Người già dần trở nên "vô hình"

20/12/2025 - 09:27

PNO - Trong cơn lốc đô thị hóa và sự thay đổi của cấu trúc gia đình, hàng triệu người cao tuổi trên khắp thế giới đang trở nên “vô hình”. Bị bỏ rơi tại bệnh viện, mòn mỏi chờ đợi trợ cấp, hoặc lang thang trên phố, họ chật vật tìm cách tồn tại qua ngày.

Nhật Bản chứng kiến số tài sản vô thừa nhận sau khi người già qua đời tăng mạnh. Phần nhiều trong số đó là từ những người chưa từng kết hôn, hoặc không có quan hệ tốt với gia đình, họ hàng - Nguồn ảnh: Bloomberg
Nhật Bản chứng kiến số tài sản vô thừa nhận sau khi người già qua đời tăng mạnh. Phần nhiều trong số đó là từ những người chưa từng kết hôn, hoặc không có quan hệ tốt với gia đình, họ hàng - Nguồn ảnh: Bloomberg

“Tôi đã đợi hàng giờ… nhưng không ai đến”

Đó là lời tâm sự nghẹn ngào của ông Raju, một đầu bếp khiếm thị ở thành phố Nagpur (Ấn Độ). Sau một tai nạn làm mất thị lực, ông được các con đưa đến Bệnh viện Ram Manohar Lohia ở thủ đô Delhi với lời hứa đi mua thuốc. Nhưng 1 giờ, 2 giờ, rồi cả ngày trôi qua, ông ngồi bất động giữa sự huyên náo của bệnh viện chờ các con, nhưng các con ông đã không quay lại.

Ông Raju sau đó được đưa về trại dưỡng lão. Rồi ông phát hiện các con đã lừa mình ký giấy chuyển nhượng tài sản dưới vỏ bọc giấy tờ bảo hiểm y tế.

Câu chuyện của ông Raju không phải là cá biệt. Tại Trung tâm Cấp cứu và chấn thương, Bệnh viện Victoria (Ấn Độ), các bác sĩ cũng đau đầu trước xu hướng bỏ rơi người già. Kể từ tháng 1/2025, gần 60 người cao tuổi đã bị bỏ rơi tại cơ sở. Bác sĩ Asima Banu - người phụ trách trung tâm - cho biết nhiều gia đình đã đưa cha mẹ già vào viện, để lại số điện thoại giả rồi biến mất.

Không chỉ tại các nước đang phát triển, cảm giác bị bỏ rơi cũng hiện hữu ở những quốc gia có phúc lợi cao. Tại Úc, bà Kathleen Whelan - một y tá về hưu, đang chăm sóc người chồng 79 tuổi bị liệt. Họ đã nộp đơn xin gói hỗ trợ chăm sóc tại nhà từ năm 2023 và phải chờ đợi trong vô vọng suốt hơn 15 tháng. Bà Kathleen chia sẻ, bà cảm thấy như bị xã hội bỏ rơi sau cả đời cống hiến. Khi hệ thống an sinh quá tải, những người già yếu như chồng bà phải xếp hàng chờ trợ giúp.

Tìm nơi nương tựa giữa dòng đời

Khi gia đình không còn là bến đỗ, những người già buộc phải tìm hơi ấm từ cộng đồng hoặc các mái ấm tình thương. Tại Malaysia, mỗi thứ Năm hằng tuần, con đường Jalan Sayur ở thủ đô Kuala Lumpur lại đông đúc những người cao tuổi xếp hàng nhận thực phẩm từ tổ chức Food4U.

Bà Helen (68 tuổi) - sống bằng nghề nhặt ve chai - cho biết, bà thà ở đây với bạn bè còn hơn về nhà, nơi bà đã không quay lại suốt 3 năm qua. Trong khi đó, ông James (56 tuổi) chọn cuộc sống đường phố để không trở thành gánh nặng cho những đứa con bận rộn.

Tại Philippines, câu chuyện của cụ bà Nanay Eufemia (81 tuổi) cho thấy niềm hy vọng. Sau khi con trai qua đời, bà rơi vào cảnh cô độc và tuyệt vọng. Tuy nhiên, cuộc đời bà đã sang trang khi bà được đón vào Magokoro - một cơ sở chăm sóc người cao tuổi kiểu Nhật tại thành phố Pasig. Tại đây, bà tìm lại được nụ cười và sự kết nối cộng đồng mà bà ngỡ đã mất vĩnh viễn.

Pháp luật giúp bảo vệ người già

Trước làn sóng bỏ rơi người cao tuổi ngày càng gia tăng, chính phủ nhiều nước bắt đầu siết chặt các quy định để bảo vệ họ. Tại bang Karnataka (Ấn Độ), Bộ trưởng Giáo dục Y tế Sharan Prakash Patil tuyên bố mạnh mẽ về việc hủy bỏ các giao dịch chuyển nhượng tài sản nếu con cái bỏ rơi cha mẹ. Theo Đạo luật Bảo trì và phúc lợi cho cha mẹ, người cao tuổi năm 2007, cha mẹ có quyền đòi lại nhà đất đã sang tên nếu không được con cái phụng dưỡng.

Tương tự, vào tháng Bảy, tại Philippines, thượng nghị sĩ Panfilo Lacson đệ trình lại dự luật hình sự hóa hành vi bỏ rơi cha mẹ già yếu. Dự luật đề xuất án tù từ 1-6 tháng hoặc phạt tiền đối với những người con không chu cấp tài chính trong 3 tháng liên tiếp. Đặc biệt, hành vi bỏ rơi cha mẹ tàn nhẫn có thể đối mặt với mức án từ 6-10 năm tù. Đây được xem là biện pháp răn đe mạnh mẽ nhằm nhắc nhở về đạo hiếu và trách nhiệm trong bối cảnh các giá trị gia đình đang bị xói mòn.

Linh La (theo Bloomberg, ABC.net, FMT, PIA, The Hindu, Inquirer, The Patriot, Kyodo)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI