Videos Podcasts TikTok YouTube eMagazine Longform ePaper
ĐƯỜNG DÂY KHẨN: 0913.15.93.15

THẾ GIỚI

    Lợi dụng mạng xã hội bán “thuốc dỏm”

    27/10/2025 - 14:17
    Chia sẻ

    PNO - Những người có ảnh hưởng (influencer) đang tiếp tay cho việc tiêu thụ thực phẩm chức năng và thuốc không rõ nguồn gốc qua mạng xã hội, đặt người tiêu dùng vào những rủi ro khôn lường.

    Đánh cược với tính mạng

    Nổi cộm nhất hiện nay là thị trường chợ đen của các loại thuốc giảm cân chưa được cấp phép. Điển hình là retatrutide - một mũi tiêm thử nghiệm được mệnh danh là “Ozempic thế hệ mới” nhờ khả năng giảm đến 1/4 trọng lượng cơ thể. Tại Anh, retatrutide được nhiều người ảnh hưởng trên TikTok và những người bán hàng trên Telegram/WhatsApp quảng bá rầm rộ như cứu cánh cho bệnh nhân béo phì. Những người ảnh hưởng cố gắng lách luật bằng cách gọi thuốc là “sản phẩm đang nghiên cứu” và chuyển giao dịch sang các nền tảng kín như WhatsApp hoặc nhóm Telegram với giá khoảng 160 bảng Anh.

    “Ngay cả khi khoa học đằng sau retatrutide là đáng tin cậy thì các mặt hàng trôi nổi trên mạng cũng có thể không chứa những gì người bán tuyên bố”.

    Ông Jason Murphy - Trưởng khoa Dược của hệ thống nhà thuốc trực tuyến Chemist4U

    Nội dung tiếp theo

    Nghiêm trọng hơn, tiến sĩ Crystal Wyllie từ dịch vụ bác sĩ trực tuyến Asda Online Doctor (Anh) cho biết nhóm của bà đã tiếp nhận các bệnh nhân bị tổn hại do tự tiêm thuốc từ các nguồn không được kiểm chứng.

    Một nghiên cứu tại Đức cho thấy có tới 2/3 thực phẩm chức năng (vitamin và khoáng chất) được nhóm người ảnh hưởng quảng cáo đã vượt quá mức khuyến nghị tối đa hằng ngày do Cơ quan An toàn thực phẩm châu Âu (EFSA) đặt ra. Nhóm người ảnh hưởng chỉ tập trung vào mã giảm giá và thương hiệu cá nhân mà bỏ qua cảnh báo về tác dụng phụ, dù có sản phẩm vượt mức an toàn đến 61%, gây nguy cơ suy giảm thị lực và các vấn đề tiêu hóa.

    Cần trang bị khả năng cảnh giác số

    Khảo sát từ ứng dụng MyFitnessPal cho thấy thế hệ Z và Millennials, những người sử dụng TikTok như một công cụ tìm kiếm, đặc biệt dễ bị tổn thương. 87% người dùng TikTok trong nhóm này nhận lời khuyên về sức khỏe từ mạng xã hội, nhưng chỉ khoảng 2% trong số đó phù hợp với hướng dẫn y tế công cộng. Lý giải điều này, các chuyên gia truyền thông y tế chỉ ra, thông tin giả mạo thường lôi cuốn hơn sự thật vì chúng pha trộn “một ít sự thật” với các tuyên bố sai lệch, khai thác cảm xúc (sợ hãi, tức giận, hy vọng) và tâm lý muốn kiểm soát sức khỏe, hứa hẹn các giải pháp nhanh chóng, tạo ra niềm tin độc quyền rằng người dùng đang tiếp cận kiến thức bí mật.

    Để làm chủ sức khỏe của bản thân và gia đình, mọi người cần trang bị khả năng cảnh giác số. Trong thời đại mà thông tin giả có thể lây lan nhanh hơn cả dịch bệnh, việc dành một khoảnh khắc để kiểm tra sự thật sẽ tạo ra sự khác biệt lớn, bảo vệ chính mình và những người xung quanh khỏi những cú lừa sức khỏe nguy hiểm trên mạng xã hội.

    Lời khuyên về sức khỏe từ những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội nhưng không có kiến thức y học có thể gây ra những rủi ro sức khỏe - Nguồn ảnh: Getty Images
    Lời khuyên về sức khỏe từ những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội nhưng không có kiến thức y học có thể gây ra những rủi ro sức khỏe - Nguồn ảnh: Getty Images

    4 bước tự kiểm chứng

    Tiến sĩ Aimee Pugh Bernard - phó giáo sư miễn dịch và vi sinh vật học, Đại học Colorado (Mỹ) - đã đưa ra những lời khuyên để tránh mắc lừa.

    - Đầu tiên, hãy dừng lại và kiểm tra cảm xúc. Nếu một bài đăng tạo ra phản ứng cảm xúc mạnh mẽ như sợ hãi hay hy vọng bất thường bằng các cụm từ “phép màu”, “bí mật” thì đó là một dấu hiệu đáng ngờ.

    - Xác minh người đăng và nguồn gốc. Ưu tiên thông tin từ các chuyên gia có bằng cấp hoặc từ các tổ chức y tế uy tín toàn cầu.

    - Áp dụng phương pháp sàng lọc: chậm lại; điều tra các tuyên bố; tìm kiếm nghiên cứu hỗ trợ trên các trang uy tín; truy tìm nguồn gốc ban đầu của tuyên bố.

    - Tuyệt đối không chia sẻ tin tức khi còn nghi ngờ, bởi việc chuyển tiếp thông tin chưa được kiểm chứng có thể vô tình gây hại cho người thân.

    Linh La (theo The Guardian, The Conversation, Nutraingredients)

    Từ khóa dược phẩmlừa đảothuốc dỏm
     
    TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
    Xem nhiều

    news_is_not_ads=
    Sức khoẻ
    Cuộc sống quanh ta
    Chuyện lạ kỳ
    Ngược dòng thời gian
    TIN MỚI