Tình trạng nóng lên toàn cầu khiến đại dương mất dần màu xanh

18/10/2025 - 13:48

PNO - Nước biển trên toàn cầu đang mất dần sắc xanh tự nhiên do tác động của hiện tượng nóng lên toàn cầu, đồng nghĩa với việc khả năng hấp thụ khí CO₂ của hành tinh đang suy yếu.

Bãi biển Portavogie ở Bắc Ireland là một ví dụ về màu sắc đại dương đa dạng. Ảnh: Wirestock
Bãi biển Portavogie ở Bắc Ireland đang giảm dần sắc xanh - Ảnh: Wirestock

Theo nhóm nghiên cứu quốc tế do Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) dẫn đầu, nguyên nhân chính khiến màu xanh của đại dương giảm đi là sự sụt giảm của sinh vật phù du, những sinh vật nhỏ bé đóng vai trò tạo ra gần 50% lượng ô xy và năng suất sinh học của toàn hành tinh.

Bằng cách sử dụng thuật toán học sâu (deep learning) kết hợp dữ liệu từ vệ tinh và tàu nghiên cứu trong giai đoạn 2001-2023, các nhà khoa học phát hiện nồng độ diệp lục (chlorophyll), sắc tố tạo màu xanh trong quá trình quang hợp giảm trung bình 0,35 microgram/m³ mỗi năm ở vùng biển từ vĩ độ thấp đến trung bình.

Đáng chú ý, mức giảm này gấp đôi ở khu vực ven bờ và gấp hơn 4 lần tại các cửa sông, nơi chịu tác động trực tiếp từ hoạt động nông nghiệp và đô thị.

Sự sụt giảm của sinh vật phù du kéo theo sự sụt giảm khoảng 0,088% khả năng hấp thụ carbon mỗi năm, tương đương 32 triệu tấn CO2.

''Đây là tín hiệu đáng lo cho chu trình carbon toàn cầu'' - tiến sĩ Di Long - tác giả chính của nghiên cứu - nhận định.

Các nhà khoa học cho rằng nguyên nhân sâu xa là do nhiệt độ tầng mặt đại dương tăng cao, tạo ra chênh lệch nhiệt độ lớn giữa bề mặt và tầng sâu, khiến dòng lưu chuyển dinh dưỡng từ đáy biển bị cản trở, trong khi đây lại là nguồn sống quan trọng cho sinh vật phù du.

Giáo sư Michael Mann - Đại học Pennsylvania, Mỹ, đồng tác giả nghiên cứu - cho biết: ''Lần đầu tiên chúng ta có bằng chứng rõ ràng rằng đại dương đang mất đi độ xanh, một dấu hiệu cho thấy năng suất sinh học biển đang suy giảm. Đây là mối đe dọa mới đối với nhân loại, bắt nguồn từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch và hiện tượng nóng lên toàn cầu''.

Kết quả này cũng bác bỏ các nghiên cứu trước từng cho rằng tảo biển đang gia tăng. Nhóm nghiên cứu khẳng định, dù có sự khác biệt giữa các khu vực, do ảnh hưởng từ dòng chảy, nông nghiệp hay ô nhiễm nhưng bức tranh toàn cầu vẫn cho thấy xu hướng suy giảm rõ rệt của sinh vật phù du.

Các chuyên gia cảnh báo, việc đại dương đang dần mất đi khả năng điều hòa carbon sẽ khiến mục tiêu cắt giảm khí thải toàn cầu trở nên khó khăn hơn.

Nhóm nghiên cứu kêu gọi chính phủ các nước cần tăng cường giám sát hệ sinh thái biển ven bờ, đồng thời kiểm soát chặt chẽ hơn việc xả thải, sử dụng phân bón và nạn phá rừng.

Tiến sĩ Di Long nhấn mạnh: ''Nếu đại dương không còn hấp thụ được lượng carbon như trước, áp lực giảm phát thải của nhân loại sẽ còn lớn hơn nhiều so với dự kiến. Chúng ta đang đối mặt với một thách thức nghiêm trọng hơn những gì Thỏa thuận Paris từng dự đoán''.

Nhật Minh (theo Guardian)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI