Giúp bé biểu lộ cảm xúc qua ngôn ngữ cử chỉ

Bố

Để làm dấu chỉ “bố”, xòe bàn tay thẳng lên trên với ngón tay cái chĩa ra và chạm vào trán. Bạn chỉ vào người bố và làm dấu, hoặc bố có thể đến bên bé và ra dấu này chỉ vào chính mình.

Mẹ

Cử chỉ chỉ “mẹ” cũng giống như “bố”, nhưng thay vì chạm ngón tay cái vào trán, ta chạm vào cằm. “Bố” và “mẹ” là hai cử chỉ rất tốt để ta có thể bắt đầu quá trình dạy trẻ học ngôn ngữ cử chỉ.

Con yêu bố/mẹ/…

Cử chỉ để ra dấu “tôi yêu bạn” là một chuỗi động tác. Đầu tiên, chỉ vào chính mình để ra dấu “tôi”, sau đó bắt chéo hai tay trước ngực để ra dấu “yêu” và cuối cùng chỉ người đối diện - “bạn”. Chuỗi cử chỉ này có thể được dùng để bố mẹ biểu lộ tình cảm với bé và ngược lại. Cách dễ nhất để dạy cử chỉ này là sau khi ra dấu, thực hiện một hành động biểu cảm như ôm hôn để trẻ cảm nhận được tình cảm dành cho bé.

Vâng/dạ/đồng ý

Cử chỉ ra dấu cho “vâng”, “dạ” hay bày tỏ đồng ý là một động tác miêu tả gật đầu. Nắm bàn tay lại và đưa lên ngang vai, sau đó gập cổ tay lên xuống như một cái đầu đang gật. Động tác này có thể làm cùng lúc với việc gật đầu.

Không

“Không” được diễn tả bằng một cử chỉ dứt khoát chập hai ngón tay trỏ và ngón giữa vào ngón tay cái, ra hiệu rõ ràng việc bất đồng tình. “Không” và “vâng/dạ/ đồng ý” nên được dạy cùng lúc, ví dụ như khi bố mẹ dạy cho trẻ những thứ nào nên ăn và những thứ nào nên tránh. Trẻ nên học cử chỉ diễn tả “không”, vì khi đó trẻ có thể cho bố mẹ biết chúng không muốn gì, cho trẻ quyền có ý kiến, thúc đẩy khả năng tự lập trong suy nghĩ và hành động của trẻ.

Ăn/thức ăn

Cử chỉ mô tả hành động “ăn” cũng là cử chỉ thường được dùng để chỉ “thức ăn”. Để làm cử chỉ này, ta chúm các đầu ngón tay lại và chạm vào miệng. Đây là một cử chỉ rất dễ để dạy trẻ, bố mẹ chỉ cần ra dấu mỗi khi đến bữa ăn. Trẻ cũng có thể sử dụng cử chỉ này để ra dấu bé đang đói.

Sữa

Một cử chỉ rất cần thiết để dạy cho trẻ sơ sinh là “sữa”. Cử chỉ này có động tác tương tự như đang vắt sữa, lòng bàn tay mở ra với các ngón tay duỗi thẳng rồi nắm lại thành nắm tay. Cử chỉ này có thể làm bằng bất kỳ tay nào. Hầu hết trẻ sơ sinh đều chưa có thể nắm mở các ngón tay cùng lúc, nhưng bố mẹ chỉ cần dạy bé lặp đi lặp lại động tác nắm mở tay là đủ. Bố mẹ có thể thực hiện cử chỉ này mỗi khi bé uống sữa để bé dễ nhận biết. Cử chỉ này sẽ giúp bố mẹ biết được khi nào bé muốn uống sữa.

Thêm

“Thêm” là một cử chỉ rất hữu dụng cho bé, giúp bé xin bố mẹ, người lớn cho thêm thức ăn hoặc muốn chơi tiếp. Cử chỉ này bao gồm động tác chụm các đầu ngón tay của cả hai bàn tay lại và chạm chúng vào nhau. Động tác này có thể được dạy cho trẻ bằng cách sử dụng khi cho trẻ ăn thêm, hoặc khi bố mẹ đang chơi với trẻ, dừng lại và làm dấu hiệu “thêm”, sau đó chơi tiếp. Ban đầu, trẻ có thể không làm được chính xác, khi trẻ lớn hơn, bố mẹ có thể dần chỉnh lại động tác này.

Hết

Cử chỉ “hết” có thể được sử dụng để bố mẹ ra dấu hỏi liệu bé đã ăn hết đồ ăn hoặc uống hết nước chưa; cũng có thể được sử dụng để cho bé biết một sự kiện đã kết thúc. Cử chỉ này được thực hiện bằng cách duỗi thẳng cả hai lòng bàn tay và úp vào bên trong người, sử dụng một động tác nhanh lật hai bàn tay ra ngoài. Bố mẹ có thể thực hiện cử chỉ này mỗi khi bé ăn xong để bé hiểu ý nghĩa của nó.

Đói

Cử chỉ “đói” bao gồm co bàn tay lại thành hình chữ C, quay hướng về phía mình và làm động tác kéo từ trên cổ xuống, mô tả hình ảnh thức ăn đi từ miệng xuống bụng. Bố mẹ có thể thực hiện cử chỉ này trước các bữa ăn hoặc khi bé có dấu hiệu đói. Khi bé đã học được cử chỉ này, bé có thể sử dụng để báo cho bố mẹ biết, hoặc bố mẹ có thể sử dụng để hỏi bé có muốn ăn hay không.

Khát

Cử chỉ “khát” rất giống với cử chỉ “đói”. Cử chỉ này được thể hiện bằng động tác dùng ngón trỏ kéo từ cằm xuống ngực, mô tả nước chảy xuống. Cũng giống như “đói”, bố mẹ có thể thực hiện động tác này trước khi đưa nước cho bé.

 XUÂN HẠO

Bài 3: Bố mẹ ơi, con muốn chơi…