Khi âm thanh không còn là ranh giới của nghệ thuật

13/10/2025 - 07:53

PNO - Lắng nghe điểm chạm là minh chứng rằng, khi con người cùng cảm nhận bằng trái tim, mọi ranh giới đều được xoá nhoà.

Tối 11–12/10, chương trình múa đương đại Lắng nghe điểm chạm chính thức công diễn tại Nhà hát Kịch Sân khấu nhỏ (5B Võ Văn Tần, phường Xuân Hoà, TPHCM) mang đến cho khán giả một trải nghiệm nghệ thuật hiếm hoi: nơi người khiếm thính và người bình thường cùng đứng chung trên sân khấu.

Buổi biểu diễn là kết quả của hơn hai năm ấp ủ và thực hiện, được khởi xướng bởi Câu lạc bộ Thân nghiệm và Saigon Theatreland, với sự hỗ trợ của Viện Goethe và Đại học HUTECH.

Dự án hướng tới việc đưa nghệ thuật biểu diễn đến gần hơn với các cộng đồng yếu thế, đặc biệt là người khiếm thính – những người vốn ít có cơ hội tiếp cận và thực hành nghệ thuật tại Việt Nam.

Chương trình được dàn dựng và biên đạo một cách công phu và tỉ mỉ
Chương trình được dàn dựng và biên đạo một cách công phu và tỉ mỉ
Ánh sáng được xử lý tinh tế, tôn lên cảm xúc và ngôn ngữ cơ thể của nghệ sĩ.
Ánh sáng được xử lý tinh tế, tôn lên cảm xúc và ngôn ngữ cơ thể của nghệ sĩ.

Không dựa trên nhịp điệu âm nhạc quen thuộc, các nghệ sĩ của Lắng nghe điểm chạm chọn hướng tiếp cận nghệ thuật chuyển động, một thực hành chú trọng vào tương tác cơ thể, cảm xúc và giao tiếp phi ngôn ngữ.

Trong suốt ba tháng, các nghệ sĩ khiếm thính và nghệ sĩ bình thường cùng tham gia chuỗi workshop về múa, chuyển động và ngôn ngữ ký hiệu, để cùng nhau tìm kiếm “điểm chạm” giữa hai thế giới tưởng chừng tách biệt.

Các nghệ sĩ cùng nhau tạo nên bức tranh sân khấu sống động, nơi mỗi chuyển động là một ngôn từ cảm xúc.
Các nghệ sĩ cùng nhau tạo nên bức tranh sân khấu sống động, nơi mỗi chuyển động là một ngôn từ cảm xúc.

Chia sẻ về quá trình dàn dựng Lắng nghe điểm chạm, biên đạo Lyon Nguyễn cho biết anh không áp đặt động tác hay cấu trúc sẵn có, mà hướng dẫn các bạn nghệ sĩ giải phóng năng lượng cơ thể, lắng nghe cảm xúc bên trong để tự tìm ra chuyển động của riêng mình.

“Vai trò của tôi là sắp xếp và kết nối, còn các bạn mới chính là người sáng tạo. Ngay cả khi đứng trên sân khấu, khoảng cách gần hay xa, chuyển động như thế nào, thì chính các bạn là người quyết định. Tôi chỉ giúp họ nhận ra rằng mỗi chuyển động, dù nhỏ, cũng có thể trở thành một ngôn ngữ biểu đạt mạnh mẽ".

Các nghệ sĩ dùng chuyển động cơ thể để xoá mờ ranh giới giữa âm thanh và cảm xúc
Các nghệ sĩ dùng chuyển động cơ thể để xoá mờ ranh giới giữa âm thanh và cảm xúc

Sự kết hợp ấy tạo nên những màn trình diễn vừa mạnh mẽ vừa tinh tế, khi mỗi động tác, ánh nhìn hay chạm khẽ đều trở thành một hình thức đối thoại riêng. Với người khiếm thính, đây không chỉ là sân khấu để thể hiện khả năng sáng tạo, mà còn là nơi để họ kể câu chuyện của chính mình – bằng cảm xúc, khát vọng và bản sắc văn hóa riêng.

“Dù tôi không nghe thấy, nhưng tôi cảm nhận được mọi "nhịp đập" của sân khấu”

Anna Hương - diễn viên múa khiếm thính tham gia Lắng nghe điểm chạm - chia sẻ rằng, hành trình theo đuổi nghệ thuật với cô là cả một chặng đường dài của kiên trì và tình yêu thương. Nhờ có sự động viên không ngừng của mẹ, Anna đã có thể từng bước chinh phục ước mơ được múa trên sân khấu, nơi cô truyền đi năng lượng mạnh mẽ và niềm tin rằng mọi giới hạn đều có thể vượt qua bằng cảm xúc và nghị lực.

Diễn viên múa Anna Hương không kìm được xúc động khi có sự ủng hộ của mẹ tại buổi biểu diễn
Diễn viên múa Anna Hương xúc động khi có sự ủng hộ của mẹ tại buổi biểu diễn

Buổi biểu diễn khép lại trong những tràng pháo tay dài, khi khán giả và nghệ sĩ, dù có hay không thể nghe thấy âm thanh, thì họ vẫn tìm thấy sự đồng điệu qua từng chuyển động. Khoảnh khắc ấy vô cùng xúc động, xoá nhoà mọi khoảng cách giữa người khiếm thính và người bình thường, giữa nghệ thuật và đời sống.

Nói về buổi biểu diễn Lắng nghe điểm chạm, NSND Mỹ Uyên – Giám đốc Nhà hát Kịch Sân khấu nhỏ - chia sẻ: “Tôi thật sự rất xúc động và ấn tượng với buổi biểu diễn. Tất cả được dàn dựng tỉ mỉ, tinh tế và đầy cảm xúc. Các nghệ sĩ mang đến một nguồn năng lượng đẹp, khiến người xem phải lắng lại, cảm nhận và suy ngẫm”.

NSND Mỹ Uyên có những chia sẻ về buổi biểu diễn
NSND Mỹ Uyên chia sẻ cảm xúc về buổi biểu diễn

Sự ra đời của Lắng nghe điểm chạm không chỉ khẳng định năng lực sáng tạo của cộng đồng người khiếm thính, mà còn đặt ra câu hỏi lớn hơn về sự công bằng trong tiếp cận nghệ thuật. Từ đó, dự án mở ra một hướng nhìn mới, nơi múa không chỉ là âm thanh, mà là sự chuyển động của cảm xúc và niềm tin rằng mọi cơ thể đều có thể kể câu chuyện của riêng mình.

Khánh Đan

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI