42 triệu người Mỹ có nguy cơ mất trợ cấp thực phẩm

Biển báo "SNAP được chào đón tại đây" dán ở lối vào một cửa hàng Big Lots ở thành phố Portland, bang Oregon - Ảnh: Getty Images

Những người nhận hỗ trợ thực phẩm liên bang thông qua Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP), trước đây được gọi là tem phiếu thực phẩm, đang đối mặt một nguy cơ lớn. Nếu tình trạng đóng cửa tiếp diễn, trợ cấp có thể bị cắt ngay từ đầu tháng 11, đẩy nước Mỹ vào "vùng đất chưa từng có" về tình trạng đói kém đại trà.

Gánh nặng mưu sinh lên vai người yếu thế

SNAP là chương trình chống đói lớn nhất của Mỹ, cung cấp trung bình 187 USD (khoảng 4,5 triệu VNĐ) mỗi tháng cho khoảng 1/8 dân số. Những người thụ hưởng chủ yếu là trẻ em, người lao động, người cao tuổi, cựu chiến binh và người khuyết tật.

Cuộc khủng hoảng này đang gây lo lắng sâu sắc cho hàng triệu gia đình, trong đó có trường hợp của bà Shari Jablonowski (66 tuổi), một góa phụ sống gần Pittsburgh. Bà đang nuôi cháu trai khuyết tật và có nguy cơ mất đi 291 USD trợ cấp thực phẩm hàng tháng của cháu.

Với ngân sách eo hẹp, việc mất khoản tiền này có thể buộc bà phải đứng trước lựa chọn khó khăn: "Tôi rất lo lắng sẽ không đủ tiền để trả tiền sưởi ấm", bà chia sẻ, đồng thời cho biết điều này còn có nguy cơ hủy hoại lễ Tạ Ơn của gia đình.

Joel Berg - Giám đốc điều hành của tổ chức Hunger Free America - cảnh báo: "Nếu chương trình SNAP đóng cửa, chúng ta sẽ chứng kiến sự đau khổ vì đói hàng loạt lớn nhất ở Mỹ kể từ sau Đại suy thoái". Đối với đa số người nhận, SNAP là nguồn hỗ trợ tiền mặt trực tiếp duy nhất, giúp họ trang trải chi phí sinh hoạt cơ bản hàng tháng.

Không chỉ SNAP, một chương trình dinh dưỡng quan trọng khác là WIC (Chương trình Dinh dưỡng Bổ sung Đặc biệt cho Phụ nữ, Trẻ sơ sinh và Trẻ em) dành cho 7 triệu phụ nữ mang thai và cha mẹ mới có con cũng đang đối mặt nguy cơ cạn kiệt ngân sách trong vài tuần tới.

Mặc dù một số bang đã cam kết bù đắp, nhưng không phải tất cả đều có đủ nguồn lực để lấp đầy khoảng trống tài chính này.

Trách nhiệm và lối thoát nào cho USDA?

Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ (USDA) Brooke Rollins đã cảnh báo rằng quỹ SNAP sẽ hết vào ngày 1/11, và cơ quan này đã thông báo tạm ngừng thanh toán cho các bang.

Cơ quan này đổ lỗi cho Đảng Dân chủ - những người đang trì hoãn việc kết thúc tình trạng đóng cửa, trừ khi Đảng Cộng hòa đồng ý gia hạn các khoản tín dụng thuế của Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act).

Rebecka Ortiz và con gái Sariah (3 tuổi) dạo quanh cửa hàng nơi cô dùng phiếu thực phẩm để mua thức ăn dự trữ cho gia đình tại thành phố Woonsocket, Rhode Island - Ảnh: Michael S. Williamson/The Washington Post

Tuy nhiên, các nhà vận động hỗ trợ thực phẩm lại cho rằng USDA có thể và phải tiếp tục cấp quỹ cho SNAP.

Theo Katie Bergh, nhà phân tích chính sách cấp cao tại Trung tâm Ngân sách và Ưu tiên Chính sách, SNAP vẫn còn hàng tỉ USD trong các quỹ dự trữ khẩn cấp. Bà lập luận USDA có nghĩa vụ pháp lý phải tài trợ cho SNAP, vì đây là một chương trình quyền lợi.

Nếu nguồn quỹ thực sự bị gián đoạn vào tháng tới, hàng triệu người có thể phải chịu "cú đúp" khó khăn. Đó là vì, cùng ngày 1/11, nhiều người nhận SNAP sẽ phải chịu các yêu cầu về tiêu chí việc làm nghiêm ngặt hơn, dự kiến đẩy 2,4 triệu người ra khỏi chương trình trong thập kỷ tới.

Các bang và ngân hàng thực phẩm trong tình trạng khẩn cấp

Trong khi Chính phủ liên bang tranh cãi, các bang và ngân hàng thực phẩm đang phải chật vật tìm cách giúp đỡ người nghèo. Hội nghị Thị trưởng Mỹ đã gửi thư kêu gọi USDA không làm gián đoạn trợ cấp SNAP, nhấn mạnh chương trình này giúp ổn định nền kinh tế địa phương.

Hiện chưa rõ liệu Chính phủ có hành động kịp thời để ngăn chặn việc gián đoạn trợ cấp SNAP hay không. Ngay cả khi được thông qua vào phút chót, việc phân phối tiền đến thẻ chi tiêu của người dân cũng sẽ mất vài ngày.

Trong lúc chờ đợi, các bang đang chuẩn bị cho nhu cầu tăng vọt tại các ngân hàng thực phẩm. Ví dụ, bang Virginia đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp để cung cấp trợ cấp thực phẩm, trong khi Thống đốc bang Colorado kêu gọi quyên góp. Thậm chí, bang California còn cân nhắc điều động Vệ binh Quốc gia để hỗ trợ các ngân hàng thực phẩm.

Tuy nhiên, các nhà vận động nhấn mạnh rằng, ngay cả việc mở rộng hoạt động từ thiện cũng không thể bù đắp được cho sự mất mát hàng tỉ USD tài trợ liên bang.

Bà Shari Jablonowski chỉ biết cố xoay sở tìm cách đối phó, và dự định sẽ tăng cường tần suất đến các kho thực phẩm, nhưng với tình trạng sức khỏe không tốt, bà thừa nhận: "Tôi không thể làm gì để kiếm tiền".

Linh La (theo NPR)