Mỹ xem xét hoàn tất việc sơ tán người khỏi Afghanistan vào ngày 31/8

Mặc dù Nhà Trắng cho biết sẽ xem xét thay đổi thời hạn nói trên dựa trên diễn biến tình hình mỗi ngày, các nước Anh, Pháp và Đức dự kiến sẽ tăng cường sức ép tại một hội nghị thượng đỉnh của các nước G7 được tổ chức trực tuyến, yêu cầu Mỹ gia hạn thời hạn này.

Hàng chục ngàn người đã được sơ tán khỏi Afghanistan

Taliban nói với BBC rằng việc Mỹ gia hạn thời hạn đưa người sơ tán khỏi Afghanistan sẽ vi phạm các thỏa thuận giữa Mỹ với nước này.

Đến nay, hàng chục ngàn người Afghanistan đã được sơ tán, nhưng còn rất nhiều người muốn rời đất nước vẫn đang bị kẹt lại ở sân bay Kabul hoặc các khu vực gần đó.

Theo nguồn tin từ Reuters, Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến ​​sẽ quyết định trong vòng 24 giờ tới về việc có kéo dài thời hạn rút quân hay không.

Một quan chức giấu tên nói quyết định sẽ được đưa ra để Nhà Trắng có thời gian chuẩn bị.

Hôm 23/8, tại sân bay Kabul, hàng chục người đã bao vây phóng viên Secunder Kermani của BBC, cố gắng đưa ra các giấy tờ để được lên các chuyến bay sơ tán.

Một quan chức Canada cho Reuters biết đám đông rất “căng thẳng và tình trạng bạo lực đang ngày càng phổ biến”.

Theo Nhà Trắng, khoảng 10.900 người đã được sơ tán khỏi Kabul trong khoảng thời gian từ 11g30 đến 23g30, giờ địa phương hôm 23/8. Nhà Trắng cũng cho biết Mỹ đã sơ tán và tạo điều kiện thuận lợi cho việc sơ tán khoảng 48.000 người bằng máy bay từ ngày 14/8.

Jake Sullivan - Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng - cho biết Mỹ vẫn đang đàm phán mỗi ngày với Taliban thông qua các kênh chính trị và an ninh, mặc dù Tổng thống Biden không xem xét các cuộc đàm phán trực tiếp vào thời điểm này.

Ông Sullivan cho biết Mỹ tin rằng tất cả những người Mỹ muốn rời khỏi Afghanistan có thể được sơ tán trước thời hạn, nhưng Tổng thống Biden cũng sẽ xem xét kỹ về việc có nên gia hạn thời hạn sơ tán hay không. Trước đó, phát ngôn viên Nhà Trắng - John Kirby -  cho biết mục tiêu của Mỹ là hoàn thành việc sơ tán vào cuối tháng 8.

Trong khi đó, cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ - James Steinberg - nói với BBC rằng có nhiều khả năng ông Biden sẽ gia hạn thời hạn sơ tán để bảo vệ những người Mỹ còn lại.

Chiến binh Taliban khám xét một chiếc xe trên đường ở khu vực Wazir Akbar Khan của Kabul, Afghanistan

Nhiều người Afghanistan, đặc biệt là những người làm việc với các lực lượng nước ngoài, hiện đang sống trong nỗi sợ hãi bị trả thù từ các nhóm Taliban vốn đã áp đặt một phiên bản luật Hồi giáo hà khắc khi nắm quyền từ năm 1996 đến 2001.

“Tôi đã không ngủ được hơn một tuần nay vì lo lắng cho tính mạng của những người thân của mình. Không chỉ có gia đình tôi mà hàng triệu người Afghanistan cũng đang phải chịu đựng đau khổ”, một phụ nữ có mẹ và 7 anh chị em vẫn còn đang bị kẹt lại Afghanistan cho biết.

Một trong những anh trai của cô là một sĩ quan quân đội, người từng làm việc trong bộ phận tình báo. Một người khác từng làm việc cho lực lượng Mỹ và NATO và gần đây nhất là môt thành viên trong nội các của cựu tổng thống Ashraf Ghani. Người anh nuôi thứ 3 của cô là một phi công, đã dành 20 năm cuối cùng làm việc với các lực lượng liên minh.

“Chúng tôi đang tìm đến mọi trang web để cầu cứu nhưng không nhận được bất cứ phản hồi hay thông tin gì. Người thân của tôi thật sự đang bị mắc kẹt ở Afghanistan”, người phụ nữ nói.

Việc Taliban nhanh chóng tiếp quản Afghanistan đã khiến phụ nữ nước này rơi vào tình thế khó khăn, và họ càng lo lắng hơn khi có thông tin về việc một số trường đại học sẽ không tiếp nhận phụ nữ và nhiều tay súng đã xông vào các công sở để yêu cầu phụ nữ trở về nhà.

Chương trình Lương thực thế giới của LHQ đã cảnh báo rằng nếu không có được tiếp nhận sự hỗ trợ nhân đạo kịp thời, Afghanistan sẽ phải đối mặt với một “thảm họa tuyệt đối” khi nạn đói lan rộng, tình trạng vô gia cư tăng và nền kinh tế rơi nhanh vào suy thoái.

Nhất Nguyên (theo BBC, The Guardian)