Mỹ có thể trừng phạt các công ty, cá nhân giúp Bắc Kinh bành trướng Biển Đông

Ông David Stilwell - trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về khu vực Đông Á và Thái Bình Dương - tiết lộ thông tin trên khi được hỏi liệu Mỹ có xem xét sử dụng các biện pháp trừng phạt để kiềm chế Trung Quốc hay không.

Ông David trả lời họp báo tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Washington D.C): “Không gì là không thể. Chúng tôi luôn sẵn sàng cho điều đó và đây là hành động mà Trung Quốc dễ dàng hiểu, bởi nó rõ ràng và hữu hình. Bắc Kinh ngày càng muốn thâu tóm, cưỡng chế và kiểm soát mọi nơi. Về bản chất, Trung Quốc không thể chấp nhận một thế giới đa nguyên với các quyền tự do cơ bản như sự lựa chọn và nhân đạo”.

Ông David nói thêm rằng, sự can dự của Mỹ vào khu vực chỉ đơn giản là thực thi luật quốc tế hiện hành, và là điều mà Mỹ nên làm trong một thời gian dài.

Hình ảnh Đá Chữ Thập thuộc Trường Sa vào năm 2006 (trái) và năm 2020 (phải) sau khi Trung Quốc xây dựng căn cứ

Theo tờ Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), hai cái tên cụ thể được ông David Stilwell đặc biệt nhắc tới là Tập đoàn Xây dựng giao thông Trung Quốc (CCCC) - phụ trách bồi đắp các thực thể nhân tạo ở Biển Đông, và Tập đoàn Dầu khí xa bờ Trung Quốc (CNOOC) - đơn vị đưa giàn khoan dầu vào vùng biển Việt Nam.

Ông Stilwell cũng lưu ý các tàu khảo sát đại dương thuộc công ty nhà nước Trung Quốc, nhấn mạnh những tàu này đã liên tục xâm phạm các vùng biển của nước khác.

Trước đây, Thượng nghị sĩ Mỹ Marco Rubio đã thúc đẩy các lệnh trừng phạt đối với một số công ty nhà nước Trung Quốc - bao gồm CNOOC, CCCC và hai công ty con - yêu cầu chính phủ Mỹ chặn tài sản của họ ở Mỹ và trục xuất các quan chức của công ty khỏi Mỹ.

Những bình luận của ông David Stilwell phản ánh quan điểm của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo - người thẳng thắn phê bình chiến dịch bắt nạt ở Biển Đông của Bắc Kinh hôm 13/7.

Ngày 15/7, ông Pompeo tiếp tục khẳng định Mỹ sẽ sử dụng tất cả các công cụ có thể để hỗ trợ các nước bị Trung Quốc xâm phạm chủ quyền, và ủng hộ tuyên bố hàng hải hợp pháp.

Ông Pompeo nói rằng Mỹ sẽ củng cố vị thế của mình trong khu vực và mô tả phần lớn các yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc tại vùng biển tranh chấp là bất hợp pháp. Ngoại trưởng Mỹ khẳng định: “Thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh coi Biển Đông là đế chế hàng hải của mình”.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đáp trả chính Mỹ đã hiện diện ở mọi vùng biển trên thế giới. Tuyên bố cáo buộc Mỹ ra oai, khuấy động căng thẳng và kích động đối đầu trong khu vực dưới vỏ bọc tự do, và nói thêm rằng Mỹ không phải là một quốc gia liên quan trực tiếp đến tranh chấp tại Biển Đông.

Mỹ có thể trừng phạt công ty sở hữu giàn khoan Hải Dương 981 từng xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam

Biển Đông, nơi có hơn 200 thực thể chìm và nổi, đóng vai trò là cửa ngõ cho các tuyến đường biển toàn cầu, nơi luân chuyển gần 4 ngàn tỷ USD giá trị thương mại mỗi năm. Hơn 1 ngàn tỷ USD trong số đó được liên kết với thị trường Mỹ. Biển Đông cũng sở hữu các mỏ dầu khí trị giá 2,6 ngàn tỷ USD.

Trong những năm qua, các nước quanh khu vực đã xây dựng và mở rộng khoảng 90 tiền đồn tại Biển Đông. Bắc Kinh nắm giữ phần lớn với khoảng 27 tiền đồn được trang bị vũ khí tối tân.

Tấn Vĩ (theo CNBC, SCMP)