Gen Z thay đổi văn hóa công sở khi công khai nói về tiền lương

Với gen Z, việc minh bạch về tiền lương không chỉ là quyền lợi mà còn là sự công bằng và niềm tin nơi làm việc - Ảnh minh họa: iStock

Một khảo sát toàn cầu do Kickresume thực hiện với 1.850 người lao động cho thấy chỉ 31% cho biết mức lương được thảo luận công khai tại nơi làm việc, trong khi 37% cho biết công ty của họ cấm đề cập đến vấn đề này. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa các thế hệ lại rất rõ rệt.

Gần 40% người thuộc thế hệ gen Z nói rằng lương được trao đổi cởi mở trong công ty của họ, gần gấp đôi tỉ lệ của thế hệ gen X (22%). Đáng chú ý, 18% gen Z thừa nhận đã từng nói về mức lương dù công ty không cho phép. Trong khi đó, 1/3 nhân viên gen X chọn cách giữ im lặng, chỉ 18% gen Z làm điều tương tự.

Xu hướng minh bạch lương cũng ảnh hưởng đến hành vi tuyển dụng, nhiều gen Z từ chối nộp đơn nếu tin tuyển dụng không công khai mức thu nhập. Với họ, việc minh bạch không chỉ là chính sách mà còn là sự tò mò và công bằng.

Khoảng 32% người được hỏi nói rằng họ ''thực sự quan tâm'' khi đồng nghiệp đề cập đến thu nhập của mình. Mức độ tò mò cao nhất ở gen Z (38%) và phụ nữ (34%). Tuy nhiên, vẫn có 19% cho rằng nói về lương khiến họ ''khó xử'' chủ yếu là những người lớn tuổi hơn, vốn làm việc trong môi trường coi chuyện lương là điều cấm kỵ.

Theo các chuyên gia, thế hệ trẻ không xem việc công khai lương là hành động ''bất lịch sự'', mà là cách để tự bảo vệ trước sự bất bình đẳng. ''Gen Z lớn lên trong thời đại mạng xã hội, nơi mọi thông tin đều có thể được chia sẻ. Với họ, sự minh bạch là mặc định'' - Ruth Thomas, chuyên gia chiến lược của công ty Payscale - nhận định.

Một khảo sát khác cho thấy gần 50% người thuộc gen Z ủng hộ chính sách công khai lương, cao hơn nhiều so với các thế hệ trước. Không ít người trong nhóm này cũng từ chối ứng tuyển vào những công việc không nêu rõ mức thu nhập trong tin tuyển dụng, điều đó cho thấy họ coi trọng sự minh bạch ngay từ bước đầu của quá trình làm việc.

Phần lớn gen Z ủng hộ chính sách công khai lương khi tuyển dụng của các doanh nghiệp - Ảnh minh họa: Canva

Việc gen Z cởi mở nói về thu nhập đang buộc nhiều doanh nghiệp phải thay đổi. Các bang như California, New York hay Massachusetts (Mỹ) đã yêu cầu công ty công khai mức lương trong tin tuyển dụng, một xu hướng được thúc đẩy mạnh mẽ bởi chính nhu cầu của người lao động trẻ.

Amy Spurling - CEO công ty công nghệ nhân sự Compt - cho rằng: ''Gen Z không phải người tạo ra khái niệm minh bạch lương, họ chỉ là thế hệ đầu tiên ngừng giả vờ rằng nó không tồn tại. Họ đã chứng kiến cha mẹ và anh chị mình chịu thiệt vì sự mập mờ trong doanh nghiệp. Giờ đây, họ chia sẻ thông tin để tự bảo vệ mình''.

Các chuyên gia nhận định rằng ''nỗi sợ'' của doanh nghiệp với chủ đề tiền lương không nằm ở sự thiếu chuyên nghiệp, mà ở việc nó có thể phơi bày sự bất bình đẳng. ''Khi nhân viên so sánh thu nhập, họ thấy ai được thưởng vì thương lượng giỏi hơn, chứ không phải vì đóng góp nhiều hơn. Minh bạch giúp họ nhìn rõ điều đó'' - bà Spurling nói thêm.

Trong một môi trường mà tính công bằng và cởi mở ngày càng được đề cao, Gen Z đang chứng minh rằng việc nói về tiền lương không chỉ là câu chuyện của cá nhân, mà là cách để định hình lại văn hóa công sở công bằng, trung thực và hiện đại hơn.

Gia Vũ (theo Newsweek)