Ô nhiễm không khí liên quan đến nguy cơ xuất huyết não

01/08/2025 - 14:44

PNO - Một nghiên cứu tại bang Utah (Mỹ) đã tìm thấy mối liên hệ tiềm ẩn giữa ô nhiễm không khí và những ca nhập viện vì xuất huyết não.

Các chất ô nhie6mt4 trong không khí có thể làm tăng tình trạng viêm và bào mòn thành mạch máu não, dẫn đến nguy cơ xuất huyết - Ảnh minh họa: Getty Images
Các chất ô nhiễm trong không khí có thể làm tăng tình trạng viêm và bào mòn thành mạch máu não, dẫn đến nguy cơ xuất huyết. Ảnh minh họa: Getty Images

Bác sĩ phẫu thuật thần kinh Robert Rennert (Đại học Utah) giải thích trong báo cáo của nhóm nghiên cứu trên tạp chí npj Clean Air: "Chúng tôi phát hiện ra rằng bệnh nhân có tỷ lệ phình, vỡ động mạch cao hơn trong khoảng thời gian từ 3 - 6 tháng sau khi mức độ ô nhiễm không khí đạt đỉnh".

Các chất ô nhiễm trong không khí, bao gồm ozone, nitơ dioxide, lưu huỳnh dioxide, carbon monoxide và các hạt nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5) có thể gây hại cho sức khỏe của con người bằng cách gây viêm khắp cơ thể. Ước tính ô nhiễm không khí gây ra khoảng 8 triệu ca tử vong mỗi năm.

Vùng Wasatch Front – một khu vực đô thị ở phía bắc bang Utah (Mỹ), được bao quanh bởi núi non và hồ Utah – là nơi tập trung nhiều chất ô nhiễm không khí. Vì vậy, bác sĩ Rennert và nhóm của ông đã thu thập dữ liệu trong 5 năm tiếp xúc với môi trường ở đây của 70 bệnh nhân từng điều trị xuất huyết phình động mạch dưới nhện.

Loại bỏ những thay đổi về mùa, nhiệt độ và áp suất khí quyển, họ nhận thấy có sự gia tăng đáng kể về mặt thống kê đối với triệu chứng xuất huyết não, chỉ vài tháng sau khi tiếp xúc với nồng độ PM2.5 cao.

Mặc dù nghiên cứu không chứng minh mối liên hệ nguyên nhân – kết quả, nhóm tác giả nghi ngờ việc tiếp xúc lâu dài với các chất ô nhiễm có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, cuối cùng làm tăng nguy cơ xuất huyết não.

Cụ thể, ô nhiễm không khí khiến cơ thể chúng ta nhạy cảm hơn với các chuỗi cytokine gây viêm, gây tích tụ tổn thương tế bào và làm suy yếu quá trình sửa chữa DNA.

Loại tổn thương này làm suy yếu thành mạch máu trong não, cuối cùng dẫn đến vỡ mạch.

Nhóm nghiên cứu cảnh báo: "Cần thêm các nghiên cứu trong tương lai về cách tiếp xúc với PM2.5 ảnh hưởng đến các thay đổi cục bộ ở cấp độ viêm hoặc tế bào để xác định rõ hơn mối liên hệ này".

Ô nhiễm không khí đang làm trầm trọng thêm các nguy cơ sức khỏe khác. Mặc dù một số quốc gia -bao gồm cả Mỹ và Trung Quốc - đã có những bước tiến lớn trong việc giảm thiểu ô nhiễm không khí, nhưng tình trạng này vẫn đang gia tăng ở nhiều khu vực trên thế giới.

Bác sĩ Rennert nhận xét: "Chúng tôi hy vọng rằng nghiên cứu của chúng tôi sẽ giúp cảnh báo mọi người về những rủi ro sức khỏe cộng đồng do ô nhiễm không khí gây ra, và khuyến khích những thay đổi".

Ông nói thêm: "Việc khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông công cộng, áp dụng các quy định hạn ngạch ô nhiễm hàng ngày chặt chẽ hơn, và mở rộng kinh phí cho các nghiên cứu môi trường sẽ giúp giảm thiểu mức độ phơi nhiễm, và mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe cộng đồng".

Linh La (theo Science Alert)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI