Phụ nữ ở miền Trung dần thoát cảnh xa xứ mưu sinh

16/06/2025 - 06:27

PNO - Hàng chục năm qua, bước chân tha hương đã trở thành hình ảnh quen thuộc của người dân miền Trung - đặc biệt là phụ nữ - mà nơi tập kết là các khu công nghiệp ở các tỉnh, thành phố phía Nam. Tuy nhiên, nhờ thu hút đầu tư, phát triển khu công nghiệp tại chỗ, miền Trung đang có nhiều cơ hội việc làm ổn định, giúp phụ nữ thoát cảnh xa xứ mưu sinh.

Công nhân một công ty may trong khu công nghiệp Vsip Nghệ An - ẢNH: PHAN NGỌC
Công nhân một công ty may trong khu công nghiệp Vsip Nghệ An - Ảnh: Phan Ngọc

Làm gần nhà, tiện chăm sóc cha mẹ, con cái

Tan giờ làm ca chiều, trong lúc chờ xe đưa đón công nhân chở về nhà ở tỉnh Quảng Bình, chị Nguyễn Thị Thu Hương - 42 tuổi, công nhân xí nghiệp May 10, khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh - tranh thủ ghé chợ chiều mua ít trái cây cho con.

Trái ngược với cảnh tất bật nấu ăn trong phòng trọ chật chội hồi còn làm công nhân ở tỉnh Bình Dương, nay chị Hương dành nhiều thời gian hơn bên 3 đứa con.

Chị so sánh: “Trước đây, vợ chồng tôi đều làm công nhân ở tỉnh Bình Dương, giờ tan ca phải chia người đón con, đi chợ, nấu ăn. Giờ về quê, lương thấp hơn một chút nhưng được ở gần cha mẹ, có người chăm con giúp”.

Ông Trần Bảo Khánh - Chủ tịch Công đoàn xí nghiệp May 10 - cho biết, xí nghiệp có 400 công nhân, lương bình quân 8 triệu đồng/người/tháng. Ngoài các chế độ phúc lợi, xí nghiệp còn bố trí ô tô đưa đón gần 200 công nhân ở xa để họ được ở bên người thân, không phải tốn tiền thuê phòng trọ.

Mức lương này không cao so với các công ty ở TPHCM hay tỉnh Bình Dương, Đồng Nai nhưng phần lớn công nhân hài lòng do được làm việc gần nhà. Nhiều công nhân đã chủ động giới thiệu người quen đang làm việc ở các tỉnh, thành phía Nam trở về quê làm việc.

Sau gần 2 năm về quê làm việc, chị Phạm Thị Hoài - 35 tuổi, công nhân nhà máy may An Hưng, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An - cho biết, thu nhập giảm nhưng chị không phải tốn tiền thuê nhà, chi phí sinh hoạt ở quê cũng rẻ, lại có nhiều thời gian để chăm sóc con và cha mẹ già.

Chị tâm sự: “Tháng nào tăng ca nhiều, thu nhập cũng được 8-9 triệu đồng. Với khoản tiền này, sống ở quê khá thoải mái. Quan trọng nhất là khi cha mẹ, con cái ốm đau, mình cũng không phải đau đầu chuyện về quê hay ở lại như trước nữa”.

Công ty cổ phần Dệt may 29/3, quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng có khoảng 2.500 công nhân. Chị Nguyễn Thị Tố Quyên - công nhân xí nghiệp May 1 của công ty - cho biết, lương của chị gần 10 triệu đồng/tháng, chưa tính tiền tăng ca. Công ty lo bữa ăn giữa ca cho công nhân tương đương 15.000 đồng/bữa; khi giá cả sinh hoạt tăng thì tiền ăn cũng được điều chỉnh cho phù hợp. Giá cả sinh hoạt ở đây cũng “phải chăng” nên sau khi chăm lo con cái học hành, vợ chồng chị cũng tích lũy được chút ít tiền để lo cho tương lai xa.

Ở tỉnh Quảng Ngãi, với sự hình thành của hàng loạt khu công nghiệp (KCN), rất đông người dân đã có việc làm tại chỗ thay vì vào Nam làm công nhân hay đi hái cà phê, làm rẫy thời vụ ở Tây Nguyên.

Công nhân Công ty Scavi Huế được công ty chăm lo bữa ăn với đầy đủ chất dinh dưỡng - ẢNH: THUẬN HÓA
Công nhân Công ty Scavi Huế được công ty chăm lo bữa ăn với đầy đủ chất dinh dưỡng - Ảnh: Thuận Hoá

Khơi dòng đầu tư, tạo việc làm tại chỗ

Ông Trần Văn Mẫn - Trưởng ban Quản lý khu kinh tế Dung Quất và các KCN tỉnh Quảng Ngãi - cho biết, trong khu kinh tế Dung Quất và các KCN của tỉnh, có 215 doanh nghiệp đã đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm cho 76.400 người, trong đó người trong tỉnh chiếm 87%.

Ông nhận xét: “Nhìn chung, các doanh nghiệp thực hiện đầy đủ chính sách lương, thưởng và có nhiều chính sách đãi ngộ người lao động, với lương bình quân khoảng 9 triệu đồng/người/tháng, chưa tính các khoản thưởng. Đây là mức lương khá”. Bên cạnh tiền lương, các doanh nghiệp còn triển khai nhiều dự án xây nhà lưu trú cho công nhân.

Lãnh đạo UBND tỉnh Bình Định cho biết, bên cạnh việc thúc đẩy đầu tư để tạo việc làm cho người dân, địa phương cũng đã ban hành kế hoạch đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn trên địa bàn năm 2025. Mục đích của kế hoạch nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn, nhất là nguồn nhân lực cao lĩnh vực nông nghiệp, phục vụ xây dựng nông thôn mới và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Đặc biệt, tạo thuận lợi cho lao động nông thôn tham gia các chương trình học nghề phù hợp với nhu cầu, trình độ và định hướng phát triển nông, lâm nghiệp, yêu cầu tạo việc làm, giảm nghèo và chuyển dịch cơ cấu lao động tại các địa phương.

Theo đó, trong năm 2025, tỉnh Bình Định sẽ đào tạo nghề nông nghiệp trình độ sơ cấp, đào tạo dưới 3 tháng cho khoảng 2.000 lao động nông thôn trên địa bàn. Kinh phí dự kiến 6,7 tỉ đồng. Đối tượng là lao động nông thôn có nhu cầu học nghề nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Trong đó, ưu tiên đào tạo lao động nông thôn tham gia các vùng nguyên liệu; lao động vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo; người lao động có thu nhập thấp và lao động thuộc các đối tượng chính sách khác theo quy định.

Công ty cổ phần Dệt may Huế (Huegatex)  trao quà hỗ trợ nữ công nhân có hoàn cảnh  khó khăn - ẢNH: THUẬN HÓA
Công ty cổ phần Dệt may Huế (Huegatex) trao quà hỗ trợ nữ công nhân có hoàn cảnh khó khăn - Ảnh: Thuận Hoá

Ông Vũ Quang Hùng - Trưởng Ban Quản lý khu công nghệ cao và các KCN TP Đà Nẵng - cho biết, tính đến cuối năm 2024, toàn thành phố có 6 KCN với tổng diện tích hơn 1.066ha, tỉ lệ lấp đầy 90%. Khu công nghệ cao có quy mô hơn 1.128ha, tỉ lệ lấp đầy 43%; khu công nghệ thông tin tập trung có diện tích 131ha, đạt 32%.

Song song với khai thác hiệu quả các khu hiện có, TP Đà Nẵng còn xây mới và mở rộng 3 KCN lớn là Hòa Ninh (400ha), Hòa Cầm giai đoạn 2 (120ha) và Hòa Nhơn (360ha).

Đây là bước đi chiến lược nhằm đón đầu làn sóng đầu tư vào khu vực miền Trung trong giai đoạn mới. Đến cuối năm 2024, các KCN ở TP Đà Nẵng đã tạo việc làm cho khoảng 58.000 người, thu nhập bình quân 8,2 triệu đồng/người/tháng, ngang bằng TP Hà Nội và gần bằng TPHCM (8,5 triệu đồng) và cao hơn mặt bằng chung toàn quốc (7,7 triệu đồng).

Theo ông Vũ Quang Hùng, một trong những trụ cột để giữ chân công nhân tại chỗ là chính sách chăm lo toàn diện gồm nhà ở, giáo dục, đời sống tinh thần. Các doanh nghiệp ở TP Đà Nẵng đã đầu tư các khu nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân với khoảng 14.000 phòng.

Sở GD-ĐT TP Đà Nẵng cũng có chính sách ưu tiên tuyển sinh con em công nhân vào các trường công lập gần KCN. Công đoàn các cấp vận động học bổng, dụng cụ học tập, hỗ trợ học phí cho hàng ngàn học sinh là con em công nhân.

Nữ công nhân bày tỏ nguyện vọng của mình với lãnh đạo công đoàn TP Huế trong một chương trình đối thoại - ẢNH: THUẬN HÓA
Nữ công nhân bày tỏ nguyện vọng của mình với lãnh đạo công đoàn TP Huế trong một chương trình đối thoại - Ảnh: Thuận Hoá

Nghệ An kêu gọi công nhân trở về quê làm việc

Từ chỗ là “vùng trũng” của cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), tỉnh Nghệ An đã vươn lên, trở thành 1 trong 10 địa phương thu hút FDI lớn nhất cả nước. Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Nghệ An, năm 2025, các doanh nghiệp trong tỉnh cần tuyển hơn 40.000 người lao động.

Giai đoạn 2025-2029, riêng khối doanh nghiệp FDI cần tuyển dụng khoảng 100.000 người. Tỉnh Nghệ An hiện có 1,6 triệu người lao động, trong đó gần một nửa đang phải làm việc xa quê.

Để tránh tình trạng thiếu hụt nhân công, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành chỉ thị yêu cầu đẩy mạnh truyền thông, vận động, thu hút người lao động đang làm việc, học tập ở các tỉnh, thành phố trong cả nước về Nghệ An làm việc.

Phát triển công nghiệp để giải quyết việc làm

Ông Trần Văn Mẫn cho biết, trong định hướng sắp tới, Đảng bộ, UBND tỉnh Quảng Ngãi sẽ đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu các ngành công nghiệp theo hướng hiện đại hóa, phát triển theo chiều sâu, phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, thân thiện với môi trường.

Chính quyền tỉnh sẽ thúc đẩy tiến độ thực hiện các dự án công nghiệp lớn, tạo việc làm cho đông đảo lao động, như dự án nâng cấp, mở rộng nhà máy lọc dầu Dung Quất, xây khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2, nhà máy sản xuất ray thép và thép đặc biệt, nhà máy điện tuabin khí hỗn hợp Dung Quất 1, Dung Quất 2, Dung Quất 3, KCN sản xuất dược liệu tập trung Đắk Tô…

Ông Vũ Quang Hùng cho biết, Đảng bộ TP Đà Nẵng xác định, công nghiệp công nghệ cao là 1 trong 3 trụ cột phát triển kinh tế trong giai đoạn tới; chính quyền thành phố sẽ tập trung thu hút đầu tư các dự án trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, thiết bị y tế thông minh… với mục tiêu tăng tỉ trọng công nghiệp công nghệ cao lên 10 - 15% GRDP.

Việc sáp nhập TP Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam từ ngày 1/7/2025 sẽ tạo bước ngoặt lớn, giúp mở rộng không gian phát triển, tạo điều kiện quy hoạch các KCN quy mô lớn, gắn kết hệ thống cảng biển, sân bay và các hành lang kinh tế trọng điểm miền Trung.

Giữ chân người lao động bằng tiền lương và phúc lợi

Bà Hà Thị Kiều Lang - Giám đốc Công ty cổ phần Phát triển thủy sản Huế - cho biết, bí quyết giữ chân người lao động là quan tâm đến lương, thưởng, có chính sách phúc lợi tốt. Bà nêu ví dụ: “Vào năm học mới, công ty tặng mỗi nữ công nhân 1 triệu đồng để có thêm chi phí mua sách vở, đồ dùng học tập cho con; công ty cũng tăng lương 10% để lao động nữ có thêm động lực làm việc”.

Ông Trần Văn Mỹ - Tổng giám đốc Công ty Scavi Huế - cho hay, không chỉ chăm lo vật chất, công ty ông còn quan tâm đến cả đời sống tinh thần của người lao động. Công ty đã đầu tư hệ thống âm thanh, ánh sáng phục vụ cho các hoạt động văn hóa, văn nghệ với quy mô lên đến 2.000 chỗ ngồi, xây khu nhà ăn đa năng để phục vụ công nhân.

“Lao động nữ quan tâm nhất đến con cái. Chúng tôi đã xây dựng hệ thống nhà trẻ dành cho con công nhân. Công ty còn xây dựng khu chung cư chất lượng cao với 3 tòa nhà gồm 96 phòng, có nhiều tiện ích miễn phí như wifi, sân chơi thể thao… để làm nơi ăn ở, giải trí cho khoảng 400 cán bộ, công nhân viên ở xa” - ông nói.

Lê Đình Dũng - Thuận Hóa - Phan Ngọc

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI