Giãn cách an toàn là đáp án chung cho người đã và chưa tiêm chủng

Nỗi lo và sự phân biệt

Biến thể Delta hiện là nguyên nhân gây ra hầu hết trường hợp COVID-19 mới ở Mỹ. Bên cạnh đó, các nghiên cứu chỉ ra rằng các loại vắc xin được Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cấp phép vẫn có hiệu quả chống lại biến thể Delta, đặc biệt là chống lại nguy cơ nhập viện và tử vong.

Khoảng 97% người nhập viện gần đây tại Mỹ do COVID-19 nằm ở nhóm chưa được chủng ngừa. Tương tự, Cơ quan Y tế Công cộng Anh cho biết hôm 23/7 rằng trong tổng số 3.692 người nhập viện ở Anh với biến thể Delta, 58,3% bệnh nhân chưa được tiêm chủng và 22,8% đã tiêm đầy đủ. Những con số chênh lệch này khiến nhóm người chưa tiêm chủng trở thành nỗi lo của các chính phủ. 

Bằng chứng mới cho thấy biến thể Delta có khả năng lây lan nhanh buộc Mỹ đề xuất người dân đeo khẩu trang ở không gian kín công cộng - Ảnh: AP

Hôm 26/7, Quốc hội Pháp thông qua một đạo luật yêu cầu thẻ chứng nhận đặc biệt để đến các nhà hàng và du lịch trong nước, đồng thời bắt buộc phải tiêm phòng cho tất cả nhân viên y tế. Để được cấp thẻ, người dân phải có bằng chứng tiêm phòng đầy đủ, có xét nghiệm âm tính hoặc vừa khỏi bệnh.

Nước Đức cũng cảnh báo rằng, những hạn chế đối với người chưa được tiêm chủng có thể xuất hiện nếu số ca bệnh đạt mức cao trong những tháng tới. Pakistan cấm đi lại bằng đường hàng không đối với bất kỳ ai không có giấy chứng nhận tiêm chủng từ tháng Tám và yêu cầu tất cả nhân viên lĩnh vực công phải tiêm phòng trước ngày 31/8.

Bên cạnh các biện pháp của chính phủ, người chưa tiêm vắc xin còn gặp phải sự kỳ thị và xa lánh từ cộng đồng. Tại Mỹ, sự gia tăng số ca nhiễm gây tâm lý sốt ruột, thất vọng và cả cơn thịnh nộ từ những người đã tiêm chủng vốn chỉ vừa quay trở lại cuộc sống bình thường được ít lâu. Thống đốc bang Alabama Kay Ivey tuyên bố: “Chính những người chưa được tiêm phòng đang làm cộng đồng thất vọng”. 

Đáp án chung

Hôm 27/7, CDC khuyến cáo những người được tiêm chủng nên tiếp tục đeo khẩu trang ở các không gian kín công cộng. Hướng dẫn cập nhật này một phần dựa trên bằng chứng mới cho thấy những người được tiêm chủng đầy đủ vẫn có thể nhiễm biến thể Delta và có khả năng lây lan virus như những người chưa tiêm chủng. Theo báo cáo về các ca bệnh mới ở bang Massachusetts cho thấy, có 3/4 số người nhiễm COVID-19 trong đợt bùng phát do biến thể Delta đã được tiêm phòng đầy đủ. Trong đó, khoảng 80% gặp các triệu chứng phổ biến nhất là ho, nhức đầu, đau họng, đau cơ và sốt.

Đáng chú ý, những người được tiêm chủng có tải lượng virus trong mũi xấp xỉ những người chưa được tiêm chủng, điều này cho thấy họ vẫn có khả năng lây truyền bệnh cho người khác. Theo các nhà khoa học, dữ liệu gần đây cho thấy vắc xin cung cấp khả năng bảo vệ đáng kể, vì chúng được thiết kế để chống lại ca bệnh nặng và tử vong, nhưng không bảo vệ toàn diện chống lại mọi nguy cơ lây nhiễm. 

Daniel Park, Trưởng nhóm nghiên cứu gen virus tại Viện Broad (Mỹ), nhận định: “Sự bùng phát không phải sai lầm của một nhóm người hay một địa điểm. Điều cộng đồng y tế công cộng quốc gia cần chú ý là tỷ lệ tiêm chủng cao vẫn chưa đủ để ngăn chặn sự bùng phát, khi có nhiều người cùng ở một nơi giữa bối cảnh lây nhiễm biến thể Delta”. 

Nhà dịch tễ học tại Đại học California - Andrew Noymer cho biết: “Mặc dù vắc xin vẫn có khả năng bảo vệ cao trước những kết quả xấu nhất, nếu người đã được tiêm phòng vẫn có thể bị nhiễm bệnh và truyền bệnh, thì khả năng miễn dịch cộng đồng là điều không tưởng”, và chỉ có giãn cách, đeo khẩu trang bắt buộc mới có thể giúp ngăn chặn sự lây lan của virus. 

Tấn Vĩ (theo NY Times, Bloomberg, AP, Reuters, NBC, NPR)