Không phải người già, chính gen Z mới dễ bị lừa đảo tống tiền nhất

Giới trẻ dễ bị lừa đảo và bị thao túng tâm lý nhất - Nguồn ảnh: Getty Images

Theo báo cáo về lừa đảo trên thiết bị di động mới của Malwarebytes, gen Z đang là mục tiêu tống tiền hàng đầu trong nhóm tuổi bị lừa đảo tống tiền. Con số này cao hơn nhiều so với cả những người sinh sau năm 2012 và tỉ lệ lần lượt là 15% và 7%.

Những kẻ lừa đảo thường nhắm mục tiêu vào người trẻ tuổi với những lời đe dọa công bố ảnh hoặc video khiêu dâm ra bên ngoài. Chúng sẽ có nhiều cách để “thao túng tâm lý” con mồi như tự xưng là cảnh sát, yêu cầu đưa tiền hoặc dữ liệu cá nhân nếu nạn nhân không muốn bị bắt. Theo Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI), lừa đảo tống tiền là tội phạm phổ biến nhất gần đây, trong đó kẻ lừa đảo cố gắng tống tiền nạn nhân để lấy tiền hoặc thông tin cá nhân.

Theo số liệu của Mỹ, năm 2023 có gần 50.000 nạn nhân bị tống tiền, tăng 22% so với năm 2022, và nhiều nạn nhân là gen Z. Theo báo cáo mới của Malwarebytes, những người trong thế hệ này có nhiều khả năng gặp phải các trò lừa đảo tống tiền hơn so với các nhóm tuổi lớn hơn. Khoảng 58% gen Z và 52% thế hệ trước đó đã chống lại một vụ lừa đảo tống tiền, trong khi chỉ có 35% với gen X sinh từ 1965-1980. Gen Z cũng có nhiều khả năng rơi vào những trò lừa đảo nhiều nhất với 28% bị tống tiền, 13% bị bắt cóc ảo nhằm tống tiền gia đình, 13% bị tạo ra những hình ảnh, video khiêu dâm giả (deepfake) để tống tiền.

Phần lớn rủi ro đối với người trẻ là do cách họ sử dụng các thiết bị kỹ thuật số của mình. Bằng cách chia sẻ dữ liệu cá nhân với các ứng dụng và trang web, những kẻ lừa đảo có thể dễ dàng nhắm mục tiêu vào họ hơn. “Đây không phải là vấn đề của gen Z mà là một thất bại về xã hội” - Bryan Driscoll - nhà tư vấn nhân sự chuyên về sự khác biệt giữa các thế hệ của Mỹ - nói. “Phụ huynh, trường học, công ty công nghệ và các nhà hoạch định chính sách đã thất bại trong việc dạy trẻ về ranh giới, quyền riêng tư hoặc sự hoài nghi. Thay vào đó, chúng ta gần như hưởng ứng khi chúng đăng mọi thứ, tin tưởng các thuật toán trên mạng xã hội và theo đuổi số lượt thích, lượt theo dõi trên trang cá nhân”.

Theo khảo sát, khoảng 90% người dùng di động chia sẻ dữ liệu cá nhân “gần như tất cả” với các ứng dụng. Người dùng trẻ tuổi là những người dễ dãi nhất, với 91% cho biết họ cấp cho các ứng dụng quyền truy cập. “Nếu chúng ta không xây dựng các biện pháp bảo vệ thực sự hoặc ban hành lệnh cấm rõ ràng thì điều này sẽ còn tồi tệ hơn” - ông Bryan Driscoll nhận định.

“Có một quan niệm sai lầm rằng những người lớn tuổi dễ bị lừa đảo di động nhất. Thế nhưng, thực tế là gen Z lại đứng đầu trong hầu hết các bảng xếp hạng bị lừa dối kỹ thuật số. Mặc dù họ trẻ hơn và hiểu biết về công nghệ hơn, nhưng gen Z cũng kết nối với thiết bị của họ thường xuyên hơn và có thể rơi vào những trò lừa đảo dựa trên sự bốc đồng” - ông Alex Beene - giảng viên về tài chính của Đại học Tennessee - cho biết.

Ông Bryan Driscoll nói thêm: “Tôi không ngạc nhiên khi gen Z là mục tiêu hàng đầu. Đó là kết quả hợp lý của việc lớn lên với thế giới trong tầm tay mà không có kiến thức hoặc quy định phù hợp. Các nền tảng mà gen Z đã biết trong suốt cuộc đời của họ được thiết kế để thao túng hành vi, thu thập dữ liệu. Chúng ta đã giao cho họ internet mà không có lộ trình hoặc rào chắn để rồi sau đó chúng ta hoàn toàn bị sốc, thụ động khi những kẻ săn mồi, kẻ lừa đảo và AI khai thác lỗ hổng đó”.

Theo các chuyên gia, để giảm tỉ lệ người trẻ tuổi rơi vào các trò lừa đảo tống tiền, cần phải tăng cường nhấn mạnh vào việc dạy “xóa mù trên mạng xã hội” cho thế hệ trẻ. Điều đó không có nghĩa là họ lớn lên với công nghệ thì đã được chuẩn bị tốt hơn trước các trò lừa đảo. “Bạn càng cần trải qua khóa đào tạo để biết về những trò gian lận tiềm ẩn” - ông Alex Beene nói.

Lệ Chi (theo Newsweek, NY Post)