Lời con trẻ

 Một cậu bé đang làm cư dân mạng thú vị với bài văn tả bố ngộ nghĩnh của mình. Đỗ Hồng Anh, tám tuổi nhưng rất ra vẻ “chủ nhà”, viết “Nhà em có nuôi một ông bố tên là…”. Ở chỗ cái dấu ba chấm ấy, nhiều ông bố khác có thể điền tên mình vào.

Bài văn tả bố của bé Đỗ Hồng Anh

Trừ câu mở đầu, đoạn sau rõ là cậu bé không làm theo văn mẫu. Khi con trẻ bắt đầu viết bằng suy nghĩ của mình, vẽ bằng màu sắc của mình, cảm nhận của mình, hình ảnh hiện ra sẽ rất khác với những bài “văn mẫu” do người lớn “gà” cho. Bố mẹ cậu bé bảo để cho cậu tự do viết cái gì mình nghĩ, mình thích. Hóa ra, khi trẻ con viết cái gì chúng nghĩ, chúng thích, người lớn vừa thích vừa... giật mình. Cảm nhận đầu tiên của ông bố được tả trong bài văn ấy chắc bất ngờ: trong mắt con, mình vừa lười vừa xấu. Nào đâu những ông bố vạn năng, những “bố là tất cả”, những siêu nhân anh hùng hoặc tệ ra cũng phải là biểu tượng quyền lực và sức mạnh. Ông bố này đẫm chất “thế sự đời thường”.

Sở dĩ vậy, là vì đọc kỹ thì thấy trong bài văn nho nhỏ ấy, không phải chỉ có một mình bé. Những cái “nằm ườn ra đấy” chắc là từ ngữ quen thuộc của bà hay mẹ đấy thôi. Những cái như “gọi mấy lần cũng chưa lên…" - nếu không quá chú ý đến nội dung, thì cái kiểu ca cẩm cằn nhằn ấy cũng chắc là từ bà hay mẹ, hay một người lớn nào đấy của gia đình. Còn cái câu “từ nay em không làm oxin nữa”, nghe ra cũng rặt một giọng chì chiết đã quen tai. Con trẻ ngộ nghĩnh ngây thơ, nhưng con trẻ không vô tình. Cái gì xảy ra thường xuyên trong gia đình sẽ in hằn vào trí óc, vào tính cách. Tâm hồn trẻ là tấm gương phản chiếu của bức tranh gia đình. “Ra đường hỏi già về nhà hỏi trẻ” là vậy.

Vậy nên trên các diễn đàn mạng xã hội, các bà mẹ khoái chí đay nghiến chì chiết các ông chồng: đấy, cứ lười ườn ra, để đến lúc con nó tả như vậy mới dơ mặt nhé! Các bà mẹ thấy đáng đời các ông bố vô cùng, thấy bài văn ngộ nghĩnh đáng yêu vô cùng, chẳng qua là vì các bà đọc thấy trong đó cả nỗi uất ức của mình được nói ra bằng lời con trẻ, tìm thấy sự đồng cảm trẻ thơ và do đó rất khách quan, chính xác. Trong sâu xa, cậu bé ấy đã đứng về phía những người phụ nữ trong gia đình.

Thì ngay đó thôi: cậu không phê phán bố chẳng chịu chơi với con, bố chẳng đá bóng với con, chẳng đưa con đi chỗ này chỗ nọ, bố chẳng mua sắm cho con đồ chơi này đồ chơi khác… Cậu chỉ phê phán bố nào là “nằm ườn”, nào là “không làm việc” (chắc chắn là việc nhà), nào là dọn cơm ra không xuống ăn ngay, nào là ăn xong không dọn dẹp. Toàn những việc nhà, toàn những phê phán rất giàu nữ tính. Lẽ ra, các ông bố phải giật mình, không phải chỉ vì mình bị chê trách lười biếng, mà còn vì tự bao giờ, con trẻ đã không mong muốn một ông bố “hoành tráng” hơn, đáng tự hào hơn, mà chỉ mong muốn một ông bố có thể siêng năng chăm chỉ dọn dẹp (những việc vặt) trong nhà.

Vậy nên, các ông bố hãy cư xử đàng hoàng đứng đắn, cư xử cho đáng mặt nam nhi với những công dân nhí trong nhà! Các ông bố hãy quan tâm đến việc giáo dục con mình, ít nhất dạy cho bọn con trai biết phê phán đàn ông trên cơ sở nam tính, hay trên quan điểm của đàn ông. Bởi vì, nếu các ông bố chỉ “đi kiếm tiền” (ở đâu không biết nhưng bên ngoài cánh cửa gia đình) rồi về nhà “nằm ườn ra đấy”, bởi vì nếu các ông bố ăn xong chỉ nhăm nhăm ôm máy tính chat (cho dù là với học sinh), bởi vì nếu thiếu sự dạy dỗ, sự chăm sóc và cả làm gương nữa, thì tất yếu mọi đứa trẻ đều sẽ trưởng thành trong “khí hậu nữ tính”, kiểu khí hậu mà những người phụ nữ quanh quẩn trong gia đình tạo ra, với hệ thang đo đánh giá do họ thiết lập.

Nhưng thôi, chuyện trẻ con hãy cứ để là chuyện trẻ con. Trẻ con có cách nghĩ, cách nói của riêng mình, cậu bé bảo “em yêu vừa chứ không yêu lắm”, tức tình yêu còn có khoảng để phát triển, có thể sẽ lớn lên. Điều đó cũng có nghĩa là những người lớn phải phấn đấu cho cái chữ “lắm” ấy, chứ không nghĩ một cách giáo điều rằng lời trẻ con ấy mà, ngô nghê, nghe cũng vui vui, thậm chí thú vị nữa, nhưng chuyện có gì đâu mà ầm ĩ.

 HOÀNG MAI