Kỳ ở cữ nghẹt thở

Chị Hạnh Dung kính mến,

Em ở cữ mới hơn 1 tháng mà quá mệt mỏi, nghẹt thở. Nguyên nhân không đến từ việc chăm con mà do em và mẹ chồng có quá nhiều bất đồng, mâu thuẫn.

Khi em sinh, mẹ chồng ngoài quê vào chăm. Em nghĩ có người thân chăm sóc sẽ yên tâm; đỡ vất vả, tốn kém. Thế nhưng, tư tưởng, quan niệm sống giữa 2 mẹ con quá khác biệt. Mẹ chồng em cho rằng ở cữ phải kiêng tắm cả tháng rồi xông than; kiêng nắng, gió. Bà còn đòi xông hơ lá trầu cho con em và tắm bé bằng bã thuốc lào. Em phản ứng thì bà cho rằng em thiếu hiểu biết và bà làm vậy là giữ sức khỏe cho mẹ con em.

Em chăm con theo khoa học, tập cho con tự ngủ và bật tiếng ồn trắng thì mẹ chồng bảo phải ôm ấp cho con có hơi mẹ, còn tiếng ồn trắng là “Vẽ chuyện, mẹ nuôi 4 đứa con, tiếng ồn trắng đen gì nó chẳng ngủ và lớn lên giỏi giang, khỏe mạnh như chồng con”. Em đeo đai nịt bụng và tập thể dục mẹ chồng cũng la, nói làm vậy sẽ bị tắc sữa, đau dạ dày rồi sa dạ con.

Em cảm thấy áp lực, gò bó và khó chịu. Em có nói sơ qua với chồng nhưng anh chỉ ừ hử rồi qua chuyện. Chồng đi làm nặng gánh kinh tế nên em không muốn làm phiền, âm thầm chịu đựng. Nhưng hiện nay, không khí trong nhà quá ngột ngạt, cho bà về thì không ai phụ chăm bé, mẹ ruột em phải chăm bà ngoại bệnh, thuê người giúp việc thì vợ chồng em không đủ điều kiện. Em thấy quá bế tắc với tuổi 22 của mình.

Nguyễn Quỳnh Chi (quận Gò Vấp, TPHCM)

Ảnh minh họa: Freepik

Chào em Quỳnh Chi,

Hạnh Dung rất hiểu và chia sẻ khi em đang trải qua giai đoạn khó khăn và đầy áp lực. Nỗi lòng của em cũng là tâm sự Hạnh Dung từng gặp khá nhiều. Mẹ chồng - con dâu vốn là mối quan hệ khá nhạy cảm. Khi mẹ con không cùng quan điểm chăm sóc, nuôi dạy cháu, va chạm là điều khó tránh.

Có một điều cần phân định rõ là mâu thuẫn giữa em và mẹ chồng không xuất phát từ sự thiếu tình thương mà từ sự khác biệt trong cách thể hiện tình thương và niềm tin. Việc mẹ chồng em từ quê vào đây chăm sóc con dâu và cháu nội cho thấy sự hy sinh, quan tâm của bà dành cho mẹ con em. Những hành động của bà dù có vẻ lạc hậu so với kiến thức hiện đại nhưng xuất phát từ tấm lòng yêu thương con cháu và kinh nghiệm cả đời đã được kiểm chứng (theo niềm tin của bà). Bà đã nuôi dạy các con, trong đó có chồng em, khôn lớn, khỏe mạnh bằng những phương pháp đó nên bà tin đây là “công thức” hiệu quả nhất.

Em là một người mẹ trẻ hiện đại, có ý thức tìm hiểu kiến thức khoa học để mang lại điều tốt nhất cho con. Em tin vào những gì đã được chứng minh, những lời khuyên từ các chuyên gia. Em muốn con được chăm sóc đúng cách, khỏe mạnh và em cũng muốn bản thân nhanh chóng hồi phục, lấy lại sức khỏe. Việc bị cấm đoán, can thiệp vào những gì em cho là đúng đắn khiến em cảm thấy bị gò bó, không được tôn trọng và căng thẳng là điều hoàn toàn dễ hiểu.

Chính vì cả hai bên đều hành động xuất phát từ tình yêu thương và mong muốn điều tốt đẹp nhưng lại theo 2 hệ tư tưởng khác nhau nên mâu thuẫn trở nên khó giải quyết. Để vượt qua giai đoạn này một cách êm đẹp, em cần áp dụng những chiến lược có chiều sâu, kết hợp giữa sự kiên định về nguyên tắc và sự khéo léo, thấu cảm trong giao tiếp.

Đừng phản ứng gay gắt trước mọi ý kiến của mẹ chồng mà em cần ưu tiên những vấn đề thực sự ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng đến sức khỏe mẹ và bé - ví dụ việc tắm bã thuốc lào hay xông than có thể gây phỏng hoặc ngạt, hay kiêng tắm quá lâu gây bít tắc da. Còn với những vấn đề ít nghiêm trọng hơn (như tiếng ồn trắng hay việc ôm ấp con), em có thể “dĩ hòa vi quý” trong chừng mực hoặc lựa chọn thời điểm thích hợp để giải thích sau. Đôi khi, một sự thỏa hiệp nhỏ có thể mang lại sự bình yên lớn. Điều quan trọng là em cần thể hiện sự lắng nghe và tiếp thu, sau đó khéo léo định hướng theo cách khoa học.

Thay vì trực tiếp tranh luận, hãy để “người thứ ba” là bác sĩ từ các kênh thông tin chính thống hay trang web của các bệnh viện lớn làm “bằng chứng”. Hoặc khi đi khám cho bé, em có thể khéo léo nhờ bác sĩ tư vấn cho mẹ chồng nghe trực tiếp về các phương pháp chăm sóc hiện đại.

Thay vì phản ứng quyết liệt “Con không làm vậy đâu”, em có thể nói: “Để con thử áp dụng một chút và mình cũng nên tham khảo thêm ý kiến bác sĩ cho chắc, vì con sợ thuốc lào bây giờ bị tẩm ướp hóa chất, chứ không tốt như thời của mẹ”. Điều đó sẽ cho mẹ chồng em cảm giác ý kiến của bà được lắng nghe dù em vẫn giữ được nguyên tắc của mình.

Ngoài ra, trong những điều mẹ chồng em nói, cũng có cái có cơ sở, như việc dùng đai nịt bụng. Có nhiều bài viết từ các thầy thuốc uy tín cho rằng dùng đai nịt bụng có thể gây trào ngược dạ dày, kích ứng tổn thương da, thay đổi cấu trúc xương sườn...

Do vậy, em cần mở lòng và nhìn mọi việc bằng sự thấu hiểu, bao dung. Thật ra, nhiều cô con gái khi ở cữ cũng “đụng” với mẹ ruột bởi người lớn nuôi con bằng kinh nghiệm truyền thống, thế hệ trẻ chăm con bằng khoa học.

Như em tự nhận: mình đang ở thế khó, không thể chăm con một mình và điều kiện kinh tế không cho phép thuê người giúp việc nên em cần có sự giải tỏa cho bản thân và cố gắng dung hòa sự khác biệt giữa mẹ con. Em cần nói chuyện nghiêm túc với chồng, nhờ chồng làm cầu nối để mẹ có thể tiếp cận cách chăm trẻ khoa học và hiểu con dâu hơn. Quá trình này cần sự kiên nhẫn của 2 bên. Hạnh Dung tin rằng tình yêu thương, sự chân thành, sự quan tâm dành cho nhau là “liều thuốc trái tim” có thể hóa giải mọi mâu thuẫn để tổ ấm của em vui vẻ, ấm áp hơn.

Hạnh Dung

Chia sẻ tâm tư cùng chị Hạnh Dung của Báo Phụ nữ, mời bạn gửi câu hỏi trực tiếp trong khung “Chat với Hạnh Dung” dưới đây, hoặc gửi về email: hanhdung@baophunu.org.vn