Giữ lao động trẻ ở lại làm việc

Giới trẻ ở nhiều nơi đang chật vật tìm việc làm - Ảnh minh hoạ: KOIGUO (Getty Images)

Áp lực việc làm đè nặng

Anh Kim, 31 tuổi, ở Hàn Quốc, đã tốt nghiệp cử nhân kinh tế từ nhiều năm nhưng chưa tìm được việc ổn định và phải sống nhờ những công việc bán thời gian với thu nhập bấp bênh. Các dữ liệu cho thấy, trung bình người trẻ Hàn Quốc (20-34 tuổi) phải mất tới 14 tháng để tìm được công việc đầu tiên sau khi tốt nghiệp, gần 30% loay hoay tìm việc sau một năm ra trường. Nguyên nhân chính là sự cạnh tranh khốc liệt vào các vị trí khởi đầu ở các công ty lớn.

Tại Trung Quốc, tình trạng trên càng nghiêm trọng hơn. Tỉ lệ thất nghiệp ở thanh niên từ 16-24 tuổi đã đạt kỷ lục 21,3% vào giữa năm 2023. Sự cạnh tranh vô cùng gay gắt được thể hiện qua việc có gần 1,2 triệu hồ sơ ứng tuyển vào 1.730 vị trí của Tổng công ty Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc vào tháng 4/2025.

Nghịch lý là trong lúc rất nhiều người trẻ không tìm được việc làm thì các ngành sản xuất, xây dựng, dịch vụ lại đang rất thiếu nhân lực. Người trẻ không mặn mà với những công việc này, họ tìm kiếm công việc trong các ngành mới nổi như công nghệ, tài chính hay các vị trí văn phòng - những lĩnh vực có sự cạnh tranh rất cao.

Tình trạng thất nghiệp của người trẻ không chỉ giới hạn ở châu Á. Tại Canada, thị trường lao động cho người trẻ cũng đang rơi vào tình trạng tồi tệ nhất trong các nền kinh tế thuộc Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD). Tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên từ 15-24 tuổi đạt 20,1% vào tháng 5/2025. Nguyên nhân chính được xác định là do làn sóng nhập cư sau đại dịch, sự suy giảm việc làm trong các ngành dịch vụ vốn thường tuyển dụng người trẻ, cùng với sự gia tăng của tự động hóa.

Sự phối hợp giữa chính phủ, doanh nghiệp và giáo dục

Trước thực trạng đáng báo động trên, chính phủ nhiều quốc gia đã bắt đầu tìm cách giữ chân và kéo người trẻ trở lại thị trường lao động. Tại Hàn Quốc, chính phủ đề xuất trợ cấp thất nghiệp một lần trong đời cho những người tự nguyện nghỉ việc; tuổi thanh niên cũng sẽ được nâng từ 29 lên 34 tuổi để mở rộng đối tượng được hưởng chính sách.

Tháng 4/2025, Chính phủ Trung Quốc đã ban hành 17 biện pháp thúc đẩy việc làm cho sinh viên mới tốt nghiệp. Các tổ chức xã hội sẽ được trợ cấp 1.500 nhân dân tệ cho mỗi sinh viên mới ra trường mà họ tuyển dụng. Các công ty nhà nước cũng được tăng vốn để tạo thêm việc làm. Đồng thời, chính phủ sẽ mở rộng các chương trình đào tạo kỹ năng, thực tập và hỗ trợ khởi nghiệp.

Tại Canada, tỉnh Alberta công bố gói sáng kiến 8 triệu USD nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp tuyển dụng thanh niên từ 15-24 tuổi. Sáng kiến này kỳ vọng sẽ giúp 1.000 doanh nghiệp tuyển dụng 2.500 thanh niên.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định đây chỉ là những giải pháp “chữa cháy”, không thể giải quyết gốc rễ vấn đề. Để giải quyết khủng hoảng, cần có những thay đổi sâu rộng hơn, bao gồm điều chỉnh lại chương trình đào tạo để phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động và tăng cường sự kết nối giữa nhà trường và doanh nghiệp.

Bài toán về việc làm cho giới trẻ không phải là chuyện một sớm một chiều mà đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ từ chính phủ, doanh nghiệp và cả hệ thống giáo dục.

Linh La (theo Chosun Daily, Korea Herald, CNA, Bloomberg)