Hơn 20 vi rút liên quan đến các bệnh chết người được tìm thấy ở dơi

25/06/2025 - 14:16

PNO - Các nhà khoa học đã phát hiện ra 20 loại vi rút chưa được biết đến trước đây ở dơi từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, trong đó có 2 loại có liên quan chặt chẽ đến vi rút Nipah và Hendra chết người, làm dấy lên lo ngại mới về nguy cơ mầm bệnh động vật lây nhiễm cho người.

Việc phát hiện ra 20 loại virus chưa được biết đến trước đây có thể là một nguyên nhân đáng lo ngại. ẢNH MINH HỌA: PIXABAY
Việc phát hiện ra nhiều loại vi rút chưa được biết đến trước đây có thể là một nguyên nhân đáng lo ngại - Ảnh minh họa: Pixabay

Những phát hiện được công bố vào ngày 24/6 trên tạp chí PLOS Pathogens, nhấn mạnh vẫn còn nhiều điều chưa biết về các vi khuẩn do dơi mang theo. Dơi vẫn được cho là động vật đóng vai trò vật chủ tự nhiên mang một số mầm bệnh nguy hiểm nhất thế giới.

Các loại vi rút liên quan đến Nipah và Hendra được phát hiện từ những con dơi ăn quả. Những con dơi này được bắt gần các vườn cây ăn quả ở các ngôi làng, nơi con người và động vật trang trại có nhiều khả năng tiếp xúc với động vật hoang dã hơn.

Các nhà khoa học từ lâu đã cảnh báo rằng biến đổi khí hậu và đô thị hóa đang khiến động vật và con người tiếp xúc gần hơn, làm tăng khả năng các loại vi rút mới xuất hiện và gây ra các đợt bùng phát dịch bệnh. Những dịch bệnh trước đây được lây nhiễm từ dơi như Sars, Ebola và COVID-19.

"Nghiên cứu này nhấn mạnh rằng chúng ta biết rất ít về các loại vi rút lây nhiễm cho dơi và những vi rút tồn tại trong thế giới của chúng ta nói chung" - tiến sĩ Tim Mahony, Giám đốc Trung tâm Khoa học Động vật tại Đại học Queensland của Úc - cho biết.

Nghiên cứu - có sự tham gia của các nhà khoa học từ Trung Quốc và Đại học Sydney, Úc - đã kiểm tra thận của 142 con dơi được thu thập trong 4 năm ở Vân Nam.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện tổng cộng 22 loại vi rút (có 20 trong số đó chưa được ghi nhận trước đó) từ 142 con dơi này. Trong số đó có 2 vi rút có liên quan chặt chẽ với Nipah và Hendra, có thể gây viêm não chết người và bệnh hô hấp ở người, với tỉ lệ tử vong lên tới 75%.

Nhóm nghiên cứu cũng báo cáo 2 loài vi khuẩn mới và 1 ký sinh trùng chưa được biết đến trước đây.

Trong khi hầu hết các nghiên cứu trước đây về vi rút dơi tập trung vào phân, các nhà nghiên cứu đã xem xét mô thận, đóng một vai trò trong việc phát tán vi rút qua nước tiểu - một con đường lây truyền ít được nghiên cứu hơn nhưng có khả năng quan trọng.

Hai henipavirus mới được tìm thấy ở dơi ăn quả sống gần các khu vực nông nghiệp, nơi nước tiểu từ dơi có thể làm trái cây bị ô nhiễm. Điều đáng ngại là người hoặc gia súc sẽ ăn những trái cây này.

Các tác giả nghiên cứu viết, những phát hiện này "nhấn mạnh các mối đe dọa nghiêm trọng từ động vật sang người", đồng thời nói thêm rằng khả năng các loại vi rút lây nhiễm sang người hoặc động vật trang trại cần được quan tâm khẩn cấp.

"Phát hiện này về cơ bản xác nhận thêm sự đa dạng của vi rút dơi nói chung và henipavirus nói riêng. Đánh giá tổng thể là chúng ta cần theo dõi chặt chẽ, nhưng không quá lo lắng vào thời điểm hiện tại" - giáo sư Linfa Wang tại Chương trình Bệnh truyền nhiễm mới nổi tại Trường Y Duke-NUS cho biết.

Trọng Trí (theo Bloomberg)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI