Mưa lớn cực đoan gia tăng do biến đổi khí hậu

06/07/2025 - 14:30

PNO - Mưa lớn dữ dội do biến đổi khí hậu khiến nhiều khu vực xảy ra nguy cơ lũ quét, khi hạ tầng không đủ sức chống chọi với thời tiết cực đoan.

Sông Guadalpue ở Kerrville, Texas bị ngập lụt vào ngày 4 tháng 7.
Sông Guadalpue ở Kerrville, Texas bị ngập lụt nghiêm trọng do mưa lớn kéo dài

Những trận mưa như trút nước, điển hình là đợt lũ dữ ở Texas ngày 4/7 (giờ địa phương) đang trở nên ngày càng nghiêm trọng và thường xuyên hơn trên toàn cầu, khi trái đất tiếp tục nóng lên do hoạt động đốt nhiên liệu hóa thạch. Các nhà khoa học cho biết, không khí ấm chứa nhiều hơi ẩm hơn, khiến mưa lớn trở nên dữ dội hơn.

Mưa đổ xuống những khu vực có hạ tầng cũ kỹ hoặc thiếu hệ thống cảnh báo, hậu quả có thể vượt tầm kiểm soát. Điều này đã xảy ra tại vùng Hill Country, bang Texas, nơi được mệnh danh là ''thung lũng lũ quét'' vì địa hình đồi núi dốc dễ khiến nước mưa dồn về sông suối, tạo nên lũ đột ngột.

Dữ liệu của giáo sư Russ Schumacher (Đại học Bang Colorado) cho thấy, trận mưa ngày 4/7 tại sông Guadalupe là vô cùng hiếm gặp, với xác suất xảy ra chưa đến 0,1% mỗi năm. Chỉ trong vòng 90 phút, mực nước sông tăng từ 0,9m lên đến 10m và lưu lượng nước tăng gần 1.800 lần, đạt mức 4.700 m³/giây.

Theo Báo cáo Khí hậu quốc gia của Mỹ, số ngày có lượng mưa từ 5cm trở lên ở phía đông Texas đã tăng 20% kể từ năm 1900. Dự báo từ nhà khí hậu học John Nielsen-Gammon cho thấy mức độ mưa cực đoan có thể tăng thêm 10% vào năm 2036.

Trước tình hình đó, các kỹ sư và nhà quy hoạch đô thị phải dựa vào dữ liệu từ Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) để tính toán hệ thống thoát nước và quy hoạch đô thị phù hợp.

Tuy nhiên, những nỗ lực này đang gặp trở ngại khi chính quyền Tổng thống Trump trước đó đã cắt giảm nhân sự và ngân sách NOAA, đồng thời hủy bỏ các kế hoạch cập nhật dữ liệu khí hậu cho các năm 2026 và 2028, bao gồm cả việc loại bỏ Văn phòng Nghiên cứu Khí hậu của cơ quan này.

Các chuyên gia cảnh báo, nếu thiếu dữ liệu và công cụ dự báo phù hợp, nhiều thành phố sẽ có nguy cơ bị động trước những cơn mưa lũ khốc liệt do biến đổi khí hậu gây ra trong những năm tới.

Nhật Minh (theo NY Times)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI