Phụ nữ ngày càng sinh con muộn hơn

Xu hướng toàn cầu

Báo cáo từ Cục Thống kê quốc gia (ONS) của Anh cho thấy, phụ nữ sinh năm 2007 được dự đoán sẽ có con đầu lòng ở tuổi 35, muộn hơn nhiều so với thế hệ bà và mẹ của họ.

Tương tự, tại Úc, tuổi trung bình của các bà mẹ đã tăng từ 28,9 tuổi (năm 1998) lên 31,3 tuổi (năm 2023). Ở Mỹ, lần đầu tiên vào năm 2023, số ca sinh ở phụ nữ từ 40 tuổi trở lên đã vượt qua số ca sinh ở tuổi vị thành niên. Các số liệu từ Hàn Quốc cũng cho thấy sự gia tăng đáng kể ở nhóm phụ nữ 30-39 tuổi đăng ký chương trình hỗ trợ thai sản. Điều này phần nào thắp lên hy vọng về sự phục hồi của tỉ lệ sinh sản vốn đang sụt giảm trầm trọng tại quốc gia này.

Có nhiều lý do đằng sau sự thay đổi nói trên. Tiến sĩ Elizabeth Wildsmith - nhà nhân khẩu học và xã hội học tại trung tâm nghiên cứu Child Trends (Mỹ) - cho rằng, sự trì hoãn này phản ánh các yếu tố xã hội, kinh tế và công nghệ.

Trước hết, áp lực tài chính và sự nghiệp ngày càng tăng, chi phí nuôi con đắt đỏ khiến nhiều phụ nữ phải ưu tiên ổn định sự nghiệp và tài chính trước khi nghĩ đến việc lập gia đình. Sarah Hayford - giáo sư xã hội học tại Đại học bang Ohio (Mỹ) - cho rằng, mọi người đang mất nhiều thời gian hơn để đạt được sự ổn định trong cuộc sống, khi đó họ mới cảm thấy sẵn sàng có con.

Bên cạnh đó, với việc phụ nữ ngày càng được tiếp cận giáo dục cao hơn và có nhiều cơ hội nghề nghiệp hơn, họ dành nhiều thời gian hơn để học tập và thăng tiến, từ đó đẩy lùi kế hoạch sinh con. Cuối cùng, sự ra đời của các phương pháp tránh thai hiệu quả và các công nghệ hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm đã trao cho phụ nữ quyền tự chủ cao hơn trong việc quyết định thời điểm làm mẹ.

Tiến bộ về y học và sự mở rộng cơ hội phát triển bản thân giúp phụ nữ có thể chọn sinh con ở tuổi muộn hơn - Ảnh minh hoạ: Deposit Photos

Nguy cơ và lợi ích

Mang thai ở tuổi ngày càng lớn, nhất là từ 35 tuổi trở lên, đi kèm với một số nguy cơ về sức khỏe. “Rủi ro về các biến chứng thai kỳ và dị tật nhiễm sắc thể sẽ tăng dần theo tuổi mẹ” - bác sĩ Arianna Cassidy - chuyên gia y học bào thai tại Đại học California, San Francisco (Mỹ) - cho biết.

Cụ thể, phụ nữ mang thai ở tuổi này có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh như tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ và phải sinh mổ. Bác sĩ Cassidy giải thích: “Đây không phải là một công tắc bật - tắt ở tuổi 35, mà là một tiến trình liên tục. Một số rủi ro có thể được giảm thiểu bằng các biện pháp chăm sóc y tế chủ động”.

Bác sĩ sản khoa Noa Sterling - một chuyên gia ở Mỹ - cũng khẳng định: “Tuổi thai phụ cao không đồng nghĩa với rủi ro cao”. Bà nhấn mạnh vai trò của đội ngũ y tế là trấn an, hỗ trợ các bà mẹ thay vì chỉ tập trung vào rủi ro.

Bên cạnh các rủi ro có thể kiểm soát, việc làm mẹ muộn cũng mang lại những lợi ích đáng ngạc nhiên. Bác sĩ Nisha Khot - Phó chủ tịch RANZCOG (Đại học Sản phụ khoa Hoàng gia Úc và New Zealand) - cho rằng: “Trong ngành y, chúng tôi rất giỏi nói về rủi ro nhưng thường không giỏi nói về lợi ích”. Bà mong muốn thay đổi cách nhìn này.

Tuy nhiên, cả bác sĩ Noa Sterling và Nisha Khot đều không khuyến khích phụ nữ chờ đợi quá lâu để có con, bởi mỗi giai đoạn tuổi tác đều có những rủi ro và lợi ích riêng. Bác sĩ Khot kết luận: “Điều quan trọng là chúng ta nên tập trung ít hơn vào tuổi tác và nhiều hơn vào từng cá nhân”.

Xu hướng sinh con muộn là một lựa chọn cá nhân, được định hình bởi sự thay đổi của xã hội hiện đại. Tuy những thách thức về sức khỏe là có thật, nhưng với sự tiến bộ của y học, phụ nữ hoàn toàn có thể chủ động kiểm soát và có một thai kỳ khỏe mạnh.

Mang thai muộn cũng có nhiều lợi ích

Một số nghiên cứu cho thấy phụ nữ sinh con muộn hơn có xu hướng sống thọ hơn, điều này có thể liên quan đến việc họ có telomere (đoạn cuối của nhiễm sắc thể) dài hơn, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự thoái hóa. Bên cạnh đó, về trí tuệ và nhận thức, có bằng chứng cho thấy phụ nữ mang thai muộn có chức năng nhận thức tốt hơn, có thể do sự gia tăng nồng độ hoóc môn estrogen và progesterone trong thai kỳ. Quan trọng hơn, về mặt nuôi dạy con, các nghiên cứu cho thấy con của những bà mẹ lớn tuổi có kết quả học tập tốt hơn, ít gặp các vấn đề về hành vi, xã hội và cảm xúc. Điều này được lý giải là do khi đã trưởng thành, người mẹ có xu hướng điềm tĩnh, chín chắn hơn và có sự ổn định về mặt tài chính.

Ngọc Hạ (theo ABC, AIHW, Korea Herald, Business Insider, NBC News)