Liên hiệp quốc cáo buộc Israel phạm tội diệt chủng tại Gaza

Người dân Palestine có người thân thiệt mạng trong các cuộc tấn công của Israel đang than khóc tại Bệnh viện Nasser ở Khan Younis, thành phố Gaza - Ảnh: Abed Rahim Khatib/Anadolu

Theo cuộc điều tra của Liên hiệp quốc (LHQ), chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza đã cấu thành tội diệt chủng. Đây là một bước ngoặt quan trọng sau gần 2 năm chiến sự.

Ngày 16/9, bà Navi Pillay - Chủ tịch Ủy ban Điều tra Quốc tế Độc lập của LHQ về lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng - đã trao đổi với đài Al Jazeera về những phát hiện của ủy ban.

Báo cáo này quy trách nhiệm cho các nhà lãnh đạo Israel, bao gồm Thủ tướng Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và Tổng thống Isaac Herzog.

“Chúng tôi đã xác định được tội ác của tổng thống, thủ tướng và cựu bộ trưởng quốc phòng Israel dựa trên những tuyên bố và mệnh lệnh họ đưa ra” - bà Pillay cho biết trong cuộc phỏng vấn.

Bà nói thêm: "Bởi vì 3 cá nhân này là đại diện của nhà nước, theo luật, nhà nước phải chịu trách nhiệm. Do đó, chúng tôi cho rằng chính Nhà nước Israel đã phạm tội diệt chủng".

Báo cáo của ủy ban chỉ ra rằng, bên cạnh tuyên bố của các quan chức Israel, còn có "bằng chứng gián tiếp" củng cố kết luận về ý định diệt chủng.

"Ủy ban kết luận rằng các nhà chức trách và lực lượng an ninh Israel có ý định diệt chủng nhằm hủy diệt, toàn bộ hoặc một phần, người Palestine ở Dải Gaza” - báo cáo nêu rõ.

Bộ Ngoại giao Israel đã kịch liệt phản đối những thông tin này, gọi đây là "bịa đặt" và cáo buộc các tác giả báo cáo "phục vụ cho Hamas" trong một bài đăng trên nền tảng X.

Bộ này cho hay: “Báo cáo hoàn toàn dựa trên những lời dối trá của Hamas, được "tẩy rửa" và lặp đi lặp lại bởi những người khác. Israel bác bỏ dứt khoát bản báo cáo sai lệch và xuyên tạc này, đồng thời kêu gọi giải thể ngay lập tức Ủy ban điều tra".

Đại diện thường trực của Israel tại LHQ ông Daniel Meron cũng lên án những phát hiện của ủy ban, gọi đó là "thô lỗ", "bịa đặt" và "lời lẽ phỉ báng".

Đây không phải lần đầu tiên Israel bị cáo buộc chính thức về tội diệt chủng ở Gaza.

Vào năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ), cáo buộc Israel có hành vi diệt chủng ở Gaza. Vụ kiện này hiện vẫn chưa kết thúc.

Tháng 4/2025, báo cáo từ Tổ chức Ân xá Quốc tế cũng kết luận rằng Israel đang thực hiện một "cuộc diệt chủng trực tiếp" tại Gaza với "ý định cụ thể" là xóa sổ người Palestine.

Báo cáo của LHQ tiết lộ binh lính Israel "cố ý giết hại" thường dân ở Gaza bằng cách sử dụng "các loại đạn có sức công phá lớn".

Báo cáo này nhấn mạnh: "Ủy ban kết luận rằng chính quyền Israel đã phạm tội ác chống lại loài người là hủy diệt thường dân Palestine ở Dải Gaza. Mặc dù số nạn nhân không phải là yếu tố bắt buộc để cấu thành tội diệt chủng, nhưng Ủy ban lưu ý rằng số lượng nạn nhân có thể được xem xét để xác định ý định diệt chủng".

Cuộc xung đột Hamas - Israel bắt đầu từ ngày 7/10/2023, sau khi Hamas dẫn đầu các cuộc tấn công vào miền nam Israel, khiến 1.139 người thiệt mạng và hơn 200 người bị bắt làm con tin, trong đó 48 người vẫn đang bị giam giữ tại Gaza.

Kể từ đó, các cuộc bắn phá và tấn công trên bộ của Israel trên khắp dải đất đã khiến ít nhất 64.871 người thiệt mạng và 164.610 người bị thương - theo báo cáo của Bộ Y tế Gaza - tính đến ngày 15/9.

LHQ đã kêu gọi Israel thực hiện một lệnh ngừng bắn "hoàn toàn và vĩnh viễn", cho phép tất cả các nhóm của LHQ tiếp cận Gaza không bị cản trở, chấm dứt "chính sách" gây đói, đồng thời chấm dứt hệ thống phân phối viện trợ do Mỹ và Israel hậu thuẫn, vốn đã dẫn đến cái chết và thương tích của hàng ngàn người Palestine.

Báo cáo cũng kêu gọi cho phép ủy ban tiếp cận Israel và lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, bao gồm Đông Jerusalem, để tiếp tục các cuộc điều tra.

Ngay trong ngày công bố báo cáo, các cuộc tấn công của Israel vào Gaza vẫn gia tăng. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz đã thông báo vào đầu ngày 16/9 rằng dải đất này đang "chìm trong biển lửa" khi quân đội tiến hành một cuộc tấn công trên bộ vào thành phố Gaza.

Các nguồn tin y tế nói với Al Jazeera rằng, kể từ rạng sáng, đã có ít nhất 62 người Palestine thiệt mạng trong các cuộc tấn công đó, 52 người trong số đó ở thành phố Gaza.

Linh La (theo Al Jazeera)