Đừng chỉ trách Gen Z, vì không chỉ có Gen Z “đu view” *

Thời gian gần đây, hình ảnh thượng úy Lê Hoàng Hiệp, một quân nhân xuất hiện trong lễ diễu binh vào dịp 30/4 được lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội, thu hút hàng chục ngàn lượt chia sẻ, bình luận.

Anh liên tục xuất hiện trên các trang tin với những mỹ từ như “nam thần quân đội”, “idol quốc dân”... Kéo theo đó là hàng loạt TikToker, YouTuber đổ về “săn ảnh”, livestream. Nhiều người bày tỏ sự thất vọng, cho rằng các bạn trẻ đang sống quá ảo, quá phụ thuộc vào view và “trend”.

Nhưng nếu nhìn kỹ sẽ thấy Gen Z đang bị oan, oan lắm.

Thế hệ trẻ ngày nay lớn lên trong một thế giới nơi mọi cảm xúc, hành động đều có thể được ghi lại, chia sẻ và đánh giá bằng lượt xem, lượt yêu thích. Mạng xã hội không chỉ là công cụ giải trí mà còn là nơi để khẳng định bản thân, tìm kiếm sự công nhận, kết nối cộng đồng.

Việc Gen Z đổ xô tìm kiếm những trải nghiệm “hot”, hay bị cuốn theo hiệu ứng đám đông… phần nào phản ánh nhu cầu rất tự nhiên: muốn được là một phần của điều đang diễn ra, không muốn bị đứng ngoài. Điều đó không hẳn sai. Vấn đề chỉ thực sự đáng lo khi những hành vi này vượt khỏi ranh giới tôn trọng riêng tư, an toàn và văn minh.

Ấm ức vì bị chỉ trích, Gen Z muốn đặt lại câu hỏi: tại sao hình ảnh một quân nhân bình thường lại bất ngờ được đẩy lên như một thần tượng? Ai là người đặt cho anh những danh xưng “nam thần”, “idol”, thông tin lan truyền những hình ảnh cận mặt, góc quay chậm, chèn nhạc lãng mạn… xuất phát từ đâu, nếu không phải kênh truyền thông đã góp phần đẩy hiệu ứng này thành hiện tượng. Nếu chỉ trách người trẻ “đu idol”, có phải là oan ức cho người trẻ nhiều lắm không?

Thế hệ Gen Z không vô tâm hay thiếu chiều sâu như vẫn bị nhận xét. Nếu có, thì đó chỉ là một bộ phận, không phải là tất cả. Họ có thể quan tâm đến một nhân vật vì ngoại hình, nhưng cũng có những bạn trẻ dấn thân vì các vấn đề cộng đồng, môi trường, bình đẳng giới... Chỉ là, giữa dòng thông tin quá nhanh và dày đặc, không phải lúc nào những giá trị bền vững cũng được đặt ở vị trí nổi bật.

Để người trẻ làm được những điều lớn lao, trước hết họ cần được “chạm” vào những điều lớn lao đó. Muốn các bạn quý trọng sự tử tế, sống chậm và sâu sắc, cần cho các bạn thấy nhiều hơn nữa những giá trị đáng để theo đuổi, không vì view hay lượt thích.

Nhiều người trẻ hay bị người lớn trách mắng chỉ biết đếm like, sống ảo, chuộng hình thức…, nhưng người lớn ơi, người trẻ chúng con không muốn bị chỉ trích. Và với bản chất nông nổi, cá tính nóng vội của tuổi trẻ, người trẻ dễ có sự phản ứng khi bị chỉ trích. Điều người trẻ cần là có người ở bên động viên, giúp chúng con tự tin hơn với chính mình.

Giới trẻ hôm nay sống trong một thế giới quá ồn ào, quá nhiều chuẩn mực áp đặt từ bên ngoài. Có khi chỉ cần một cái like ít hơn, một bình luận chê bai, một lời so sánh vô tình… cũng đủ khiến các bạn hoang mang, buồn bã. Họ cần sự đồng hành hơn là những lời phán xét.

Tuấn Lê (Đại học Tôn Đức Thắng TPHCM)

(*): Nhân đọc bài Thử giải mã hiện tượng Gen Z quấy rối thần tượng