Châu Âu là lục địa nóng lên nhanh nhất thế giới

Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) và Dịch vụ Biến đổi khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu vừa công bố báo cáo mới nhất về tình trạng khí hậu của châu Âu hôm 19/6 vừa qua. Trong đó, báo cáo lưu ý rằng sự nóng lên của lục địa này đang diễn ra nhanh nhất thế giới với nhiệt độ tăng khoảng 2,3 độ C vào năm ngoái so với thời kỳ tiền công nghiệp.

Báo cáo cũng cho biết, hạn hán làm khô héo cây trồng, nhiệt độ mặt nước biển tăng kỷ lục và sự tan chảy sông băng chưa từng thấy.

Châu Âu đối mặt với đợt nắng nóng kỷ lục trong thời gian qua

Kể từ những năm 1980, châu lục này đã nóng lên gấp đôi mức trung bình toàn cầu và đã chứng kiến mùa hè nóng nhất được ghi nhận vào năm ngoái tại Pháp, Đức, Ý, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Vương quốc Anh.

Thế giới đã ấm lên trung bình gần 1,2 độ C kể từ giữa những năm 1800. Điều này gây ra một loạt hiện tượng thời tiết khắc nghiệt tàn khốc, bao gồm các đợt nắng nóng gay gắt hơn, hạn hán nghiêm trọng hơn ở một số khu vực và các cơn bão dữ dội hơn do nước biển dâng.

Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cho biết, ở châu Âu, nhiệt độ cao "làm trầm trọng thêm tình trạng hạn hán nghiêm trọng và lan rộng, gây ra các vụ cháy rừng dữ dội và gây ra hàng ngàn ca tử vong liên quan đến nhiệt".

Theo báo cáo Tình trạng khí hậu ở châu Âu 2022, nhiệt độ trên khắp lục địa đã tăng 1,5 độ C trong 30 năm, từ 1991 đến 2021.

Báo cáo cho biết, năm 2022, nắng nóng gay gắt đã khiến hơn 16.000 người thiệt mạng. Lũ lụt và bão gây thiệt hại lên đến 2 tỉ USD.

Ông Carlo Buontempo - Giám đốc Cơ quan Biến đổi khí hậu Copernicus - cho biết: "Các sự kiện này là một phần của quá trình sẽ khiến căng thẳng nhiệt cực đoan xảy ra thường xuyên hơn và dữ dội hơn trên toàn khu vực".

Báo cáo cho biết nhiệt độ tăng đã gây thiệt hại cho các nền kinh tế và hệ sinh thái.

Ở dãy Alps, năm 2022, các sông băng đã mất mát khối lượng kỷ lục mới trong một năm, do lượng tuyết trong mùa đông rất thấp, mùa hè nóng bức cũng như sự tích tụ của bụi sa mạc Sahara do gió thổi.

Ở các đại dương cũng tương tự, với nhiệt độ bề mặt nước biển trung bình ở Bắc Đại Tây Dương nóng nhất từng được ghi nhận, với tốc độ ấm lên hơn gấp 3 lần so với mức trung bình toàn cầu ở phía đông Địa Trung Hải, biển Baltic và Biển Đen và phía nam Bắc Cực.

Các đợt nắng nóng trên biển có thể thay đổi hoặc thậm chí giết chết các loài sinh vật - cũng kéo dài tới 5 tháng ở một số khu vực bao gồm phía tây Địa Trung Hải, eo biển Manche và phía nam Bắc Cực. Lượng mưa dưới mức bình thường trên phần lớn lục địa, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và dự trữ nước, đồng thời tạo điều kiện xảy ra các vụ cháy rừng. Năm ngoái, nhiều đám cháy lớn thiêu đốt khắp các vùng của Pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Slovenia và Cộng hòa Séc.

Tháng 7/2022, dự trữ nước của Tây Ban Nha đã giảm xuống dưới một nửa công suất do bán đảo Iberia chứng kiến năm thứ tư liên tiếp khô hạn hơn mức trung bình. Ở một số vùng của Pháp, nông dân không thể tưới tiêu cho các cánh đồng. Tại Đức, khô hạn làm ảnh hưởng đến việc thu hoạch ngũ cốc và nho cũng như làm ảnh hưởng đến ngành công nghiệp sản xuất năng lượng, dẫn đến giảm sản lượng thủy điện.

Tuy nhiên, báo cáo lưu ý rằng, vào năm 2022, năng lượng gió và mặt trời tạo ra 22,3% điện năng của Liên minh châu Âu, lần đầu tiên vượt qua năng lượng hóa thạch (20%).

Đối mặt với biến đổi khí hậu, châu Âu tăng tốc đẩy mạnh năng lượng xanh

Báo cáo cho biết điều này là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm cả "sự gia tăng đáng kể" năng lượng mặt trời được lắp đặt vào năm ngoái. Đồng thời, mặc dù không có xu hướng đáng kể nào về gió hoặc mưa ở châu Âu trong 30 năm qua, nhưng đã có sự gia tăng đáng kể về ánh sáng mặt trời, với lượng bức xạ mặt trời cao nhất vào năm 2022 kể từ khi bắt đầu được ghi nhận vào năm 1983.

Hà Anh