Nước Mỹ trông đợi điều gì trong nhiệm kỳ tổng thống mới?

Việc làm, chi phí y tế là quan tâm hàng đầu

Người chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng sẽ phải đối mặt với một thế hệ người Mỹ có thu nhập từ thấp đến trung bình đang tìm việc, giữa cuộc khủng hoảng sức khỏe chưa từng thấy trong hơn 100 năm qua. Thực tế cho thấy, khoảng một nửa trong số 22 triệu người bị mất việc làm giữa đại dịch COVID-19 vẫn chưa thể quay lại làm việc. Số trường hợp tuyển dụng mới đang chậm lại, làm nản lòng những người lao động có trình độ không cao.

Bên cạnh đó, chi phí chăm sóc sức khỏe là một trong những ưu tiên suy xét hàng đầu của các cử tri. Đối với “chiến trường” bảo hiểm y tế, chính quyền của Tổng thống Trump nhiều lần cố gắng giảm bớt vai trò của chính phủ trong các lựa chọn bảo hiểm chăm sóc sức khỏe của người dân bằng cách bãi bỏ và thay thế Đạo luật Chăm sóc giá cả phải chăng (ACA hay còn gọi là Obama Care). Riêng ông Biden muốn xây dựng kế hoạch bảo hiểm mới dựa trên di sản ACA, cung cấp lựa chọn công khai cho mỗi cá nhân.

Về vấn đề sắc tộc, người Mỹ gốc Phi thậm chí có nhiều lý do hơn bình thường để bỏ phiếu. Chúng bao gồm phong trào Black Lives Matter (BLM); tỷ lệ cao hơn đáng kinh ngạc về số người Mỹ gốc Phi tử vong do COVID-19; hậu quả kinh tế lớn hơn của cuộc khủng hoảng y tế đối với các cộng đồng người Mỹ gốc Phi; khả năng bầu bà Kamala Harris làm nữ phó tổng thống gốc Phi đầu tiên trong lịch sử.

Ở lĩnh vực đối ngoại, mối quan hệ đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc làm dấy lên lo ngại quốc tế và trở thành vấn đề trọng tâm trong cuộc đua năm nay. Đồng thời, cử tri cũng quan tâm nhiều về những bước đi tiếp theo của chính phủ trong việc phòng, chống dịch COVID-19, bảo vệ môi trường, chống khủng bố, tăng cường quốc phòng, an ninh mạng và vị thế của Mỹ trên trường quốc tế hay tại những khu vực cụ thể như Ấn Độ - Thái Bình Dương.

Ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden cùng Thượng nghị sĩ Kamala Harris đối đầu đương kim Tổng thống Donald Trump cùng Phó tổng thống Mike Pence trong cuộc đua nước rút vào Nhà Trắng

Lời hứa của hai ứng cử viên 

Tổng thống Trump hứa đưa nền kinh tế quay trở lại thời kỳ trước COVID-19, cắt giảm thuế, mang lại hỗ trợ cho tầng lớp lao động và duy trì các chính sách phúc lợi quan trọng khác. Đồng thời, ông hứa hạn chế nhập cư thông qua quá trình thực thi luật nhập cư hiện hành và thậm chí có thể tăng cường chính sách về nhập cư tổng thể.

Trên phương diện đối ngoại, Tổng thống Trump nhiều lần tự khen về chính sách khiêm tốn, tránh xung đột quốc tế, giảm sự can dự của Mỹ ở nhiều nơi, bao gồm Afghanistan, Trung Đông nhưng đồng thời khẳng định quyết tâm theo đuổi đến cùng việc bắt Trung Quốc “trả giá” vì những sai lầm trong chống dịch COVID-19. Về mặt tư pháp, việc đề cử thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tòa án Tối cao cho thấy cam kết bảo vệ các chuẩn mực mang tính bảo thủ trong xã hội nước Mỹ.

Ngược lại, ứng viên Biden tập trung vào vấn đề biến đổi khí hậu, hứa đưa Mỹ quay lại Thỏa thuận Paris về cắt giảm khí thải nhà kính và thực hiện những cam kết khác. Trước mối quan tâm về y tế, ông Biden đề xuất một hình thức chăm sóc sức khỏe cộng đồng rộng rãi hơn, tạo áp lực lên các nhà sản xuất để giảm giá thuốc men, đồng thời cam kết thực hiện một cách tiếp cận cởi mở hơn đối với vấn đề nhập cư và nhẹ tay hơn trong việc thực thi pháp luật. Cuối cùng, ông Biden muốn thúc đẩy chủ nghĩa quốc tế nhằm cải thiện hình ảnh và vai trò của Mỹ tại các khu vực trọng yếu, đặc biệt là tại châu Á trong nỗ lực đối đầu với Bắc Kinh. 

Khi nào có kết quả?

Tuy thế giới có thể không biết ai là người chiến thắng ngay lập tức sau bầu cử, nhưng trong vài giờ sau khi đợt bầu cử chính thức kết thúc, giới chuyên gia sẽ có đủ thông tin để cho chúng ta biết cục diện cuộc đua nghiêng về phía ông Donald Trump hay ứng viên Joe Biden.

Hơn 95 triệu người Mỹ đã đi bầu sớm và hơn 50% trong số đó là đảng viên đảng Dân chủ. Giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu và Đổi mới bầu cử - David Becker - cho biết: “Riêng những cuộc đua khác, cuộc đua tại Thượng viện và quốc hội có thể khiến mọi người chờ đợi nhiều ngày và thậm chí hàng tuần do số lượng lớn các lá phiếu qua thư. Vì vậy, quyền kiểm soát Thượng viện nói riêng vẫn là ẩn số trong vài ngày tới”. 

Tấn Vĩ (tổng hợp)