Khi tình yêu công việc trở thành áp lực vô hình

23/12/2025 - 14:10

PNO - Cách chuyên gia cảnh báo rằng việc lý tưởng hóa công việc yêu thích có thể phản tác dụng, đẩy người lao động vào vòng xoáy kiệt sức và tự trách bản thân.

Yêu công việc quá mức khiến người lao động tự đổ lỗi cho bản thân - Ảnh minh họa: Shutterstock
Yêu công việc quá mức, nhiều người lao động kiệt sức và tự đổ lỗi cho chính mình - Ảnh minh họa: Shutterstock

Theo bà Mijeong Kwon, phó giáo sư quản trị tại Đại học Rice (Texas, Mỹ), yêu công việc đang dần trở thành một chuẩn mực mang tính đạo đức, thay vì chỉ là cảm xúc cá nhân. Trong bài viết đăng trên The Conversation, bà cho rằng làm việc vì tiền bạc, danh tiếng hay nghĩa vụ gia đình ngày càng bị xem là kém cao thượng, thậm chí đáng ngờ.

Bà Kwon là thành viên nhóm nghiên cứu khảo sát hơn 1.200 nhân viên, kết quả khảo sát cho thấy những người làm việc vì đam mê thường tin rằng người khác cũng nên như vậy. Họ có xu hướng coi các động cơ thực tế như lương thưởng hay sự công nhận là kém giá trị về mặt đạo đức.

Thoạt nhìn, tình yêu công việc được xem như một đức tính mang lại nhiều lợi ích. Khi công việc có ý nghĩa cá nhân, người lao động dễ vượt qua khó khăn, việc bỏ cuộc có thể bị cảm nhận như phản bội một lý tưởng. Tuy nhiên, khi động lực nội tại biến thành nghĩa vụ đạo đức, hệ quả tiêu cực bắt đầu xuất hiện.

Theo chuyên gia, những cảm xúc rất bình thường trong công việc như chán nản, mệt mỏi hay mất động lực lại dễ bị diễn giải thành thất bại cá nhân. Người lao động có thể cảm thấy tội lỗi vì không còn yêu công việc như kỳ vọng, dẫn đến tự trách và kiệt sức nếu tiếp tục gắn bó với những vị trí không bền vững chỉ vì áy náy.

Không chỉ vậy, việc quá đề cao "công việc mơ ước" ngay từ khâu ứng tuyển có thể khiến người lao động bỏ qua những yếu tố quan trọng khác như sự ổn định, an toàn tài chính và nhu cầu cuộc sống. Khi thực tế không như mong đợi hoặc đam mê ban đầu phai nhạt, họ cũng dễ rời bỏ công việc quá sớm.

Xu hướng này còn có thể gây chia rẽ trong môi trường làm việc. Theo bà Kwon, những người làm việc vì lý do thực tế có nguy cơ bị gạt ra bên lề, trong khi những "tín đồ đam mê" được ca ngợi. Dần dần, việc thể hiện tình yêu với công việc trở thành một dạng "tài sản" để tiến thân.

Bà Kwon nhấn mạnh rằng, trong xã hội nơi thông điệp ''hãy làm điều bạn yêu thích'' được đề cao, việc hiểu rằng con người đi làm không chỉ vì đam mê mà còn vì nhiều lý do khác mới là cách nhìn thực tế và lành mạnh hơn.

Trước đó, một nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng nhiều người ghét công việc hiện tại nhưng không thể rời đi vì đã quá "gắn chặt" với sự nghiệp. Theo Tiến sĩ Oscar Holmes IV (Đại học Rutgers, Mỹ), các nhà quản lý đôi khi tận dụng sự ràng buộc này để giữ chân nhân viên, khi họ đặt phúc lợi tập thể và các mối quan hệ nơi công sở lên trên hạnh phúc cá nhân của chính mình.

Trong bối cảnh đó, yêu công việc không còn là nguồn động lực thuần túy mà dần trở thành áp lực vô hình. Khi đam mê bị biến thành nghĩa vụ, nhiều người rơi vào kiệt sức và tự trách bản thân vì không còn đủ nhiệt huyết. Nhìn nhận công việc một cách thực tế hơn, tách bạch giữa trách nhiệm, nhu cầu mưu sinh và hạnh phúc cá nhân, có lẽ là bước đầu để người lao động tự bảo vệ mình.

Nhật Minh (theo Daily Mail)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI