻ, lắng nghe và quan tâm vợ từ những điều nhỏ nhất.
Dù cuộc sống có lúc thăng trầm, anh luôn giữ vững nguyên tắc: không để khó khăn ảnh hưởng đến con.
Hòa Bình không chỉ là tên gọi, mà còn là thông điệp vô cùng ý nghĩa, bởi khi ấy đất nước mới vừa thoát khỏi chiến tranh.
Ngày xưa, mỗi lần ba bệnh, không thể xuống bếp, chị em tôi lại khấp khởi mừng thầm vì khỏi phải ăn mấy món dở ẹc của ba.
Ba tôi - người trong bức ảnh cũ mà tôi luôn cẩn thận giữ gìn - là một trong 4.234 tù nhân chính trị từng bị giam giữ tại Côn Đảo.
