PNO - Hôm 3/9, ông David Stilwell cho biết việc Trung Quốc "thao túng" dòng nước ở sông Mê Kông - hiện đang ở mức thấp kỷ lục - là một "thách thức cấp bách" đối với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, báo hiệu vấn đề này có thể được đưa vào chương trình nghị sự tại diễn đàn khu vực vào tuần tới.
Bình luận của David Stilwell - Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương - là bằng chứng mới nhất cho thấy con sông dài 4.350km, nơi 60 triệu người Đông Nam Á sinh sống, đã trở thành mặt trận mới trong cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung.
Vào cuối tháng 8, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường phát biểu trên một diễn đàn do Trung Quốc chủ trì cùng 5 nước Đông Nam Á ở hạ lưu rằng, Bắc Kinh sẽ bắt đầu chia sẻ dữ liệu thủy văn quanh năm của thượng nguồn con sông, đoạn Lan Thương (Lancang).
 |
| Khu vực sông Mê Kông là nơi sinh sống của 60 triệu người |
Ông David Stilwell phát biểu trong hội thảo trực tuyến do Viện Hòa bình (Mỹ) và Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu (Singapore) đồng tổ chức rằng, vấn đề dòng nước là một trong những "xu hướng đáng lo ngại" ở khu vực sông Mê Kông.
"Việc Trung Quốc thao túng các dòng chảy của sông Mê Kông vì lợi nhuận của chính họ với cái giá phải trả rất lớn tại các nước hạ lưu là một vấn đề đặc biệt quan trọng", ông Stilwell nói.
Ông trích dẫn một báo cáo gần đây "ghi lại rằng Trung Quốc thao túng dòng nước dọc sông Mê Kông trong suốt 25 năm, gây nên sự gián đoạn lớn nhất trong dòng chảy tự nhiên - trùng với việc xây dựng và vận hành đập lớn".
Dù ông Stilwell không nêu tên báo cáo, Bắc Kinh và Washington trong những tháng gần đây đã đưa ra kết quả nghiên cứu trái ngược nhau về tình trạng dòng chảy của con sông nằm trên lãnh thổ 5 quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Lào, Myanmar, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam.
Vào tháng 4/2020, Tổ chức Eyes on Earth có trụ sở tại Mỹ kết luận rằng các con đập của Trung Quốc đã giữ lại 47 tỷ mét khối nước. Báo cáo này được ủy quyền bởi Tổ chức Đối tác cơ sở hạ tầng bền vững do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn và Sáng kiến Hạ nguồn sông Mê Kông - một nhóm bao gồm 5 quốc gia Đông Nam Á ở hạ lưu sông và Mỹ.
Trong khi đó, một nghiên cứu hợp tác giữa Đại học Thanh Hoa và Viện Tài nguyên nước Trung Quốc lập luận ngược lại, nói rằng các con đập của Trung Quốc giúp giảm bớt các vấn đề hạn hán của khu vực sông Mê Kông.
Ông Stilwell cho biết cuộc khủng hoảng đã "tàn phá mùa màng và đe dọa an ninh lương thực, nguồn nước trong toàn khu vực"; đồng thời khẳng định "những điều này tiềm ẩn nguy cơ bất ổn lớn hơn. Mỹ đang làm việc với các nước khu vực sông Mê Kông, Ủy ban sông Mê Kông và các đối tác quốc tế để đảm bảo các lời kêu gọi minh bạch dữ liệu nước được đáp lại".
Ngoại trưởng Mỹ Michael Pompeo đã đưa ra chính sách cứng rắn của Mỹ với Trung Quốc trong nhiều diễn đàn công khai những tháng gần đây.
Các bộ trưởng ngoại giao của nhóm 10 quốc gia ASEAN cũng như các đối tác toàn cầu như Ngoại trưởng Pompeo của Mỹ, Vương Nghị của Trung Quốc, Sergey Lavrov của Nga và S. Jaishankar của Ấn Độ vào tuần tới sẽ tham gia một loạt các cuộc họp trực tuyến trong khuôn khổ Diễn đàn Khu vực ASEAN thường niên (ARF).
ARF là sự kiện quan trọng thứ ba trong lịch hoạt động của ASEAN hàng năm, sau hội nghị thượng đỉnh hai năm một lần của các nhà lãnh đạo.
 |
| Khu vực trung và hạ lưu sông Mê Kông trải qua đợt hạn hán nghiêm trọng nhất vào giai đoạn 2019-2020 |
Trong một tuyên bố hôm 2/9, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết ngoài các cuộc họp liên kết với ASEAN đã được lên lịch, ông Pompeo sẽ sớm đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Đối tác Mê Kông - Mỹ cùng năm nước hạ nguồn.
Stilwell cho biết ông hy vọng các nước ASEAN - một số nước đang tranh chấp với Trung Quốc về Biển Đông - sẽ tiếp tục sử dụng "tiếng nói tập thể mạnh mẽ" để thúc đẩy lợi ích của tổ chức.
Tấn Vĩ (theo SCMP)
| Chia sẻ bài viết: |
Dữ liệu từ Bộ Bình đẳng giới và Gia đình cho thấy tỉ lệ hộ gia đình một người ở Hàn Quốc tăng liên tục, trong đó phụ nữ chiếm phần lớn.
Người làm công việc lặp đi lặp lại sau này có nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ cao hơn 31%, mắc các vấn đề về nhận thức nhẹ cao hơn 66%.
Một vụ án gây chấn động ở Brazil, sau khi người phụ nữ bị bắt và bị buộc tội xâm phạm xác chết và cố gắng lừa đảo.
Tối 17/4, chính quyền Indonesia đã đưa ra cảnh báo sóng thần, sau khi núi Ruang phun trào, khiến cột tro bụi cao lên tới gần 2km.
UNICEF lo ngại sự gián đoạn liên tục trong giáo dục sẽ dẫn đến một cuộc khủng hoảng thế hệ ở Sudan.
Nhà chức trách cho biết, mưa trái mùa đã tấn công Pakistan và Afghanistan trong vài ngày qua, khiến hơn 100 người thiệt mạng.
Đặc phái viên Liên Hiệp Quốc về đại dương cảnh báo khả năng xảy ra “một thảm kịch hệ sinh thái khổng lồ”, trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
Tỉ lệ phụ nữ châu Phi có nguy cơ tử vong do biến chứng thai kỳ, sinh nở cao hơn khoảng 130 lần so với phụ nữ châu Âu hoặc Bắc Mỹ.
Ngày 16/4, lượng mưa kỷ lục khiến Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất bị chìm trong biển nước.
Gần 50 người Israel từng tham dự cuộc tấn công ở Lễ hội Nova và chứng kiến Hamas tàn sát đã tự kết liễu đời mình vì các vấn đề tâm thần.
Ngày 16/4, truyền thông nhà nước Mozambique cho biết ít nhất 8 người trong 1 gia đình đã thiệt mạng, sau khi chiếc thuyền tự chế của họ bị chìm.
Hiện tượng thời tiết El Nino đã làm cạn kiệt hồ chứa, khiến các nhà máy điện ở Ecuador bị hạn chế sản lượng đáng kể.
Trước thiên tai, thảm họa, phụ nữ và trẻ em gái luôn chịu thiệt thòi và phải gánh chịu hậu quả nhiều hơn.
Trung bình mỗi năm ở Nigeria có hàng chục ngàn phụ nữ tử vong khi sinh con, đây là nước có tỉ lệ tử vong khi sinh cao thứ 2 thế giới.
Ngày 16/4, vụ hỏa hoạn đã thiêu rụi tòa nhà sàn giao dịch chứng khoán lịch sử của Copenhagen. Đây là một trong những tòa nhà nổi tiếng nhất của thành phố.
Ở Philippines, những chiếc xe jeep do Mỹ sản xuất từ thời Thế chiến thứ hai được mệnh danh là “vua đường bộ”.
Một nghiên cứu tại Mỹ cho thấy tỷ lệ triệt sản đột ngột tăng vọt sau khi quyền phá thai bị Tòa án Tối cao Hoa Kỳ bác bỏ vào năm 2022.
Ngày 16/4, cảnh sát Úc cho biết, vụ tấn công bằng dao trong buổi lễ tại một nhà thờ Assyrian ở Sydney khiến một giám mục bị thương là hành động khủng.
