Sao cho vẹn tình khi vợ chồng đòi... chia của?

Nhiều người thắc mắc vì sao đang yên đang lành, vợ chồng vui vẻ lại phải phân chia tài sản, cam kết phần tài sản nào của anh, của em, thậm chí khởi kiện dân sự nhờ tòa án chia giùm.

Trong chương trình Chìa khóa gia đình chủ đề “Chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân - Làm sao để vẫn vẹn tình?” do Báo Phụ nữ TPHCM phối hợp Hệ thống Luật Thịnh Trí thực hiện, nhiều vấn đề pháp lý và tình huống được đặt ra cho luật sư tư vấn.

Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Ngà (trái) và người dẫn chương trình Thi Thảo trong talk show Chìa khóa gia đình - Ảnh: Khoa Nam

Chia của không có nghĩa sắp ly hôn

Với câu hỏi “Vì sao là vợ chồng mà phải cần đến sự rạch ròi về tài sản? Liệu việc đòi chia này có khiến bạn đời tự ái, tổn thương?”, luật sư Nguyễn Thị Ngọc Ngà - Giám đốc Công ty Luật TNHH Thịnh Trí - chia sẻ: “Một số cặp vợ chồng phân chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân vì lý do cá nhân, kinh tế hoặc con cái. Việc đặt cảm xúc tiêu cực hay tích cực trước lời đề nghị phân chia tài sản tùy sự thống nhất, bàn bạc giữa vợ chồng và sự nhận thức pháp luật của họ. Bởi quyền thỏa thuận phân chia tài sản riêng trong khối tài sản chung vợ chồng đã được luật định hẳn hoi.

Cụ thể, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 nêu “Trong thời kỳ hôn nhân, vợ chồng có quyền thỏa thuận chia một phần hoặc toàn bộ tài sản chung” (điều 38) và “Việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân không làm chấm dứt chế độ tài sản chung, trừ khi có thỏa thuận khác” (điều 39)”.

Hiểu theo nghĩa tích cực, rạch ròi về tài sản không phải tư lợi, tranh thủ thâu tóm cho bản thân mà là bảo vệ quyền lợi riêng của mỗi bên; phòng ngừa rủi ro tài chính (nợ nần, phá sản, đầu tư…); đảm bảo quyền lợi con cái hoặc người phụ thuộc.

Doanh nhân Thanh Hằng (tên nhân vật trong bài đã được thay đổi) và chồng kinh doanh cùng một doanh nghiệp ở TPHCM. 2 người thường xuyên mâu thuẫn về chiến lược kinh doanh. Chị Hằng có xu hướng ăn chắc mặc bền còn chồng chị thích phiêu lưu, mạo hiểm, thường xuyên chấp nhận đầu tư lớn, chi tiêu hằng ngày cũng khá phóng khoáng. Do mâu thuẫn ấy, họ tách ra kinh doanh riêng. Để có vốn đầu tư, anh chị cam kết phân chia một phần tài sản nhằm tự quyết trên phần tài sản của riêng mình.

Sau 5 năm kinh doanh, chồng chị Hằng thua lỗ mất hết số tài sản riêng và lâm nợ. Anh buộc chị Hằng giao phần tài sản còn lại. Tuy nhiên, chị Hằng không đồng ý. Với trường hợp này, quan điểm của luật sư Ngọc Ngà là người chồng không thể ép chị Hằng giao căn nhà chung để trả nợ riêng. Vợ chồng đã thỏa thuận chia tài sản thì phần đó được xem là tài sản riêng của mỗi người. Căn nhà nhỏ trong hẻm chưa chia vẫn là tài sản chung, không ai có quyền tự ý đem bán hay dùng để trả nợ nếu không có sự đồng ý của người kia. Nếu khoản vay đó do chồng tự đứng ra vay để kinh doanh riêng, không có sự đồng ý của vợ và không phục vụ cho gia đình thì theo luật, đây là nợ riêng của chồng, vợ không có nghĩa vụ trả.

Mỗi người mỗi sổ, cỗ xe hôn nhân vẫn chạy tốt

Vợ chồng anh Nguyễn Giao dính dấp tài sản lẫn nợ chung riêng liên quan đến đại gia đình. Sau khi lấy vợ, em trai út anh Giao bị tai nạn, cần số tiền lớn nên anh đứng ra huy động cả dòng họ. Vợ chồng anh cũng gom góp, vét hết số tiền vàng tích lũy, ký giấy cho em dâu út mượn để đóng viện phí. 7 năm sau, vợ chồng anh Giao thỏa thuận phân chia toàn bộ tài sản trong hôn nhân. Mới đây, người em út trúng số, muốn trả lại khoản viện phí đã mượn của anh Giao thì số tiền này được nhìn nhận là tiền riêng của anh Giao hay tiền chung của vợ chồng anh?

Luật sư Ngọc Ngà phân tích: “Vợ chồng anh Giao đã gom góp tiền vàng để cứu em, anh Giao đã đứng ra ký giấy cho em dâu út mượn tiền, vàng để đóng viện phí. Dù anh Giao là người mượn nhưng vợ anh Giao biết và không phản đối (chị đã đồng lòng cùng chồng cứu em trai). Do đó, khoản nợ anh Giao đã mượn để đưa cho em dâu là nợ chung của vợ chồng anh Giao. Số tiền người em út trả là tài sản chung của vợ chồng anh Giao”.

Thực tế cho thấy nếu trang bị kiến thức pháp luật đầy đủ và dựa trên sự thấu hiểu, tôn trọng, vợ chồng sẽ luôn tìm được giải pháp tích cực, ổn thỏa. Vận dụng phù hợp các điều luật không những sẽ phát huy hiệu quả kinh tế của tài sản mà còn giúp mối quan hệ thêm thắt chặt, vợ chồng hiểu và tin yêu nhau hơn.

Chị Hồng Yến sau thời gian phân chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân đã cùng chồng sáp nhập lại vào khối tài sản chung. “Hôn nhân là cùng xây dựng gia đình hạnh phúc, bền vững, phát triển; do đó cần nghĩ đến cái chung nhiều hơn. Muốn đảm bảo tình nghĩa vợ chồng, hạnh phúc vững bền thì vợ chồng phải yêu thương, thấu hiểu, bỏ cái tôi qua một bên. Trừ một số trường hợp như kinh doanh, góp vốn thành lập công ty, đầu tư... mới thỏa thuận tài sản riêng, còn lại cứ để chung. Có chung tài sản sẽ chung trách nhiệm gìn giữ, cùng lo cho con” - chị Yến chia sẻ.

Tô Diệu Hiền