“Whisky nút lá chuối” - loại đồ uống gây tang tóc khắp miền quê nghèo Campuchia

Gần đây, tại một số khu vực nông thôn ở Campuchia liên tiếp xảy ra các vụ ngộ độc, thậm chí đã có hàng chục vụ tử vong sau khi uống rượu tự nấu.

Và sự việc tại Thnong, một làng quê nghèo thuộc tỉnh Kampot nơi rượu tự nấu được gia chủ phục vụ tại một đám tang làm nhiều người mất mạng, càng như giọt nước làm tràn ly cho vấn nạn đáng lo lắng này.

Rượu gạo tự nấu là "thủ phạm" gây nên nhiều vụ tử vong do ngộ độc ở Campuchia - Ảnh: Wio News

Một đám tang định mệnh

Ông Prom Vannak hiếm khi ra khỏi nhà mỗi buổi sáng mà chưa “súc miệng” bằng vài chén rượu gạo, nhất là sau một vụ tai nạn xe máy khiến ông không thể tiếp tục theo nghề đánh cá như trước.

Vì thế, khi người bác của ông Vannak qua đời hồi tháng Năm vừa rồi, người ta không hề ngạc nhiên khi đám tang được biến thành bữa tiệc để đám đàn ông khắp làng, tất nhiên là không thể thiếu ông Vannak, cùng nhau tụ tập uống rượu và ôn lại những kỷ niệm với người đã khuất.

Sau một ngày uống nhiều rượu tại đám tang bác mình, tối đó ông Vannak về nhà và ngủ li bì. Sáng hôm sau thức dậy, ông cảm thấy có gì đó bất ổn trong người.

Bà Hun Pheap vừa mất chồng do uống rượu tự nấu ở một đám tang trong làng - Ảnh: BBC

Nghĩ rằng chồng mình chỉ bị say rượu như mọi khi, bà Hun Pheap, vợ của ông Vannak quay trở lại phục vụ đám tang để ông Vannak nằm nghỉ ở nhà một mình.

Tối hôm đó, người đàn ông 50 tuổi này bắt đầu có những cơn co giật dữ dội. Đến sáng hôm sau thì người ta thấy ông Vannak đã chết.

Ông Vannak chỉ là một trong 8 người đàn ông xấu số đã tử vong sau bữa rượu tại đám tang trước đó. Có tới hơn 50 người khác đã phải nhập viện cấp cứu vì ngộ độc rượu.

Ông Hun Vy thoát chết nhờ được đưa đến trạm xá kịp thời ngay sau khi bị ngộ độc rượu tại đám tang trong làng - Ảnh: BBC

Rượu tự nấu là thứ dễ kiếm nhất ở Campuchia

Chỉ trong tháng 5/2021, đã có tới 3 vụ ngộ độc tập thể do uống rượu ở Campuchia khiến ít nhất 30 người tử vong. Những ngày đầu tháng Sáu, chỉ riêng 2 tỉnh Pursat và Kandal đã có 25 người chết.

Xét nghiệm mẫu rượu thu được ở đám tang kể trên cho kết quả một hàm lượng lớn methanol đủ để gây chết người được tìm thấy trong loại rượu gạo tự nấu.

Ông Jonathan Padwe, chuyên gia Nhân chủng học và là người phương Tây có nhiều năm sống và làm việc ở Campuchia cho biết, việc các hộ gia đình nấu loại đồ uống “whisky nút lá chuối” này được xem là một điều bình thường trong khi không hề có quy định nào để kiểm soát nhằm đảm bảo chất lượng cho loại sản phẩm đặc biệt này.

Nấu rượu tại nhà được xem là điều hết sức bình thường ở Campuchia - Ảnh: BBC

Chính quyền vào cuộc

Khi ngày càng có nhiều vụ tử vong do ngộ độc rượu tự nấu, chính quyền Campuchia đã buộc phải có một số hành động để giải quyết tình hình.

Theo đó, có ít nhất 15 cá nhân mua bán rượu tự nấu trái phép đã bị bắt giữ trong khi Bộ Y tế thì liên tục kêu gọi người dân không uống rượu tự nấu kém chất lượng. Thậm chí ở tỉnh Pursat, chính quyền địa phương đã ban hành lệnh cấm nấu rượu tại nhà cũng như buôn bán lưu hành rượu gạo và các loại rượu ngâm trên thị trường.

Nhiều vụ ngộ độc rượu tự nấu liên tục xảy ra ở Campuchia khiến chính quyền lo lắng - Ảnh: Cceit

“Điều quan trọng hơn cả là chính quyền và giới chuyên môn ngành y cần đặt trọng tâm vào việc giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của rượu tự nấu, cũng như hướng dẫn cách thức xử lý khi có các trường hợp ngộ độc rượu xảy ra”, Tiến sĩ Knut Erik Hovda tại Đại học Oslo (Na Uy) nêu ý kiến. Theo ông, việc bắt bớ những người nấu và buôn bán rượu sẽ chỉ khiến sản sinh thêm những nhóm người làm nghề này theo một cách tinh vi khó phát hiện hơn mà thôi.

Với ngôi làng Thnong nơi vừa có 8 người tử vong vì ngộ độc rượu tự nấu thì giờ đây, một bầu không khí u ám, nặng nề và tang tóc bao phủ khắp nơi.

Cảnh sát cũng đã bắt giữ một phụ nữ trong làng chuyên bán rượu gạo cho người dân hàng chục năm nay, và cũng là người đã cung cấp rượu cho đám tang đầy chết chóc kia.

Rượu tự nấu và các loại rượu ngâm kém chất lượng bày bán trên thị trường thường có chứa một lượng lớn methanol gây nguy hiểm cho người sử dụng - Ảnh: Moeun Nheun/Phnompenh Post

Nguyễn Thuận (theo BBC)