Nền dân chủ Mỹ bị “chất vấn” quanh chiếc ghế trống ở tòa tối cao

26/09/2020 - 12:12

PNO - Có hai đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện đã tuyên bố rằng, nên để người chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 3/11 tới chọn thẩm phán thay thế bà Ginsburg.

Bức ảnh được chú thích bằng một câu cho thấy sự bất lực của phe Dân chủ: “Họ làm được bởi vì họ có thể” - Ảnh: UPI
Bức ảnh được chú thích bằng một câu cho thấy sự bất lực của phe Dân chủ: “Họ làm được bởi vì họ có thể” - Ảnh: UPI

Nước Mỹ bước vào kỳ bầu cử tổng thống cùng lúc với khả năng cao một thành viên đảng Cộng hòa sẽ lấp vào chỗ trống ở Tối cao pháp viện (tòa án tối cao) do nữ thẩm phán Ruth Bader Ginsburg qua đời hôm 18/9. Điều này trái ngược với những lập luận do chính phe Cộng hòa đưa ra vào năm 2016 nhằm loại bỏ sự đề cử của Tổng thống Barack Obama (đảng Dân chủ) đối với thẩm phán Merrick Garland sau cái chết của Phó chánh án Antonin Scalia khi đó.

Tổng thống Donald Trump nói trên Fox & Friends: “Merrick Garland là một thẩm phán xuất sắc. Nhưng điều này phụ thuộc vào Thượng viện. Ý tôi là, lúc đó, Tổng thống Obama không có Thượng viện. Chúng tôi có Thượng viện trong tay”. Ông Trump có ý nêu rõ nguyên tắc: nếu có phiếu bầu, bạn có thể làm bất cứ gì bạn muốn.

Theo cây viết chuyên bình luận chính trị Jonathan Bernstein của Bloomberg, điều này không hoàn toàn sai nhưng có nguy cơ nền chính trị bình thường đang “sụp đổ”.  “Sự vội vàng quá mức lại là một sự thoái thác trách nhiệm. Trong số 13 đề cử thẩm phán gần đây nhất kể từ năm 1986, chưa ai được xác nhận nhanh chóng như lần này. Rõ ràng, một ứng cử viên của Trump sẽ tuyên thệ nhậm chức tại tòa án tối cao trước ngày bầu cử 3/11 tới” - Bernstein nêu.

Điều gây ngạc nhiên trong “cuộc chiến” đề cử thành viên vào Tối cao pháp viện đã cho thấy, cơ quan đại diện cao nhất là Thượng viện dường như đã bị vô hiệu. Đảng Cộng hòa và các chính trị gia của mình từ chối hiệp thương và không có lý do gì để họ tìm kiếm ai khác ngoài những người mà họ ủng hộ mạnh mẽ, đặc biệt là các ghế thẩm phán. 

Có hai đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện đã tuyên bố rằng, nên để người chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 3/11 tới chọn thẩm phán thay thế bà Ginsburg. Và ít nhất một phần ba còn lại ủng hộ điều này. Nhưng các thăm dò cho thấy, việc bổ nhiệm sẽ diễn ra sớm. Sự “trung thực thẳng thừng” của Trump một lần nữa thể hiện quyền lực chính trị trong chọn lựa của ông.

Thế nhưng, theo Bernstein, người ta có thể nhìn nền chính trị Hoa Kỳ không chỉ theo khía cạnh thắng thua và quyền lực. Bản chất của chính trị là các nhà lãnh đạo và người dân cùng bàn về những lựa chọn, về những gì tốt nhất cho quốc gia. Đó chính là tinh thần chính trị bình thường ở một đất nước theo thể chế cộng hòa. Không ai có thể thông qua mọi chính sách, quyết định chỉ vì lý do họ đã thắng và muốn làm điều đó mà không ai có thể ngăn cản.

Việc đảng Cộng hòa ngăn cản việc bổ nhiệm thẩm phán vào Tối cao pháp viện cách đây bốn năm và bây giờ làm ngược lại - đôn đốc việc bổ nhiệm chiếc ghế trống của bà Ginsburg - cho thấy, dường như cánh bảo thủ không cần đến thậm chí một lời biện minh. Bernstein cho đó là điều không bình thường, không ổn ngay trong những ngày đầu bầu cử tổng thống. 

Quốc Ngọc (theo Bloomberg)

 
 

news_is_not_ads=
TIN MỚI