Kê lại chỗ lệch trong hôn nhân: Đi tìm chìa khóa hạnh phúc

Tiến sĩ Tô Nhi A (bìa trái) và các khách mời trong talk show "Kê lại chỗ lệch trong hôn nhân" - Ảnh: Nguyễn Quang

Lệch pha - nhà ai cũng lệch

Luật sư Trần Minh Hùng - Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình, Đoàn Luật sư TPHCM - thông tin số liệu khiến nhiều người giật mình: Năm 2024 cả nước có khoảng 2.225.900 người ly hôn hoặc ly thân, trong đó TPHCM là địa phương có tỉ lệ ly hôn, ly thân cao nhất với hơn 263.300 người. Tỉ lệ ly hôn ở nam giới cao nhất là trong khoảng 40-44 tuổi, ở nữ giới trong khoảng 40-44 và 45-49 tuổi.

Qua nhiều năm tham gia giải quyết các vụ ly hôn, luật sư Minh Hùng chỉ ra những nguyên nhân dẫn đến sự “lệch” giữa các cặp vợ chồng: không tôn trọng đời sống riêng tư, kiểm soát đối phương; không chấp nhận khiếm khuyết của nhau mà bắt người khác phải theo ý mình và vấn đề lòng chung thủy. Ông cũng cho biết thêm, không chỉ vợ chồng trẻ mà cả những đôi đã kết hôn 10-20 năm, ở độ tuổi 40-50, địa vị và kinh tế ổn định cũng có thể gặp “sóng dữ” vì mỗi bên đều đề cao cái tôi, chẳng ai nhường ai.

Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Minh Hảo Hớn - Trưởng khoa Mũi Xoang, Bệnh viện Tai Mũi Họng TPHCM - thẳng thắn thừa nhận gia đình anh có cả những lúc êm ấm và “nổi sóng”. Bác sĩ Hớn từng cảm thấy “choáng” khi bị vợ càm ràm. Tuy nhiên, cơn choáng nhanh chóng qua đi, thay bằng sự thấu hiểu. Bác sĩ Hảo Hớn hiểu rằng vợ vừa đi làm, chịu áp lực công việc vừa chăm sóc gia đình, nấu ăn, mang thai, sinh con, dạy con học… Chính vì sự thấu hiểu đó, anh không nổi nóng mà luôn dặn các con “Khi mẹ đang nóng, cha con mình chỉ nên cười và… trốn”. Bí quyết giúp gia đình bác sĩ Hảo Hớn - MC Phương Thảo êm ấm là “khi vợ chồng nóng giận, mỗi người cần hạ bớt cái tôi, chuyện bé không xé to”.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Linh - Phó chủ tịch Hội LHPN TPHCM - nhận thấy những mâu thuẫn trong đời sống hôn nhân thường là: người vợ mong muốn chồng chia sẻ vai trò, trách nhiệm trong gia đình. Đôi lúc người phụ nữ thấy vai trò của họ nặng hơn khi vừa ra xã hội làm việc, vừa phải chu toàn việc nhà, chăm sóc con cái. Bà cũng chỉ ra các dạng “lệch pha” khác: lệch trong quyền quyết định những vấn đề lớn trong gia đình; lệch trong cảm xúc và sự kỳ vọng đối với nhau…

Anh, em và chúng ta cùng “kê”

Bàn về phương cách để kê lệch, giải pháp “phải hạ cái tôi xuống” được các khách mời tâm đắc. Tuy nhiên, “cái tôi” của người khác là thứ dễ thấy nhưng khi tự soi chiếu bản thân, “cái tôi” lại trở thành “điểm mù”. Tiến sĩ Tô Nhi A gợi mở: “Có câu “Chồng giận thì vợ bớt lời/ Cơm sôi nhỏ lửa biết đời nào khê” nhưng không ít bà vợ bớt lời đến mức… không còn lời nào. Im lặng, nhẫn nhịn có kê được lệch không? Hay mô hình “phu xướng phụ tùy” đã ăn sâu, khiến người phụ nữ tin rằng đời mình không có lối thoát?”.

Từ thực tế công tác phụ nữ, bà Nguyễn Thị Ngọc Linh không đồng tình việc chọn cách im lặng khi mâu thuẫn phát sinh, cho rằng đó là cách tốt nhất bảo vệ gia đình, con cái. Theo bà Linh, vợ chồng cần trang bị kỹ năng nhận diện vấn đề, kết nối đến những nơi hỗ trợ cần thiết để giải quyết sự lệch pha trong gia đình.

“Tôi hay nói đùa với các ông chồng là mình có số hưởng cớ sao không chịu hưởng? Khi mâu thuẫn, bất đồng xảy ra, người đàn ông nên nghĩ đến những gian nan, vất vả của vợ, nhất là giai đoạn mang nặng đẻ đau; nghĩ lại những khoảnh khắc đẹp khi mới đến với nhau; nghĩ đến đoạn đời hàn vi, chưa có gì trong tay nhưng đã chọn bên nhau. Mâu thuẫn mới phát sinh thì tìm cách giải tỏa, dừng lại càng sớm càng tốt, không để đến mức trầm trọng, có muốn níu lại cũng khó mà đến với người mới chắc gì đã tốt, đã hợp hơn” - bác sĩ Hớn nói. Một chiến thuật được anh áp dụng trong suốt hành trình hôn nhân là “1 bước lùi bằng 3 bước tiến”. Theo đó, người chồng cứ lùi, đợi vợ hết cơn giận, suy nghĩ lại chắc chắn sẽ được thương… gấp 3 lần.

Bà Lý Việt Trung (giữa) - Tổng biên tập Báo Phụ nữ TPHCM - tặng hoa cho các khách mời của chương trình - Ảnh: Nguyễn Quang

Luật sư Minh Hùng nhắn gửi: “Để kê lại chỗ lệch, chúng ta cần tôn trọng sự khác biệt của đối phương. Kế đến là chấp nhận nhược điểm của bạn đời, không nên so sánh. Theo như quy định trong Luật Hôn nhân và Gia đình, vợ chồng, con cái, cha mẹ đều có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục và phải có nghĩa vụ đối với nhau. “Tuyệt đối không được áp đặt đối phương, dùng hành vi bạo lực, làm nhục người kia trước mặt con cái, kiểm soát đời tư. Đây không đơn thuần là câu chuyện giữa vợ chồng mà là hành vi vi phạm pháp luật” - luật sư Hùng nêu.

Cũng trong chương trình, bà Nguyễn Thị Ngọc Linh điểm qua những mô hình, phong trào của Hội LHPN TPHCM tổ chức nhằm giúp chị em phụ nữ xây dựng gia đình hạnh phúc. Đó là các câu lạc bộ xây dựng gia đình hạnh phúc, tổ tư vấn cộng đồng, phong trào người con hiếu thảo, nữ doanh nhân xuất sắc… “Đặc biệt là phong trào “Xây dựng người phụ nữ TPHCM đoàn kết, nhân văn, năng động, sáng tạo, khát vọng vươn lên, gia đình hạnh phúc” với những tiêu chí người phụ nữ có thể soi vào để hoàn thiện mình, tìm được hạnh phúc cho bản thân, đem lại hạnh phúc cho người thân, xây dựng tổ ấm thực sự” - bà Linh đúc kết.

Các khách mời đều công nhận tầm quan trọng của giáo dục tiền hôn nhân, nêu cao vai trò của Nhà nước, các tổ chức xã hội trong việc hỗ trợ, can thiệp, động viên, hòa giải giúp các cặp vợ chồng kê lại những điểm lệch trong hôn nhân ngay từ khi mâu thuẫn mới khởi phát, từ đó nâng cao sức khỏe tinh thần của các thành viên trong gia đình, thúc đẩy bình đẳng, yêu thương, tôn trọng và vun đắp hôn nhân bền vững.

Thùy Dương - Diệu Hiền