Thực tập - cuộc cạnh tranh gay gắt

01/10/2025 - 08:21

PNO - Trước sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường lao động, bản CV (hồ sơ ứng tuyển) giờ đây không chỉ là sơ yếu lý lịch tóm tắt mà là nơi để các bạn trẻ “khoe” quá trình thực tập, những việc làm đã trải qua, cũng như kinh nghiệm, hòng giành được lợi thế khi tham gia ứng tuyển. Thực tế ấy làm cho sinh viên xin thực tập giờ cũng phải cạnh tranh gay gắt.

Cuộc đua khốc liệt

Giới trẻ ngày nay đang bị cuốn vào một cuộc đua khốc liệt, không chỉ trong học tập mà còn trong việc tích lũy kinh nghiệm thông qua các đợt thực tập trước khi tốt nghiệp. Tại đại học danh tiếng như Yale (Mỹ), sinh viên đã bắt đầu nộp đơn xin thực tập cho mùa hè năm 2027. Ethan Chiu - một sinh viên 26 tuổi - cho biết, trong tuần đầu tiên nhập học, anh đã nghe bạn bè khoe về việc nộp hồ sơ thực tập tại nhiều nơi khác nhau.

Andrew William - 23 tuổi, tốt nghiệp ngành truyền thông, Đại học Công nghệ Nanyang (NTU, Singapore) năm 2022, đã hoàn thành 10 đợt thực tập (gấp 10 lần yêu cầu) trong suốt thời gian học đại học bằng cách sắp xếp lịch học trong 2-3 ngày mỗi tuần và làm việc vào thời gian còn lại, thậm chí nhận 2 công việc thực tập cùng lúc trong một số học kỳ. William giải thích: “Tôi không thể thay đổi chuyên ngành, nhưng cũng không thể bước vào ngành tư vấn tài chính nếu chỉ dựa vào kiến thức trong trường”. Nhiều sinh viên cũng có chung tâm lý này. Như Vera Lim - 22 tuổi, sinh viên ngành quản trị kinh doanh, Đại học Quốc gia Singapore (NUS) - đã trải qua 7 đợt thực tập trong 3 năm.

Thị trường tuyển dụng đang biến thành một phiên bản “Trò chơi sinh tồn” của doanh nghiệp dành cho người trẻ”.

Christine Cruzvergara - Giám đốc chiến lược giáo dục của Handshake

Các số liệu cho thấy rõ sự căng thẳng trên thị trường lao động đối với người trẻ. Theo báo cáo của trang web tìm kiếm việc làm Handshake chuyên dành cho sinh viên mới ra trường tại Mỹ và châu Âu, từ năm 2023-2025, số lượng bài đăng tuyển thực tập đã giảm hơn 15%, trong khi số lượng đơn ứng tuyển trung bình cho mỗi vị trí lại tăng hơn gấp đôi.

Nhiều người cho rằng các nhân viên trẻ hay đòi hỏi,  thích được ưu tiên khi làm việc - ẢNH: BULLRUN (iStock)
Nhiều người cho rằng các nhân viên trẻ hay đòi hỏi, thích được ưu tiên khi làm việc - Ảnh: Bullrun (iStock)

Đánh đổi sức khỏe và tuổi trẻ

Trong cuộc đua khốc liệt ấy, rào cản tài chính và sự bất bình đẳng xã hội ngày càng lộ rõ. Nhiều công ty lớn nhận hàng trăm ngàn hồ sơ ứng tuyển thực tập hằng năm. Chẳng hạn, ngân hàng đầu tư Goldman Sachs nhận 236.000 hồ sơ cho các vị trí thực tập trên toàn cầu vào năm 2022 và chỉ 1,5% trong số đó được chọn.

Để nổi bật, sinh viên buộc phải chấp nhận nhiều rủi ro, kể cả làm việc không công. Mặc dù nhiều tổ chức giáo dục đại học ở Singapore khuyến nghị về mức trợ cấp cho sinh viên thực tập (từ 800-1.000 đô la Singapore), nhưng thực tế không phải lúc nào cũng như vậy. Đáng lo ngại là thị trường việc làm đang tồn tại sự bất bình đẳng. Theo nghiên cứu của quỹ Sutton Trust tại Anh, 55% sinh viên tốt nghiệp thuộc tầng lớp trung lưu sở hữu kinh nghiệm thực tập, so với 36% ở tầng lớp lao động.

Khoảng cách này đã nới rộng đáng kể từ năm 2018. Điều này khiến sinh viên phải dựa vào cha mẹ, sống với gia đình, hoặc dùng tiền tiết kiệm để tự trang trải trong quá trình thực tập không lương.

Việc thực tập quá sớm, quá nhiều cũng đang đặt ra vấn đề về giá trị thực sự của nó, cái giá mà giới trẻ phải trả. Ryan Ong - 26 tuổi, sinh viên ngành quản trị kinh doanh tại NUS - thừa nhận sức khỏe tinh thần của anh bị ảnh hưởng trong các kỳ thực tập ở nước ngoài. “Nếu tất cả kỳ nghỉ hè của bạn được dùng cho thực tập thay vì nghỉ ngơi, bạn sẽ không có cơ hội để làm một sinh viên đúng nghĩa”.

Thế hệ Z phải thích nghi với luật chơi mới

Bên cạnh áp lực cạnh tranh truyền thống, đối với thế hệ Z, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành yêu cầu mới. Trong báo cáo Work Trend Index 2024 của Microsoft, 2/3 các nhà quản lý tham gia khảo sát nói rằng họ sẽ không tuyển dụng người không có kỹ năng AI, 71% thừa nhận thích một ứng viên ít kinh nghiệm nhưng có kỹ năng AI hơn là một người nhiều kinh nghiệm nhưng không có kỹ năng này.

Linh La (theo Fortune, The Conversation, CNA, Today)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI