Nhớ Tết năm nào

Những ngày Tết đầu tiên ở nhà chồng lòng tôi mêng mang nhớ! Buổi sáng thức dậy tôi thèm được đứng trên triền đê hít thở bầu không khí trong lành của buổi sớm mai. Thèm được hòa mình vào làn gió heo may để cùng đong đưa cùng hàng cây so đũa bên hiên nhà má. Nếu có con Út ở đây, thế nào nó cũng nói sao mà chị Hai lãng mạn quá không biết! Tôi cũng không biết mình có lãng mạn không nhưng nếu có một điều ước tôi chỉ mong đưọc một lần trở về những ngày Tết năm xưa…

Những ngày Tết ở quê không khí rộn rịp lắm! Tầm 23 âm lịch là chị em tôi được nghỉ Tết. Và thế nào cũng sẽ có một cuộc phân chia “khốc liệt” để quyết xem ai sẽ làm công việc gì để chuẩn bị cho ngày Tết (nhắc lại bây giờ tôi vẫn nhớ không khí “chiến trận” ngày ấy). Mấy ngày này, tía má tôi tất bật với việc đồng áng nên việc trong nhà tôi toàn quyền quyết định (vì tôi là chị Hai mà!). Buổi sáng, tôi gọi hai đứa em lại lên giọng:

- Tía má công việc túi bụi nên việc nhà giao hết cho tao lo liệu. Vậy những gì tao phân công cũng như tía má phân công, hai đứa bây không được cãi lại nghe không!

Dù đã rào giậu trước sau nhưng tôi vẫn gặp sự phản đối quyết liệt của hai đứa em có đầu óc cạnh tranh cũng không kém. Nhưng cuối cùng, bằng kinh nghiệm làm chị nhiều năm tôi cũng “đàn áp” được tụi nó. Thằng Ba cao lớn nên được tôi phân công quét mạng nhện, lau bàn thờ. Con Út kĩ lưỡng được phân công lau tủ, bàn, giặt phơi mền mùng, chiếu gối. Tôi dĩ nhiên là phụ trách chung - công việc quan trọng nhất nhưng cũng sướng nhất (không hiểu sao có đôi lúc con người ta lại ích kỉ như vậy - chỉ biết nghĩ đến bản thân mình - nhớ lại tự dưng thấy thương hai đứa em quá!).

Công việc trong nhà tạm ổn, chị em tôi sắp xếp lại hàng cây kiểng trước sân của ba. Mai thì đã lặt hôm 17 âm lịch. Nói đến việc lặt mai mới nhớ, hồi đó quanh vườn nhà tôi mai nhiều lắm, chị em tôi phải chia nhau lặt mới xong. Thường thì tôi và con Út chỉ lặt ở phần dưới thấp, còn ở trên ngọn thằng Ba phải “gánh” hết. Nhưng lặt nhiều, nó làm ẩu. Có hôm tôi và con Út đang đứng lặt ở dưới tự nhiên thấy nguyên một nhánh mai nụ ơi là nụ rớt xuống. Tôi và con Út nhìn lên đã thấy thằng Ba nhe răng ra cười bảo…lỡ tay. Ngay lập tức nó nhận được một “tràng tiểu liên” của tôi và con Út. Tội nghiệp, nó biết tội nên chỉ đứng cười! (bây giờ ở nhà chồng, đến sáng 30 lại chạy ra chợ tìm mua một nhành mai, thấy nhớ ngày xưa không tả nổi…).

Có lẽ việc vui nhất và háo hức nhất của mấy chị em tôi trong những ngày Tết là phụ má làm mứt Tết (hồi đó bánh mứt đâu có nhiều như bây giờ). Món đầu tiên má làm là mứt dừa - món này dễ làm và cũng là món khoái khẩu của thằng Ba. Mấy hôm trước, thằng Ba đã được má giao nhiệm vụ đi quanh vườn tìm hái dừa và phải chọn loại dừa vừa rám (là loại dừa không quá khô cũng không quá non - má nói như vậy mứt dừa mới mềm, ăn béo và không bị xảm). Tôi và con Út xắt dừa, sau đó rửa sạch, vớt ra để ráo.

Phần còn lại thì má làm hết. Khỏi phải nói mỗi khi chảo mứt gần xong thằng Ba háo hức đến cỡ nào. Nó cứ lăng xăng ở trong bếp chờ má sai “Thằng Ba nhắc cái chảo xuống dùm má!” là nó nhảy vào liền như sợ ai tranh mất phần (bây giờ thì nó chê mứt dừa rồi, có năm gần Tết tôi mua cho nó hộp mứt dừa nhìn đẹp lắm, mấy ngày sao nó gọi điện cảm ơn rồi bảo mứt dừa chị Hai mua hổng ngon bằng mứt dừa má làm hồi đó, tôi chỉ biết cười rồi bảo “Chắc vậy!” mà lòng da diết nhớ…).

Món thứ hai má làm là mứt chùm ruột - đây là món mà tôi và con Út thích nhất! Món này làm hơi công phu một chút. Đầu tiên là hái chùm ruột. Tía tôi và thằng Ba thì hái, tôi và con Út cầm cái mền đứng ở dưới hứng để chùm ruột không bị rớt xuống đất. Sau đó phải ngồi lựa trái to để riêng, trái nhỏ để riêng - má nói như vậy sẽ dễ chà hơn. Đến khâu quan trọng và mất thời gian nhất là chà chùm ruột. Má lấy cho ba chị em tôi mỗi đứa hai cái thớt và dặn phải chà từ từ và đều tay, nếu không chùm ruột sẽ bị nát hoặc không ra hết chất chua làm mứt không ngon. Vì đây là món ruột nên tôi và con Út làm rất hăng hái còn thằng Ba phải ngồi tỉ mẩn làm những việc như thế này nên làm được một lúc nó đã rên rỉ, thở than, má thấy tội nghiệp nên miễn cho nó.

Sau khi chà xong má xả với nước vài bận rồi vắt ráo, ướp đường để một lúc rồi bắc lên bếp xên. Mứt chùm ruột má làm có màu thật vừa mắt, không chua cũng không quá ngọt, ăn hoài không chán. Nhớ có năm con Út lén lấy keo chùm ruột ra nhà củi (nhà chứa củi) ngồi ăn rồi ngủ quên trong đó, đến khi mọi người phát hiện mới hay cái chân nó bị kiến lửa cắn sưng đỏ lên, má nhìn cái chân nó oà khóc nức nở quên cả việc la nó. Từ đó, nó có cái quyền nếu thích ăn mứt chùm ruột lúc nào cứ việc lấy ăn một cách đường hoàng không phải lén lút nữa!

Vui nhất là vào ngày 30 Tết, lúc bấy giờ mọi việc trong nhà coi như đã xong. Trên bàn thờ, ba tôi đã sắp một dĩa trái cây thật đẹp, còn có một bình hoa vạn thọ tươi tắn, rực rỡ do tôi và con Út chưng nữa, nhìn trang trọng và có không khí Tết vô cùng! Đến trưa, má chuẩn bị một bữa cơm cúng ông bà thật tươm tất. Ba chị em tôi lăng xăng quây quần trong nhà đợi tía má có sai biểu gì thì làm! Trước khi thắp nhang cúng tía bảo ba chị em tôi thay đồ đẹp để cúng ông bà.

Thật không thể hình dung được niềm vui của ba chi em tôi khi đó! (Hồi đó được mặc đồ mới là một niềm vui khó tả đối với chị em tôi. Muốn có đồ mới, má phải đi chợ mua vải sau đó dẫn cả ba đứa đến tiệm may để người ta đo và đợi gần cả tháng mới có đồ. Vì vậy mà đứa nào cũng háo hức - không như bây giờ đồ trẻ con bán quá chừng ngoài chợ muốn mua lúc nào cũng có!). Xong xuôi, ba thắp nhang cúng. Mùi nhang trầm thoang thoảng, gió Tết hây hây, ngoài vườn mai vàng rực rỡ, trong nhà quây quần thật đầm ấm. Bây giờ sao không thể tìm lại cái không khí Tết ngày ấy! Nhớ đến lại càng thấy nao lòng!

Mới hôm rồi con Út nhắn tin bảo: “Hai ơi, năm nay sắp xếp về quê ăn Tết với tía má nhe, Út đã nhắn với vợ chồng anh Ba rồi! À về làm mứt chùm ruột nhe, em có người bạn hứa cho chùm ruột rồi!”. Tôi trả lời nó: “Nhất định sẽ về!”. Lòng chợt bâng khuâng: “Không biết má còn giữ mấy cái thớt năm nào để chà chùm ruột không nữa!!!”…

Thương yêu tặng tía má cùng hai em, và… những ngày Tết năm nào! 

TUYẾT HẰNG