Nghề quản gia: lương cao vẫn “ế”!

Không có người học

Vài năm gần đây đã xuất hiện cụm từ “quản gia cao cấp” để chỉ những sinh viên (SV) theo học ngành Kinh tế gia đình (KTGĐ) tại một số trường ĐH, CĐ. Tiến sĩ Trần Thị Nga - Phó Hiệu trưởng Trường CĐ Sư phạm Trung ương, một địa chỉ đào tạo ngành này, nêu quan điểm: “Quản trị kinh tế cho một gia đình là công việc không thể coi thường. Tại sao nhà hàng xóm thu nhập chỉ có 7 triệu đồng/tháng nhưng họ vẫn tổ chức được cuộc sống tốt, trong khi nhà mình thu nhập 15 triệu đồng/tháng mà vẫn thiếu trước hụt sau? Điều này liên quan đến việc tính toán chi tiêu trong gia đình sao cho phù hợp với điều kiện kinh tế. Đấy là vấn đề của quản trị gia đình. Từng gia đình nhỏ có cuộc sống tốt thì cộng đồng xã hội lớn mới tốt”.

Trường CĐ Sư phạm Trung ương có truyền thống đào tạo các ngành Sư phạm mầm non và Sư phạm công nghệ (trong đó có Sư phạm kinh tế gia đình) nên khi mở ngành KTGĐ thuận lợi về trang thiết bị cũng như đội ngũ thầy cô giáo. Chương trình cung cấp cho người học những kiến thức về quản trị KTGĐ, điều hành và tổ chức cuộc sống gia đình phù hợp với điều kiện kinh tế của riêng mình và cộng đồng nhằm đảm bảo cuộc sống tốt. Tuy nhiên, sau hai năm chính thức tuyển sinh, số người nộp hồ sơ đăng ký chỉ đếm trên đầu ngón tay nên Trường CĐ Sư phạm Trung ương chưa thể đào tạo được ngành này.

Ở phía Nam, Trường CĐ Sư phạm Trung ương TP.HCM đã đào tạo ngành KTGĐ được ba khóa, nhưng số thí sinh nộp hồ sơ đăng ký và dự thi không nhiều, nên mỗi khóa trường chỉ tuyển được 20-30 SV.

Ở bậc ĐH, ngành KTGĐ là ngành truyền thống của Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM với các tên gọi Kỹ thuật nữ công (sau 1975 đến 2011) và Kinh tế gia đình (trước năm 1975 và từ năm 2012 đến nay). Vì là ngành đào tạo truyền thống nên việc tuyển 30-35 SV mỗi năm không khó, nhưng theo cô Vũ Minh Hạnh - Trưởng Ngành KTGĐ - thí sinh không thích ngành KTGĐ vì tên gọi không “hot” và cũng chưa hiểu nhiều về ngành học này. Cô Hạnh cho rằng, với những kiến thức về quản lý ngân quỹ, quản trị gia đình, tình yêu-hôn nhân, sinh con-nuôi con, dinh dưỡng, may vá, trang hoàng môi trường sống trong gia đình và những kỹ năng sử dụng các thiết bị phục vụ cuộc sống hiện đại… thì những SV ngành KTGĐ hoàn toàn có thể trở thành những “quản gia cao cấp” trong những gia đình hiện đại. Một số cán bộ giảng viên tâm huyết của khoa cũng đã có ý tưởng thành lập một công ty chuyên cung ứng “quản gia cao cấp”.

Sinh viên đang thực tập nghề quản gia. Nhu cầu có nhưng hiện tại nghề này không có nguồn tuyển

Cung-cầu chưa gặp nhau

Chị Nguyễn Hà (khu đô thị Phú Mỹ Hưng, Q.7) cho biết, gia đình chị đang có nhu cầu tìm quản gia với mức lương chín triệu đồng/tháng bao ăn ở, nhưng từ trước Tết đến nay vẫn không tìm được người. Chị nói: “Tìm người giúp việc thông thường đã khó, nay tìm người quản gia với yêu cầu công việc cao càng khó hơn. Họ sẽ phải trông coi hết mọi việc trong nhà, từ việc dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn, giặt giũ, chăm sóc cây cảnh, chỉ đạo công việc cho các người giúp việc khác... đến cả việc quán xuyến các cô cậu chủ nhỏ ăn uống, học hành, vui chơi, ngủ nghỉ cũng như tiền bạc, chi tiêu của gia đình. Chồng tôi là người nước ngoài nên người quản gia cần phải biết ngoại ngữ, có đầu óc tổ chức, sắp xếp và quản lý công việc gia đình sao cho suôn sẻ... Do yêu cầu công việc cao như thế nên tìm người rất khó”.

Tương tự, anh L., Công ty CP giải pháp nhân sự V.H. (Hà Nội) cho biết, công ty thường xuyên tìm nguồn quản gia để cung cấp cho thị trường trong nước và đưa sang nước ngoài làm việc với mức lương thấp nhất từ 13-15 triệu đồng/tháng. Khi tìm được người, chúng tôi sẽ đào tạo kỹ năng, ngoại ngữ khoảng ba-bốn tháng, nếu người lao động (NLĐ) đạt các tiêu chuẩn như phía đối tác yêu cầu sẽ đưa họ đi làm việc. Tuy nhiên, nguồn lao động này rất khó tuyển, mỗi tháng công ty chỉ tuyển được vài người.

Ông Trần Anh Tuấn, Phó GĐ Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM cho biết: tại TP.HCM, nhu cầu nghề này hiện rất cao, mức lương chủ yếu do thỏa thuận, nhưng thấp nhất từ 9-10 triệu đồng/tháng. Mỗi năm, TP.HCM cần khoảng 700-800 lao động quản gia nhưng không có nguồn cung ứng vì không phải ai cũng đáp ứng được yêu cầu công việc. Mặt khác, dù vị thế của người quản gia trong gia đình tuy cao hơn người giúp việc nhà nhưng họ vẫn quan niệm đó cũng là nghề... ở đợ. Vì vậy, họ chọn làm công nhân, lương có thể thấp hơn nhưng được tự do và không phải luồn cúi, chịu sự sai khiến suốt ngày.

Theo các chuyên gia lao động, hiện tại, nghề quản gia đang tự phát. Những người làm nghề thường đã lớn tuổi, họ xem đây chỉ là một nghề đắp đổi cuộc sống, muốn có ngay “tiền tươi thóc thật” mà không phải học hành gì. Ngoài ra, trong thị trường lao động này cung-cầu vẫn chưa gặp nhau và tồn tại nhiều mâu thuẫn, như chủ nhà muốn NLĐ ở lại nhà và quán xuyến mọi việc thì NLĐ lại muốn ngược lại, xã hội có nhu cầu về công việc quản gia nhưng NLĐ lại chưa được kích thích. Trên thực tế, một số ít gia đình tại TP.HCM phải tuyển người Philippines làm quản gia. Mức lương của họ từ 700-750 USD/tháng, còn việc chăm sóc vườn cho các gia chủ hơn 100.000đ/giờ.

“Nghề quản gia sẽ là nghề “hot” trong vài năm tới. NLĐ của chúng ta có làm chủ được thị trường hay không còn phụ thuộc vào nhận thức và năng lực của họ”, các chuyên gia lao động nhận định.

 Minh Nhật - Quỳnh Mai