Bắc Kinh giận dữ vì Zimbabwe ‘đánh tụt’ con số viện trợ của Trung Quốc

Đại sứ quán Trung Quốc tại Zimbabwe nói rằng con số viện trợ đầy đủ của Trung Quốc đối với quốc gia miền nam châu Phi này là gần 137 triệu USD. Phía Trung Quốc đã yêu cầu chính phủ Zimbabwe “giải thích đầy đủ và thuyết phục” lý do báo cáo ngân sách của Zimbabwe công bố số liệu thiếu chính xác như vậy.

Bộ trưởng Tài chính Zimbabwe Mthuli Ncube đã làm phật lòng Đại sứ quán Trung Quốc tại Harare khi đưa ra báo cáo ngân sách với con số viện trợ của Trung Quốc bị giảm đi 38 lần - Ảnh: AFP

Tại buổi thuyết trình ngân sách năm 2020 vào tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Zimbabwe Mthuli Ncube cho biết trong 9 tháng đầu năm, nước này đã nhận tổng cộng 194 triệu đô la Mỹ từ các nước tài trợ, trong đó chỉ có 3,6 triệu đô la từ Trung Quốc. Báo cáo nhấn mạnh, trong cùng kỳ Mỹ, Anh và Liên minh châu Âu đóng góp cho Zimbabwe 141 triệu USD.

3,6 triệu đô la được cho là của Trung Quốc thật nhỏ nhoi so với 141 triệu đô la từ Phương Tây, và báo cáo ngân sách của chính phủ Zimbabwe thực sự khiến cho các quan chức Đại sứ quán Trung Quốc tại Harare “nổi xung”.

Ngay sau khi số liệu báo cáo ngân sách của Zimbabwe được công bố, Phó Đại sứ Trung Quốc Zhao Baogang tuyên bố đây là “một sai lầm rất nghiêm trọng”, ông cho biết phía Trung Quốc sẽ yêu cầu chính phủ Zimbabwe giải thích sự việc này.

Hôm 19/11, Đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố rằng theo hồ sơ cơ quan này quản lý, tổng số hỗ trợ tài chính Trung Quốc cung cấp cho Zimbabwe trong giai đoạn này lớn hơn con số báo cáo (3,6 triệu USD) đến 133,2 triệu USD.

Theo một viện nghiên cứu ở Washington, Trung Quốc đã gia hạn hơn 2,2 tỷ USD cho các khoản vay dành cho Zimbabwe từ năm 2000 đến 2017 - Ảnh: Getty Images

Đại sứ quán Trung Quốc giải thích con số báo cáo không bao gồm các hình thức hỗ trợ tài chính khác, chẳng hạn như chi phí cung cấp chuyên gia và quyên góp do sứ quán Trung Quốc thực hiện đối với các nhóm địa phương. Phía Trung Quốc hối thúc chính phủ Zimbabwe “đánh giá toàn diện các số liệu trợ giúp song phương và phản ánh chính xác tình hình thực tế khi xây dựng báo cáo ngân sách”.

Bộ Thông tin, Công khai và Phát thanh Truyền hình Zimbabwe (MIPB) cho biết họ đang thảo luận vấn đề này với các quan chức ngoại giao Trung Quốc.

Theo báo cáo thuyết trình ngân sách của Bộ trưởng Ncube, Mỹ và Anh là những nhà tài trợ lớn nhất cho Zimbabwe trong 9 tháng đầu năm  2019 - mỗi nước cung cấp 50 triệu USD, tiếp theo là Liên minh châu Âu (41 triệu USD), Nhật Bản (14,2 triệu USD), Thụy Sĩ (6,4 triệu USD ) và Ấn Độ (500.000 USD). Hầu hết các khoản tài trợ từ các quốc gia phương Tây đến Zimbabwe thông qua các tổ chức từ thiện.

Cả Mỹ và EU đều áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Zimbabwe về các cáo buộc tham nhũng của chính phủ nước này, nhưng Bắc Kinh nhiều lần ủng hộ lời kêu gọi dỡ bỏ lệnh trừng phạt của chính quyền Harare.

Trong khi Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) miễn cưỡng cung cấp viện trợ tài chính cho Zimbabwe, thì Trung Quốc đã cho nước này vay hơn 2,2 tỷ USD trong giai đoạn từ năm 2000-2017.

Đại sứ quán Trung Quốc cho biết các số liệu của ông Ncube không bao gồm các khoản đóng góp do sứ quán thực hiện cho các nhóm địa phương - Ảnh: EPA-EFE

Sự khác biệt về số liệu viện trợ của Trung Quốc đặt ra những nghi vấn ở Harare, đặc biệt là từ các chính trị gia đối lập, những người cáo buộc Mặt trận Liên minh Quốc gia cầm quyền của Zimbabwe đã báo cáo sai các khoản nợ và chấp nhận các khoản vay nước ngoài không có sự chấp thuận của Quốc hội.

Quế Lâm (Theo SCMP)